Ξεχειμώνιασμα μελισσιών

Ξεχειμώνιασμα: Η τοποθέτηση και ενέργειες (του μελισσοκόμου στα μελίσσια) των μελισσιών έτσι ώστε να μπορέσουν να βγάλουν την  περίοδο  του  χειμώνα  με    τις μικρότερες ενεργειακές ανάγκες και   απώλειες  ( ορισμός   του   ξεχειμωνιάσματος  σύμφωνα  με  το   Μελισσοκομικό εννοιολόγιο, λεξιλόγιο, και ορολογία .).

Επίσης η περίοδος του χρόνου όπου το μελίσσι έχει την ελάχιστη δραστηριότητα και κύριο μέλημα του (και του μελισσιού αλλά και του μελισσοκόμου) είναι η επιβίωση του από τις άσχημες καιρικές συνθήκες (χειμώνας χαμηλές θερμοκρασίες, παγετός) και από την ανεπάρκεια τροφών στο εξωτερικό περιβάλλον (εναλλακτικός ορισμός).  

Χειμώνας παιδιά πλησιάζει και καιρός είναι να ετοιμάσουμε μια σχετική ανάρτηση.

Αλλά λίγα λογάκια πριν από όλα γιατί πήξαμε στους "σοφούς" εδώ μέσα. Παίδες το ξεχειμώνιασμα κάθε περιοχής διαφέρει από το ξεχειμώνιασμα μιας άλλης περιοχής. Όποιος δε μπορεί να το καταλάβει αυτό ή χρειάζεται ιδιαίτερη προσπάθεια για να του δώσεις να το καταλάβει δεν παίζει θέμα αν είναι καλός μελισσοκόμος ή όχι αλλά αν έχει φυσιολογική νοημοσύνη ή όχι. Λυπάμαι αλλά μερικές φορές με αυτά που βλέπω σε μελισσοκομικούς διαλόγους πραγματικά με κάνουν να θεωρώ ότι κάποιοι μελισσοκόμοι δεν θα έπρεπε να ανήκουν στο ανθρώπινο είδος από πλευράς νοητικών ικανοτήτων αλλά ούτε καν και στα πρωτεύοντα θηλαστικά (γορίλες, χιμπατζήδες, ουραγκοτάγκοι, κ.α.) χα χα χα!  Το να σχολιάζουν κάποιοι αναρτήσεις μου που να αφορούν κάποια πράγματα που παρατήρησα σε πλαστικές κυψέλες σε Forum (στα οποία δεν συμμετέχω καν εγώ και ότι λέγεται είναι θεωρητικά πίσω από την πλάτη μου και την ευχέρεια μου στο να απαντήσω- που δεν πρόκειται φυσικά να απαντήσω γιατί βλέπετε κάποιοι ασχολούνται με τις μέλισσες στα λόγια και κάποιοι άλλοι τα κάνουν στην πράξη-  αποτελεί  αγένεια όπως και να βάζουν κάποιοι λόγια στο στόμα μου που δε τα είπα καθώς και κάποιοι άλλοι να θεωρούν ότι λέγοντας μια χοντράδα για μένα ότι κερδίζουν τίποτα). Παίδες για όσους είναι χοντροί στο μυαλό και δεν τα πιάνουν και εύκολα ας το επαναλάβουμε ξανά, άλλες οι συνθήκες του χειμώνα στον Σοχό, άλλες στο Νευροκόπι και στην Φλώρινα, άλλες στην Κύπρο και στην Κρήτη και άλλες στην Κόρινθο και στην Πρέβεζα . Γιατί και εγώ σας διαβάζω "βερεσέ" σε τελική ανάλυση! Οι καιρικές συνθήκες στα ορεινά του νομού Θεσσαλονίκης είναι πιο κοντινές με τις καιρικές συνθήκες στα πεδινά της Κροατίας και όχι με τα πεδινά της Πελοποννήσου, όπως και οι καιρικές συνθήκες στα πεδινά της Πελοποννήσου μοιάζουν περισσότερο με τις συνθήκες στα ορεινά της Τυνησίας πάρα με τα ορεινά του νομού Θεσσαλονίκης, αν νομίζετε ότι μπορείτε να συγκρίνετε τα ορεινά της Τυνησίας με τα πεδινά της Κροατίας τότε μπράβο σας! Πάτε ντουγρού για το Νόμπελ Μελισσοκομίας! 

Ξεχνάμε τώρα αυτό το ξέσπασμα και συνεχίζουμε την ανάρτηση μας. 

Και πάμε κατευθείαν στο ψαχνό για το τι θα πρέπει να προσέχουμε και να κάνουμε για να αυξήσουμε τις πιθανότητες μας να μπορέσουν να επιβιώσουν όσο το δυνατό περισσότερα από τα μελίσσια μας και να είναι σε όσο το δυνατό καλύτερη κατάσταση στις αρχές της άνοιξης (προσέξατε αυτό το σημείο? Να επιζήσουν όσο το δυνατό περισσότερα από τα μελίσσια μας?!?!?! Αυτή είναι η οπτική που έχει ένας βόρειος μελισσοκόμος για το ξεχειμώνιασμα, να περιορίσει τις απώλειες του, όχι να μην έχει απώλειες! Σπάνια και μόνο σε πολύ θερμούς χειμώνες και με τρομερή τύχη να μην έχεις απώλειες στο ξεχειμώνιασμα στον Βορά, μελίσσια που ξεγονεύουν αρχές Νοέμβρη και ξαναγονεύουν στα μέσα του Γενάρη ή στις αρχές του Φλεβάρη είμαι διαρκώς επίφοβα ότι δεν θα την βγάλουν καθαρή! Αυτό το καταλαβαίνεις δυστυχώς μόνο όταν το ζήσεις φαίνεται, το ότι η Μελισσοκομική Επιθεώρηση όταν γράφει για μελισσοκομικούς χειρισμούς κάθε μήνα χωρίζοντας την Ελλάδα σε τρεις ζώνες και για την κάθε μια λέει τελείως διαφορετικά πράγματα είναι κάτι που σε μερικούς μάλλον δεν προκαλεί καμία εντύπωση υποθέτω. Μάθετε παιδιά να διαβάζετε και όχι να κοιτάτε τα κείμενα, όποιος κατάλαβε το τι είπα τώρα το κατάλαβε, οι άλλοι απλώς κοιτάνε κείμενα χα χα χα).

Και πάμε στα βασικά σημεία και αρχίζουμε με το ευκολότερο, τις τοποθετήσεις.

Πρώτα από όλα χρειάζονται ανιχνεύσεις πολλές για αυτό το θέμα, κοιτάτε που ξεχειμωνιάζουν και οι άλλοι τα μελίσσια τους για να πάρετε μια ιδέα για το μικρόκλιμα της κάθε περιοχής  (είναι απίστευτο το πόσο μπορεί να διαφέρει το μικρόκλιμα μιας περιοχής από μια πολύ κοντινή του περιοχή, πχ  στον Σοχό είναι κακή ιδέα να τα ξεχειμωνιάσεις τα μελίσσια, αντίθετα σε μια απόσταση 7-8 χιλιομέτρων από αυτόν οι συνθήκες βελτιώνονται δραματικά!). Επίσης χωριά με μελισσοκομικό όνομα συνήθως υποδηλώνουν καλές συνθήκες για ξεχειμώνιασμα (πχ. μελισσουργός, μελισσοχώρι, μελίσσια και πάει λέγοντας).

Αλλά ας αφήσουμε τα γενικά και να πούμε και μερικά ειδικότερα για τις τοποθετήσεις ξεχειμωνιάσματος.

Πρώτα από όλα θα πρέπει να είναι απόμερο μέρος (να μην το βλέπουν πολλοί πολλοί, την φωτογραφία την βλέπετε στην αρχή της ανάρτησης? Πολύ παλιά τοποθέτηση μου για ξεχειμώνιασμα σε ένα μακρινό σημείο από τον Σοχό στα 35 χιλιόμετρα μακρυά, για να προστατεύσω τα μελίσσια μου από αδιάκριτα βλέμματα είχα κόψει ένα σωρό πουρνάρια και με αυτά έκανα κάλυψη απόκρυψη στις κυψέλες μου που τις είχα από εδώ και εκεί ανάμεσα σε συστάδες από πουρνάρια, ο μελισσόβοσκός έκανε το μελισσομαντρί του χα χα χα). 

Δεύτερο, βασικό και αυτό θα πρέπει να υπάρχει ευκολία πρόσβασης σας στο μελισσοκομείο σας κατά την διάρκεια του χειμώνα. Δρόμοι με νεροφαγώματα, χωματόδρομοι που λασπώνουν με την πρώτη βροχή είναι ακατάλληλοι τελείως για οδοί πρόσβασης σας στο μελισσοκομείο σας και συνεπώς τοποθετήσεις που έχουν πρόσβαση μόνο από τέτοιους δρόμους είναι επίσης ακατάλληλες.

Ρέματα επίσης είναι τραγικά λάθος τοποθετήσεις, το χειμώνα μπορούν πολύ εύκολα τα ρέματα να μετατραπούν σε χειμάρρους και παγίδες θανάτου (και όχι μόνο για τα μελίσσια αλλά και για τους μελισσοκόμους, πριν από μερικές εβδομάδες μην ξεχνάτε ότι πνίγηκε ο μελισσοκόμος που είχε πάει να σώσει τα μελίσσια του στην Άσηρρο από το ρέμα που πλημμύρισε, Προσοχή!!!!! Μέρες που χρειάζεσαι 4Χ4 για να πας στα μελίσσια σου είναι στάνταρ οι μέρες που δεν πρέπει να πας στα μελίσσια σου!). 

Επίσης το μέρος που θα βάλετε τα μελίσσια σας θα πρέπει να είναι προσήλιο με νοτιοανατολικό προσανατολισμό (οι είσοδοι των μελισσιών να έχουν ανοιχτό πεδίο για να μπορούν να δέχονται τις πρώτες ακτίνες του ηλίου καθώς θα ανατέλλει ο ήλιος, καλύτερα είναι να ζεσταίνονται από τον ήλιο τα μελίσσια το πρωί παρά το απόγευμα αν έχετε να διαλέξτε ένα από τα δύο). Επίσης θα πρέπει να προστατεύονται με σεπέρι (υψομετρική διαφορά ή εμπόδιο) από τους βόρειους παγωμένους ανέμους. Καλό είναι να μην είναι σε μέρη στα οποία να υπάρχει έντονη υγρασία (ομίχλες). 

Φυσικά θα πρέπει να υπάρχει και πρόσβαση σε νερό κοντά (γενική οδηγία για όλες τις τοποθετήσεις αυτό) όπως και το να υπάρχει  και πρώιμη ανθοφορία στα μέσα του χειμώνα σε γύρη (πρώτα) και σε νέκταρ για να γονεύσουν ξανά όσο το δυνατό γρηγορότερα (βλέπετε προηγούμενη ανάρτηση Μελισσοκομική χλωρίδα Θεσσαλονίκης), προσοχή σε αυτό το σημείο! Μερικές εβδομάδες ή ακόμα και μερικές ημέρες νωρίτερα να γονέψουν μπορεί να έχει τελείως διαφορετικά αποτελέσματα η μελισσοκομική σας χρονιά. 

Πάμε στο αμέσως δυσκολότερο θέμα πού είναι τα αποθέματα τροφών που θα πρέπει να έχει το μελίσσι μέσα για να βγάλει τον χειμώνα. Το τέλειο θα ήταν να έχει τροφές και στα στεφανώματα του και σε ολόκληρα πλαίσια για να βγάλει τον χειμώνα μόνο με αυτά μια που το μέλι αποτελεί αναμφίβολα την καλύτερη τροφή για τα μελίσσια (μου φαίνεται και παράξενο που κάποιοι συζητάνε τα αυτονόητα!). Δυστυχώς όμως αυτό δεν είναι πάντα εύκολο να γίνει, γιατί εκτός από τις ανάγκες του μελισσιού που καλύπτει το μέλι του ταυτόχρονα καλύπτει και τις ανάγκες του μελισσοκόμου (και για να μην έχουμε και πολλές χαζομάρες από ρομαντικούς πετάω εδώ και το ότι ο μελισσοκόμος είναι σχεδόν εξίσου  απαραίτητος για το μελίσσι όσο και τα αποθέματα του σε μέλι για να μην έχουμε ατέρμονες συζητήσεις σχετικά με την εμποροποίηση της όλης ιδέας της μελισσοκομίας! Τα βλέπω αυτά σε μελισσοκομικές ομάδες και νοιώθω σαν να είμαστε μερικές ώρες πριν την Άλωση της Πόλης και να καθόμαστε να συζητούμε για το πόσοι άγγελοι χωράνε στην κεφαλή μιας καρφίτσας αντί να είμαστε επάνω στις επάλξεις των τειχών και να πολεμάμε!).

Δυστυχώς κακοί τρύγοι και κακές χρονιές αναγκάζουν τον μελισσοκόμο να αφαιρεί περισσότερο μέλι από όσο πρέπει και είναι απαραίτητο για την επιβίωση του μελισσιού, σε αυτές τις περιπτώσεις θα πρέπει να τροφοδοτείται το μελίσσι είτε με στερεή τροφή (βανίλια, ζαχαροζύμαρο) κατά την διάρκεια του χειμώνα, είτε με σιρόπι (2 ζάχαρη 1 νερό) αρχές φθινόπωρου αν δεν μπορεί να βρεθεί μια ανθοφορία για ξεχειμώνιασμα. Τέτοιες ανθοφορίες είναι η ανθοφορία του φθινοπωρινού Ρεικού (Σουσούρα), της Κουμαριάς, καθώς και του τρίτου βαρέματος του Πεύκου (τα δυο πρώτα βαρέματα είναι του μελισσοκόμου το τρίτο των μελισσών χα χα χα αν και πολλοί μελισσοκόμοι δεν θέλουν να κρατάνε τα μελίσσια τους τέλη φθινόπωρου αρχές χειμώνα στα πεύκα λόγου της υγρασίας και θεωρούν ότι το μέλι από το πεύκο δεν τα ξεχειμωνιάζει καλά, από την δικιά μου εμπειρία παρατήρησα ότι ναι μεν στα πεύκα διατηρούν μεγάλα αποθέματα από μέλια αλλά οι πληθυσμοί τους καταρρέουν στις αρχές της άνοιξης). Το τέλειο είναι να μπορέσουν να ανανεώσουν πληθυσμούς σε σουσούρες και να μαζέψουν ερεικόμελο για το ξεχειμώνιασμα τους, ένα μελίσσι με 2 πλαίσια πληθυσμό σουσουρίσιο είναι καλύτερο συνήθως από ένα μελίσσι με 4-5 πλαίσια πληθυσμό που ξεχειμώνιασε στα πεύκα. Φυσικά η τοποθέτηση στις σουσούρες είναι δύσκολη, δεν δίνει πάντα νέκταρ η ανθοφορία της (συνήθως γύρη δίνει όμως) και υπάρχει τεράστιος κίνδυνος για λεηλασίες (αρκετοί παλιοί μελισσοκόμοι την φοβούνται την συγκεκριμένη ανθοφορία για αυτό τον λόγο). 

Βασικό σημείο προσοχής από άποψη τροφών είναι το χρονικό διάστημα στο οποίο αρχίζει να γονεύει το μελίσσι και δεν υπάρχουν βασικές ανθοφορίες στο εξωτερικό περιβάλλον (βλέπε παραπάνω σχήμα) τότε είναι και ο μεγαλύτερος κίνδυνος να χαθεί το μελίσσι γιατί και τα αποθέματα έχουν σχεδόν τελειώσει (τα χρησιμοποιούν οι μέλισσες για να δημιουργούν την μελισσόσφαιρα και να διατηρούν μια σταθερή θερμοκρασία μέσα στην κυψέλη ενεργοποιώντας τους μύες της πτήσης τους χωρίς να δίνουν κίνηση στα φτερά τους, σαν να είσαι μέσα σε ένα σταματημένο αμάξι να έχεις αναμμένο το καλοριφέρ, το αμάξι να δουλεύει στο ρελαντί χωρίς να έχεις βάλει ταχύτητα και να πατάς το γκάζι για να ζεσταθεί ταχύτερα το καλοριφέρ! Μα που τα βρίσκω αυτά τα παραδείγματα ο μπαγλαμάς!!! Χα χα χα), και οι ανάγκες του μελισσιού για τροφή αυξάνουν καθώς πρέπει να ταΐσουν και τον γόνο που υπάρχει. ΠΡΟΣΟΧΗ ΠΡΟΣΟΧΗ ΠΡΟΣΟΧΗ! Όταν το μελίσσι γονεύει να υπάρχουν αποθέματα τροφής ή να του δώσετε εσείς! 

Άλλο σημαντικό σημείο στο ξεχειμώνιασμα είναι και οι μελισσοκομικοί χειρισμοί ή μάλλον η απουσία τους. Καταρχάς σημαντική είναι η προετοιμασία για το ξεχειμώνιασμα που θα κάνει ο μελισσοκόμος, μικρές λεπτομέρειες που όμως μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στο τέλος.

Πρώτα από όλα κερόπανο παντού (τουλάχιστο στις κυψέλες με καπάκι τύπου Αυστραλίας, οι παλιού τύπου με το εσωτερικό εξωτερικό καπάκι δεν χρειάζονται κερόπανο). Επίσης οι τροφοδότες οροφής (πλαστικοί που εφαρμόζουν σε όλη την οροφή σαν εσωτερικό καπάκι) έχω παρατηρήσει ότι βοηθούν πολύ στο σωστό ξεχειμώνιασμα (σχεδόν όσο και το εσωτερικό καπάκι). Πολλοί μελισσοκόμοι φροντίζουν να κλείνουν τους πίσω αεραγωγούς (αυτούς που είναι εκτεθειμένοι στους βόρειους ανέμους) με ξυλοταινία (τους πίσω μόνο και όχι όλους γιατί μετά μπορείς να έχεις πρόβλημα υγρασίας).

Η διαμόρφωση επίσης της πόρτας εισόδου θα πρέπει να είναι η χειμερινή και πάντα να είναι ανοιχτή από εμπόδια (πχ το χιόνι δεν θα πρέπει ποτέ να μπλοκάρει την είσοδο, αντίθετα πάνω στην κυψέλη της προσφέρει μόνωση από το κρύο!). Φροντίζουμε πάντα να έχουν οι κυψέλες μας κλίση ,το πίσω μέρος υψωμένο σε σχέση με το μπροστά για να μην μπαίνουν εύκολα μέσα τα νερά της βροχής ή για μπορούν ευκολότερα να καθαρίζουν την κυψέλη οι μέλισσες (αυτή είναι γενική αρχή και όχι μόνο για ξεχειμώνιασμα).  

Άλλο ένα σημείο που πρέπει να προσεχθεί είναι να κρατάμε στην κυψέλη τόσα χτισμένα πλαίσια όσα μπορούν να καλύψουν με τον πληθυσμό τους οι μέλισσες (αλλά από την άλλη πλευρά υπάρχει η θεωρία ότι το καλύτερο μέρος για να διατηρήσεις τα χτισμένα πλαίσια από τον κηρόσκορο είναι η ίδια η κυψέλη, και οι δύο θεωρίες είναι σωστές, ανάλογα με τις δυνατότητες σας (ψυκτικός θάλαμος ή όχι) ακολουθείτε αυτή που σας βολεύει).

Επιθεωρήσεις σε αυτή την εποχή θα είναι οι ελάχιστες δυνατές,  σύντομες και μόνο σε μέρες που το επιτρέπουν από άποψη θερμοκρασίας και καιρικών συνθηκών. Συνήθως αυτή την εποχή το άνοιγμα της κυψέλης θα γίνεται μόνο για τροφοδοσία εάν χρειάζεται.

Μελισσοκομικός χειρισμός που κάνουν επίσης πολλοί μελισσοκόμοι (στον βορά συνήθως) είναι να κάνουν το φθινόπωρο συνενώσεις ανάμεσα στα αδύναμα μελίσσια ( από 3 πλαίσια πληθυσμού και κάτω) με την λογική ότι τόσο αδύναμα μελίσσια έχουν ελάχιστες πιθανότητες να επιζήσουν τον χειμώνα (ή και η διατήρηση τους είναι ιδιαίτερα κοστοβόρα σε τροφές), δύσκολη απόφαση ιδίως για νεότερους μελισσοκόμους που πασχίζουν να αυξήσουν τον πληθυσμό από τα μελίσσια τους!    

Βασικότατο και το επόμενο σημείο (το σημαντικότερο! Και εδώ είναι το σημείο που ανάφερα παραπάνω σχετικά με την σπουδαιότητα του μελισσοκόμου όσο αφορά την επιβίωση του μελισσιού) που είναι οι θεραπείες που θα κάνει ο μελισσοκόμος κατά την διάρκεια του χειμώνα για να καθαρίσει σε μεγάλο βαθμό από τα Βαρρόα το μελίσσι ή να προστατευτεί από την Νοζεμίαση.

Δεν θα αναφερθώ σε αυτά ιδιαίτερα γιατί έχω ως αρχή το να μην γράφω για θεραπείες* αλλά μερικά γενικά μπορώ να αναφέρω πάνω σε αυτό το θέμα.

Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας τον χειμώνα τα μελίσσια ξεγονιάζουν και είναι η τέλεια ευκαιρία να χρησιμοποιηθούν θεραπείες οι οποίες όταν το μελίσσι έχει ξεγονιάσει μπορεί να έχουν τρομερή αποτελεσματικότητα (πχ το οξαλικό οξύ με 98,5% αποτελεσματικότητα!), κρίμα είναι να πηγαίνει χαμένη μια τέτοια ευκαιρία.

Επίσης οι μέλισσες φροντίζουν να κάνουν πάντα την ανάγκη τους έξω από την κυψέλη (οπότε ότι σπόρια Νοζεμίασης έχουν μέσα στο πεπτικό τους σύστημα αποβάλλονται εκτός κυψέλης) ωστόσο όμως μπορεί κατά την διάρκεια του χειμώνα να μείνουν κλεισμένα για 2-3 εβδομάδες συνεχόμενα μέσα στις κυψέλες λόγου κακών καιρικών συνθηκών και τα περιττώματα τους να τα αποβάλουν μέσα στην κυψέλη με αποτέλεσμα να αυξάνεται ο αριθμός από τα σπόρια της νοζεμίασης, καλό είναι στις τροφές που θα χορηγηθούν να υπάρχει και θυμόλη μέσα για να αντιμετωπίσουν την Νοζεμίαση.

Ακόμα ένας κίνδυνος είναι η Ασκοσφαίρωση, όταν αρχίσει να γονεύει το μελίσσι να μείνει ακάλυπτος ο γόνος και να πεθάνει μαζικά (λόγου κρύου και λόγου ότι δε μπορούν να τον καλύψουν οι μέλισσες με τον πληθυσμό που έχουν για να τον θερμάνουν), και να μην μπορέσουν να τον πετάξουν εκτός της κυψέλης εγκαίρως οι μέλισσες (επίσης λόγου μικρού πληθυσμού) προσοχή! Όχι άκαιρες διεγερτικές τροφοδοσίες με σιρόπι. Και τα πλαίσια με γόνο δεν είναι τραπουλόχαρτα για να τα ανακατεύουμε (στην ίδια κυψέλη ή από κυψέλη σε άλλη κυψέλη)!  Πλαίσια χτισμένα (όπως και με γόνο) μόνο όσα πατούν οι μέλισσες αυτή την εποχή επίσης.

* Δεν μπορώ να καταλάβω την ευκολία που κάποιοι δίνουν συνταγές για θεραπείες! Αναγνωρισμένες από επιστημονικά ιδρύματα ή και όχι! Αυτό δεν έχει μεγάλη σημασία! Η ευκολία με την οποία κάποιοι δίνουν συμβουλές σε άλλους μελισσοκόμους σχετικά με τρομερά ζητήματα όπως είναι η υγεία του ζωικού τους κεφαλαίου με ενοχλεί ιδιαίτερα. Πως είναι σίγουροι ότι αυτοί που παρακολουθούν το τι γράφουν οι "σοφοί" είναι σε θέση να εφαρμόσουν αυτές τις θεραπείες που προτείνουν? Πως ξέρουν ότι έχουν αναγνώστες άτομα που μπορούν να κάνουν σωστά κάτι τόσο απλό όσο την απλή μέθοδο των τριών για να βγάλουν αναλογία για μια θεραπεία για τα μελίσσια τους? Έχω δουλέψει με πολλά άτομα στην ζωή μου, πολλές φορές είχα δίπλα μου παιδιά που τελειώσαν ανώτερες σχολές (πχ ΤΕΙ Λογιστικής) ή ήταν καλοί μαθητές σε Γενικά Λύκεια (ή έστω είχαν καλούς βαθμούς!) ή ήταν Πτυχιούχοι από Τεχνικές σχολές του ΟΑΕΔ ή του Ευκλείδη που δεν μπορούσαν να κάνουν την απλή μέθοδο των τριών! Ή να καταλάβουν πότε κάνουν πρόσθεση ή αφαίρεση για να βρούνε ένα απλό πράγμα (πχ κλείσιμο ταμείου)! Αναγκαζόμουν να τους δείχνω διαρκώς τα ίδια και τα ίδια πράγματα γιατί δεν μπορούσαν να τα καταλάβουν (ευχαριστώ τους καθηγητές τους που μου τους στείλανε τελείως ανέτοιμους για οτιδήποτε στην ζωή!). Όλοι εσείς που δίνετε αναλογίες για συνταγές θεραπειών είσαστε τόσο σίγουροι ότι αυτοί που θα τις ακολουθήσουν θα κάνουν καλό στα μελίσσια τους ή θα τα τσακίσουν όλα? Ξέρετε το να είσαι ανευθυνουπέυθυνος έχει μεγάλη φάση! Λίγη σοβαρότητα δεν πειράζει, αφήστε και ένα τομέα  να εκφέρουν άποψη και γνώσεις  αυτοί που είναι υπεύθυνοι σύμφωνα με το κράτος! Δεν πειράζει υπάρχουν τόσα και τόσα να πείτε και να σας περάσουμε για "σοφούς" δεν είναι αναγκαίο να εκφέρετε γνώμη για τα πάντα! Όσοι θέλετε να μάθετε για θεραπείες να πάτε σε σεμινάρια του ΑΠΘ (αυτό ξέρω από προσωπική εμπειρία αυτό προτείνω, για να μην έχουμε παρεξηγήσεις), ή δείτε την ιστοσελίδα του εργαστηρίου μελισσοκομίας του ΑΠΘ, ή αγοράστε ένα βιβλίο σχετικό με θεραπείες μελισσιών από ένα σχετικό επιστήμονα. Επιτέλους!!!    

    

Αυτά τα λίγα τζιμανάκια μου, υπάρχουν και άλλα που θα μπορούσα να σας πω (πχ για φελιζολ μέσα στις κυψέλες, άχυρα κ.α.) αλλά από την στιγμή που δεν τα εφαρμόζω εγώ στις κυψέλες μου δεν εκφέρω γνώμη (παράξενη τακτική για μελισσοκόμο αυτή, το να μην μιλά για πράγματα που δεν ξέρει! Ξέρω ξέρω χα χα χα) επίσης τέτοια θέματα που αφορούν τεράστιες θεματικές ενότητες (πχ ξεχειμώνιασμα, μετακινήσεις μελισσιών, ανθοφορίες) είναι εύκολο να ξεχάσεις ορισμένα πράγματα, ζητώ προκαταβολικά συγνώμη αν κάτι δεν το ανάφερα και να είσαστε σίγουροι ότι θα το προσθέσω στο μέλλον. 

Ζητώ συγνώμη και αν σήμερα ήμουν ιδιαίτερα καυστικός, άνθρωπος είμαι και εγώ (Σιγά μην είσαι άνθρωπος εσύ! χα χα χα) και όταν η ενόχληση μου από ορισμένες καταστάσεις ξεπερνά κάποια όρια που έχω θέσει αντιδρώ με την τακτική του φράγματος (το φράγμα αντέχει πολύ καταπόνηση και πίεση αλλά όταν φτάσει στα όρια του και τα ξεπεράσει σπάζει και τότε τα παίρνει όλα ο διάολος χα χα χα), αύριο και όλας θα τα έχω ξεχάσει, φυσικά εσείς τους οποίους στοχοποίησα δεν θα το ξεχάσετε! Καλύτερα! Για να το έχετε στο νου σας την επόμενη φορά ότι τα φιτίλια μου είναι πολύ μικρά και είναι εύκολα στο να ανάψουν!     

Γρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρρ Amigos όπως λέμε εμείς τα αρκούδια του Βορά.

Και μην ξεχνάτε.

Winter is coming! 

Μότσανος Λάζαρος

Σοχός 06/10/2014