Λιώνοντας απολεπίσματα, μετρήσεις, μεθοδολογία, αποτελέσματα, συμπεράσματα

 Σήμερα παίδες σας έχω μια ανάρτηση που την ετοιμάζω για πολύ καιρό και την έχω υποσχεθεί σε αρκετούς, καθώς και στον εαυτό μου. 

 Παρόλο που σήμερα ήταν μια δύσκολη ημέρα στο μελισσοκομείο μου, ελέγχοντας για γόνους παραφυάδες, ταΐζοντας, σημαδεύοντας, προσθέτοντας φύλλα κερήθρας όπου χρειάζονταν (όταν έχεις τριψήφιο αριθμό παραφυάδων το να γίνουν όλα τα παραπάνω σε μια μέρα σημαίνει ένα τεράστιο όγκο εργασίας), και για ακόμα μια φορά με λύγισε η απελπισία του συνδυασμού θερμοπληξίας - υπογλυκαιμίας (το χειρότερο συναίσθημα ποτέ! Σε χτυπά σαν βαριοπούλα και σου προκαλεί τέτοια αδυναμία και απελπισία που σου έρχεται να κλαις - και κλαις!-) ωστόσο θα κάτσω τις επόμενες ώρες να την γράψω για να σας την παρουσιάσω σήμερα, μια που έρχεται μια πολύ δύσκολη εβδομάδα πριν από το παλιούρι με μετακινήσεις και πλήρεις ελέγχους κάθε μέρα, που αν όλα πάνε καλά θα οδηγηθούμε πολύ σύντομα σε τρύγους. Οπότε είναι δεδομένο ότι θα με χάσετε για τις επόμενες μέρες (και μόνο θα απαντήσω σε μερικά ερωτήματα που μου έχουν γίνει από μελισσοκόμους σε αυτό το διάστημα). Οπότε ας σας αφήσω μια βαρβάτη ανάρτηση για να την μελετήσετε με την ησυχία σας.

 Αντικείμενο αυτής της ανάρτησης είναι μια παλιά μου απορία προς τον δάσκαλο μου (ο δάσκαλος μου είναι ένας πραγματικός δάσκαλος-μελισσοκόμος που μου έδειξε πράγματα πάνω στην κυψέλη, και όχι κανένας τηλεπροφήτης ή κανένα διαδικτυακό ξεσηκωμένο ψώνιο! Να τα διευκρινίζουμε αυτά τα πράγματα που και που ε! Χα χα χα) η οποία ήταν η εξής "Δάσκαλε στα απολεπίσματα πόσο είναι το ποσό κεριού και πόσο το ποσό του μελιού? Δηλαδή σε ένα κιλό απολεπίσματα τι ποσοστό είναι κερί και τι ποσοστό είναι μέλι?". 

 Δυστυχώς ο δάσκαλος μου όπως και οι περισσότεροι από τους παλιούς μελισσοκόμους έχουν μια Fuzzy Logic στις απαντήσεις τους και μου απαντούσε ως εξής "Ε δεν έχει πολύ κερί στα απολεπίσματα", "Οκ! Τότε θα έχει πολύ μέλι στα απολεπίσματα!", και η απάντηση του σε αυτή την επισήμανση μου ήταν "Α!!! Δεν έχει και πολύ μέλι στα απολεπίσματα!!!" Και μετά από αυτή την ανταπάντηση καθόμουν και τον κοιτούσα σαν να ήταν εξωγήινος πριν εκραγώ ουρλιάζοντας "Δεν έχει πολύ κερί! Δεν έχει πολύ μέλι! Τι στο διάολο συμβαίνει? Η αρχή διατήρησης της Ύλης δεν ισχύει στα απολεπίσματα? Εξατμίζεται όλη αυτή η μάζα και δεν δίνει ούτε κερί, αλλά ούτε και μέλι?".

 Δυστυχώς το να μιλούν χωρίς αριθμητικά δεδομένα οι Έλληνες είναι μια πολύ κακή συνήθεια τους (ιδίως στους μελισσοκόμους!!! Χα χα χα) με αποτέλεσμα και το επίπεδο των συζητήσεων πολλές φορές με αυτούς τους όρους να μην είναι υψηλό (συγκεκριμένα εγώ όταν κάποιος μου μιλά στα κουτουρού χωρίς αριθμητικά δεδομένα εκεί που θα έπρεπε να ήταν ο πρωταγωνιστής της συζήτησης αυτά τον παίρνω για διανοητικά καθυστερημένο!!! Χα χα χα. Χωρίς παρεξήγηση μάγκες μου αλλά αυτή την εντύπωση κάποιοι μου δίνουν!!! Ο μόνος λόγος που δεν πήρε και τον δάσκαλο μου η μπάλα ήταν ότι τον έχω δει σε δράση και μόνο για βλάκας δεν μου φαίνεται. Προσοχή όμως σε αυτή την επισήμανση!! Τον δάσκαλο μου τον έχω δει σε δράση, και λέω "οκ αυτός δεν είναι διανοητικά καθυστερημένος!" όταν δεν μιλά με αριθμητικά δεδομένα! Οκ? Οκ! Ναι αλλά εσάς δεν σας έχω δει στην δράση για να την βγάλετε καθαρή αν κάνετε το ίδιο λάθος!!! Στα υπόψη και αυτό! Χα χα χα).

 Και για να λύσω για μια και καλή αυτή την απορία μου αποφάσισα να κάνω την απαραίτητη έρευνα και μετρήσεις πάνω στα δικά μου τα απολεπίσματα για να έχω την απάντηση μου και τα συμπεράσματα μου μια και καλή, και μάλιστα με αριθμητικά δεδομένα για να μην βρεθεί ποτέ κανένα κωλοπαίδι σαν και μένα και να πει "Καλά ο αρκούδας μάλλον την έχει και αυτός την νοητική του υστέρηση σαν όλους τους άλλους τους μελισσοκόμους!!!" χα χα χα.

 Μερικές διευκρινήσεις πρώτα από όλα για να μην έχουμε παρεξηγήσεις. 

 Α/ απολεπίζω κυρίως με μελισσοκομική πιρούνα και όχι με μελισσοκομικό μαχαίρι (αν και κάποιοι τενεκέδες με απολεπίσματα έχουν γίνει σε τρύγους που χρησιμοποίησα κυρίως μελισσοκομικό μαχαίρι ατμού) οπότε εξ ορισμού τα απολεπίσματα μου έχουν μικρότερη ποσότητα κεριού από κάποιον που χρησιμοποιεί μόνο μελισσοκομικό μαχαίρι (το μαχαίρι "σφάζει" περισσότερο την κερήθρα και αφαιρεί περισσότερο κερί από την πιρούνα! Ναι, ναι, το ξέρω εδώ και χρόνια ότι έτσι φαρδαίνουν τα πλαίσια χρονιά με την χρονιά με την πιρούνα, μου το έχει ήδη διδάξει ο δάσκαλος μου και ήδη παίρνω στους τρύγους μου πιο βαθιά το κερί με την πιρούνα! Βλέπετε οι άνθρωποι δεν είναι μπαμπουίνοι για να πηγαίνουν σαν γιουρούκια με ένα μοτίβο συμπεριφοράς, βλέπουν, ακούν, αναλύουν και προσαρμόζουν δράσεις και συμπεριφορές, Το παραπάνω πάει σε ένα "όψιμο" διδάσκαλο που θεώρησε σωστό (και καλά έκανε) να μου τονίσει το παραπάνω γεγονός, το πρόβλημα είναι ότι μάλλον άργησε 3-4 χρόνια πάνω στην συμβουλή του! Δεν πειράζει ας δίνουν συμβουλές έστω και αργοπορημένες, και εγώ σε λίγο θα το κάνω αυτό στους ερευνητές των πανεπιστημίων που βγαίνουν πλέον στην σύνταξη. Θα τους λέω "έλα εδώ παππούκα να σου δείξω τα αμπελοχώραφα σου!!!" χα χα χα. 

 Β/ Εγώ κάνω κυρίως τρύγους μελιωμάτων οπότε και δεν είναι αναγκαίο να είναι σφραγισμένο κατά τα 2/3 το πλαίσιο με κερί για να το πάρω στους τρύγους (όπως είναι αναγκαίο στα μέλια από άνθη) οπότε και εδώ μπορεί να διαφέρει η σύνθεση των απολεπισμάτων μου από κάποιον άλλο. 

 Γ/ Εδώ υπάρχουν μόνο τα απολεπίσματα και καθόλου πρώτη ύλη από παλιές κερήθρες! Σε αυτή την περίπτωση τα αποτελέσματα θα ήταν τελείως διαφορετικά. 

 Δ/ Τα απολεπίσματα έχουν πλαθεί κατά την διάρκεια του τρύγου για να στραγγίξουν όσο περισσότερο μέλι πάνω στον πάγκο απολεπισμού (τα αφήνω μια μέρα για να στραγγίξουν από μέλι αφού τα έχω πλάθει!). 

 Οπότε η παραπάνω έρευνα αφορά κυρίως εμένα και θα αποτελέσει οδηγό για το μέλλον σχετικά με το τι να περιμένω από τα απολεπίσματα μου, το ίδιο μπορεί να μην ισχύει ακριβώς και για σας. Η μεθοδολογία που χρησιμοποιώ έχει σε αυτή την περίπτωση σημασία, και όχι τόσο το ίδιο το αποτέλεσμα. Ακολουθήστε ακριβώς την ίδια μεθοδολογία για να βγάλετε μια εξατομικευμένη στα μέτρα σας απάντηση για το ερώτημα σας "Στα δικά μου απολεπίσματα τι είναι κερί τι είναι μέλι?".

 Πολλά είπαμε και πάλι, πάμε τάχιστα στα αποτελέσματα.

 Στην πρώτη εικόνα σας έχω 17 τενεκέδες με απολεπίσματα από τρύγους μου. 

  Και στον παραπάνω πίνακα σας έχω το βάρος (καθαρό, μεικτό, σύνολο) από τα απολεπίσματα μου. Από ότι βλέπετε έχω αφαιρέσει το βάρος από τους τενεκέδες (απόβαρο 1,05 κιλά) για να έχουμε μια σωστή μέτρηση. Και το συνολικό καθαρό βάρος των απολεπισμάτων ήταν 177,07 κιλά.  

  Τους παραπάνω τενεκέδες με απολεπίσματα τους έλιωσα μέσα στον θερμοθάλαμο μου (βλέπετε προηγούμενη ανάρτηση αυτού του blog Μελισσοκομική Πατέντα: θερμοθάλαμος - κηροτήκτης) όπου και διαχωρίστηκε η κύρια ποσότητα κεριού και μελιού από μεταξύ τους. Με τρύπες στον πάτο του κάθε τενεκέ (που έγιναν με σταυροκατσάβιδο χα χα χα) στράγγιξα σχεδόν όλο το μέλι από αυτούς και το έβαλα μέσα σε κουβάδες (απόβαρο 0,74 κιλά) οπότε έχουμε πλέον τον παραπάνω πίνακα με το συνολικό βάρος του μελιού που μας άφησε αυτή η διαδικασία. Οπότε το καθαρό βάρος τους μελιού ήταν 109,14 κιλά. 

 Επόμενο στάδιο της διαδικασίας ήταν να αφαιρεθεί από τους τενεκέδες το κερί. Για τον παραπάνω σκοπό χρησιμοποιήθηκε λαμαρινοψάλιδο (ο τροχός είναι πολύ καλύτερη επιλογή για αυτό, αλλά δεν εγώ έχω τροχό, ακόμη! Χα χα χα). Επισήμανση εδώ. Προσοχή αν χρησιμοποιήσετε λαμαρινοψάλιδο! Ο κομμένος τενεκές κόβει περισσότερο και από μαχαίρι!!! Τα χέρια σας κινδυνεύουν διαρκώς καθώς θα συνεχίζετε να κόβετε τον τενεκέ. Φυσικά εγώ έχοντας να κόψω 17 τενεκέδες μπορείτε να καταλάβετε ότι στο τέλος αυτής της διαδικασίας τα χέρια μου μοιάζανε σαν να πέρασαν από ρεντέ!!!

 Στην παραπάνω εικόνα έχω δύο από τα κομμάτια κερί από δύο αντίστοιχους τενεκέδες που έκοψα. Δεν μοιάζουν πολύ με φλόκες? Χα χα χα. Και φυσικά μέσα στο κερί υπήρχαν πολλά υπολείμματα και χρειάζονταν να ξαναλιώσει το κερί για να περαστεί από φίλτρο για να καθαρίσει έτσι ώστε να είναι κατάλληλο για να πάει για φύλλα κεριού.

 Και εδώ εικόνα από το καζάνι της μάγισσας που κοχλάζει (έτσι είχαν αναφέρει οι Γερμανοί αθλητικογράφοι την Τούμπα στον Αγώνα ΠΑΟΚ- Μπάγερν Μονάχου 0-0 την περίοδο 1983-1984) χα χα χα. Ναι, ναι, ξέρω, ξέρω, θέλει ειδικό σκεύος για αυτή την δουλειά! Πολλά θέλει ξέρω, το ζήτημα είναι αν συμφέρει να τα έχεις τα πάντα! Αυτό θα το δούμε παρακάτω.   

 Και εδώ έχουμε τις 13 καζανιές που έκανα την παραμονή της πρωτομαγιάς και την πρωτομαγιά! (Προσέξατε ένα μοτίβο εδώ? Φέτος Μεγάλο Σάββατο, τρίτη και τέταρτη μέρα του Πάσχα έκοβα παραφυάδες, Ανάσταση του Λαζάρου έφερα κυψέλες, Παραμονή πρωτομαγιάς και Πρωτομαγιά έλιωνα κεριά. Πέρσι Ανάσταση του Λαζάρου και την μισή μεγάλη εβδομάδα έκοβα παραφυάδες! Την επόμενη φορά που κάποιος θα με ρωτήσει "Γιατί νομίζεις ότι τα καταφέρνεις στην μελισσοκομία?" αν μπορεί ας θυμηθεί αυτή ακριβώς την επισήμανση όταν θα ακούσει μια απάντηση του τύπου "Γιατί είμαι αποφασισμένος να θυσιάσω πάρα πολλά για να πετύχω!"). Οι εννέα πρώτες είναι καζανιές που έλιωνα τα κομμάτια κεριού που πήρα από τους τενεκέδες, οι επόμενες 4 καζανιές (μάλλον καλύτερα να λέω καρδαριές!!! Μια που χρησιμοποιούσα καρδάρα για αυτή την δουλειά χα χα χα) είναι από την τρίτη απόσταξη που έκανα στα στερεά υπολείμματα που άφηνε κάθε καζανιά στο φίλτρο. Από ότι βλέπετε ενώ οι 9 πρώτες καζανιές (δεύτερη απόσταξη) μου έδωσαν 35,085 κιλά κερί οι 4 επόμενες (τρίτη απόσταξη) μου έδωσαν μόνο 2,935 κιλά. Προφανέστατα και δεν άξιζε ο κόπος (ή το προπάνιο χα χα χα) για την τρίτη απόσταξη (και φυσικά ούτε κουβέντα για τέταρτη απόσταξη!!!). Το συνολικό καθαρό βάρος από το κερί ήταν 38,02 κιλά στο τέλος.

 Και το καθαρό βάρος των στερεών υπολειμμάτων (υπήρχαν  και υγρά υπολείμματα που ήταν το νερό μαζί με το μέλι που υπήρχε στο κερί) που έμεινε από αυτή την διαδικασία ήταν 18,53 κιλά.

 Και εδώ είναι τα στερεά υπολείμματα από αυτή την διαδικασία. Προφανέστατα ο χαρακτηρισμός λάσπη που τους έδωσα να είναι πλήρως περιγραφικός ε? Χα χα χα.

 Οπότε εδώ έχουμε και τα αριθμητικά και ποσοστιαία αποτελέσματα της διαδικασίας που περιγράφω. Δηλαδή σε αριθμούς έχουμε σε 177,07 κιλά απολεπισμάτων, 109,14 κιλά μέλι, 38,02 κιλά κερί, 18,53 κιλά στερεά υπολείμματα και μια απώλεια 11,38 κιλών. Και ποσοστιαία έχουμε το 61,64% των απολεπισμάτων να είναι μέλι, το 21,47% κερί, το 10,46 στερεά υπολείμματα και το 6,43% απώλειες.

 Και όταν μας λες απώλειες τι εννοείς μίστερ? Ο ατμός που σου έλεγε ο δάσκαλος σου? 

 Οι απώλειες παίδες είναι στο μέλι που έμεινε στα τοιχώματα από τους κομμένους τενεκέδες, το κερί που έσταξε από εδώ και εκεί καθώς θερμαίνουμε το μείγμα (πχ στο φίλτρο, στην βάση της καρδάρας, στην καρδάρα, στους κουβάδες που κρύωσε το κερί με τα υγρά υπολείμματα), και κυρίως στα υγρά υπολείμματα που πετάχθηκαν κατά την διαδικασία (υγρά υπολείμματα που αποτελούνταν από το νερό που προσθέταμε σε κάθε καρδάρα για να λιώσει ξανά το κερί, μαζί με το μέλι που υπήρχε "φυλακισμένο" μέσα στο κερί και δεν μπορέσαμε να το πάρουμε στην πρώτη απόσταξη).

 Αντίστοιχα τα στερεά υπολείμματα είναι κομμάτια πρόπολης μέσα στα απολεπίσματα, παλιού κεριού που τα πήρε λίγο πιο βαθιά η πιρούνα ή το μελισσοκομικό μαχαίρι και είχαν μέσα κομμάτια από τα κουκούλια του γόνου που μένουν από γέννα σε γέννα σε κάθε κελί (και αυτά είναι που "μαυρίζουν" τις κερήθρες).

 Και εδώ έχουμε τους κουβάδες με το μέλι (λεπτομέρεια στον τρίτο τενεκέ πως δείχνει ότι το μέλι δεν είναι μέχρι επάνω!) μαζί με το κερί που μας άφησε η παραπάνω διαδικασία.

 Και ας πάμε στα συμπεράσματα. Το κύριο συμπέρασμα είναι ότι αυτή η διαδικασία στα απολεπίσματα που παράγω εγώ με την πιρούνα μου αφήνει κατά κύριο λόγο μέλι και όχι τόσο πολύ κερί. Πολύ καλό αυτό μια που μπορώ να χρησιμοποιήσω το μέλι για να κάνω γυρεόπιτες για τα πεύκα στα μελίσσια μου (έχω ήδη ένα 350αρι ζυμωτήριο όπως και μύλο ζάχαρης). Ναι ξέρω ξέρω HMF στο μέλι, το οποίο πέφτει καθώς βάζεις τα άλλα συστατικά (γύρη, άχνη ζάχαρη, σογιάλευρο, μπυρομαγιά) καθώς και φρέσκο μέλι. Όταν εμείς γυρίζαμε...... Χα χα χα. 

 Δεν αφήνει όμως τόσο κερί ώστε να δικαιολογηθεί η αγορά πρέσας για τύπωμα φύλλων κεριού, ούτε ειδικού βραστήρα για κεριά, ούτε καν πατητηρίου για κεριά (το αντίστοιχο που έχουν για τα σταφύλια με χειροκίνητο έμβολο και κόστος κοντά στα 300-350 ευρώ) για να πάρεις το κερί από τα στερεά υπολείμματα.

 Δεν αξίζει να κάνεις τρίτη απόσταξη στα στερεά απολεπίσματα για να πάρεις το κερί που βρίσκεται εκεί. Ακόμα και το κόστος του προπανίου χωρίς τα εργατικά μπορεί να είναι μεγαλύτερο από το κέρδος (πως βρίσκετε το ένα και πως το άλλο? Ζυγίζετε το βάρος της φιάλης πριν την χρήση και μετά από την χρήση και αφαιρείτε το βάρος της ίδιας της φιάλης, η διαφορά είναι το προπάνιο - ή βουτάνιο- που κάψατε. Στα εργατικά απλώς σημειώνετε το πότε αρχίσατε να δουλεύετε το κάθε τι και πότε τελειώνετε, αν προσθέσετε και το κόστος από φίλτρα, γάντια, ηλεκτρικό για τον κηροτύκτη βγάζετε και το κόστος της διαδικασίας. Να το κάνετε μόνοι σας αυτό, μην σας κάνω μάγκες για ακόμα μια φορά και σε αυτό εγώ!!! Χα χα χα).

 Όσο και να βελτιωθεί η διαδικασία για να ελαχιστοποιήσεις τις απώλειες που έχεις η συνολική βελτίωση που μπορείς να έχεις σε μέλι ή κερί είναι ελάχιστη (στην περίπτωση μου μόνο ένα 6,43%).

 Ηλιακός κηροτύκτης? Μονόδρομος! Τενεκέδες για να λιώνεις κερί μέσα τους? Με τίποτα!!! Εκτός και αν έχεις τίποτα γάντια πανοπλίας για να κόβεις με αυτά τους τενεκέδες χα χα χα. 

 Και εδώ έχουμε το τελικό αποτέλεσμα της όλης διαδικασίας. όπου έχουμε τους κουβάδες με το μέλι καθώς και τα πακέτα με τα φύλλα κεριού ( πέντε πακέτα με 380 φύλλα κεριού, η ανταλλαγή έγινε με την ισοτιμία 1 κιλό κερί = 10 φύλλα κεριού στον προμηθευτή κεριών μου). 

 Αυτά για σήμερα παίδες, ορίστε ένας οδηγός και μια μεθοδολογία για να μπορέσετε να κάνετε την δική σας έρευνα, και να συνάγετε τα δικά σας συμπεράσματα πάνω σε αυτό το θέμα, έτσι ώστε να πάρετε τις αποφάσεις σας σχετικά με το τι θα επενδύσετε σε κεφάλαιο και εργασία πάνω στον τομέα των απολεπισμάτων. Κερασμένο και αυτό από μένα. Για να λέτε που και που και καμία καλή κουβέντα για τον Αρκούδα και να μην τον θάβετε διαρκώς!!! Χα χα χα.

 Μέχρι την επόμενη ανάρτηση......

 Υστερόγραφο

 Βρείτε ακριβώς που έχω κάνει το ορθογραφικό λάθος και κερδίστε μαντολάτο!!! Χα χα χα. 

Adios Amigos Locos

Λάζαρος Μότσανος

Σοχός 14/5/2017