Παγίδευση κεφαλαίου

Διαρκώς βλέπω μέσα στις μελισσοκομικές ομάδες συζητήσεις σχετικά με εξοπλισμό (ο οποίος είναι αναγκαίος τις περισσότερες φορές για τους μελισσοκόμους κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις) ο οποίος είναι και πανάκριβος και άχρηστος από ένα επίπεδο μεγέθους μελισσοκομικής επιχείρησης και κάτω. 

Ναι παίδες ένα Inox Ζυμωτήριο είναι κάτσε καλά! Και ένα φορτηγό τεράστιο με γερανό επάνω (ή και υδραυλική πόρτα) είναι και αυτό μπερεκέτι, ακόμα και ένα Κλαρκ είναι κάτσε καλά περίπτωση! Και οι πλαστικές κυψέλες μια χαρά χαρακτηριστικά έχουν (ίσως χα χα χα). Ναι κανένας δεν αμφιβάλει ότι το κάθε ένα από αυτά έχει πλεονεκτήματα που μπορούν να είναι χρήσιμα σε μια μελισσοκομική επιχείρηση.

Αλλά εκτός από πλεονεκτήματα έχουν και ένα ακόμα κοινό χαρακτηριστικό. 

Έχουν και κόστος! 

Κόστος που πολλές φορές (όχι πολλές φορές, τις περισσότερες φορές!) είναι δυσανάλογα μεγάλο με την ωφέλεια που θα προσφέρουν.Ναι μεν ένα Inox ζυμωτήριο αλλά και 3.000-4.000 ευρώ! Ναι μεν τεράστιο φορτηγό με γερανό αλλά θέλει 40.000-50.000 ευρώ (και βάλε)! Ναι μεν πλαστικές αλλά στις 100-150 κυψέλες μιλάμε για 2.500-3.000 ευρώ παραπάνω!!! Κεφάλαιο (χρήματα) το οποίο δεν είναι οικονομικός πόρος εν αφθονία για τους περισσότερους! Και μια επένδυση σε κάτι τέτοιο αποτελεί και παγίδα κεφαλαίου. 

Και με την έννοια παγίδα κεφαλαίου εννοούμε την άστοχη επένδυση σε πάγιο ή τεχνικό εξοπλισμό (και σε ζωικό κεφάλαιο μερικές φορές!) η οποία αφαιρεί χρηματικούς πόρους από την επιχείρηση μας και τους δεσμεύει σε κεφάλαιο που υπολειτουργεί (υπερεπένδυση σε ένα τομέα της επιχείρησης μας) και ταυτόχρονα στερεί τους αντίστοιχους χρηματικούς πόρους από άλλους τομείς της επιχείρησης μας που έχουν πιο άμεσες ανάγκες για χρηματοδότηση και επένδυση (υποεπένδυση).

Η κάθε επένδυση που θα κάνετε στην επιχείρηση σας θα φροντίζετε να είναι πάντα τέτοια που να καλύπτει τις άμεσες ανάγκες σας καθώς και τις ανάγκες στο εγγύς μέλλον, αλλά όχι και τις ανάγκες σας στο απώτερο μέλλον! Ένα ζυμωτήριο Inox είναι καλή περίπτωση για κάποιον που έχει 1000 κυψέλες (και έχει τα χρήματα να το αγοράσει) ή για μια εταιρία που παράγει μελισσοκομικές τροφές (και είναι υποχρεωμένη από αγορανομικές διατάξεις να έχει μόνο τέτοιο εξοπλισμό) αλλά δεν είναι καλή ιδέα για κάποιον που έχει 150-300 κυψέλες. Το κόστος μιας τέτοιας επένδυσης θα είναι απαγορευτικό για το μέγεθος μιας τέτοιας μελισσοκομικής εκμετάλλευσης (μονάδας) σε σχέση με την ωφέλεια που θα αποκομίσει αυτή η εκμετάλλευση με αυτή την  επένδυση. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει να βρει πιο φθηνές λύσεις για να κάνει την ίδια δουλειά αυτή η μελισσοκομική μονάδα (πχ ένα μεταχειρισμένο ζυμωτήριο από φούρνους-αρτοπωλεία  που δεν θα είναι μεν Inox με ένα κλάσμα μόνο δε της τιμής του Inox ζυμωτηρίου -βλέπετε προηγούμενη ανάρτηση Ημερολόγιο λαθών ανάγνωσμα ). 

Καλό ένα φορτηγό με γερανό αλλά κοστίζει τόσα που με μέγεθος μελισσοκομικής εκμετάλλευσης 150-300 κυψελών η απόσβεση του μπορεί να μην γίνει στην διάρκεια της δικής σας ζωής (τα παιδιά σας ίσως να το αποσβέσουν χα χα χα). Εδώ έχουμε την υποκατάσταση κεφαλαίου με εργασία δηλαδή  αντικαθιστούμε την απουσία κεφαλαίου με εργασία (προσωπική, εργατικά σε τρίτους). Με αυτό τον τρόπο έχουμε μια πιο ευέλικτη στρατηγική που δεν απαιτεί τόση παγίδευση κεφαλαίου (πχ στις 8-10 μεγάλες μετακινήσεις  κάθε χρονιάς μπορείς να παίρνεις μερικά άτομα να σε βοηθήσουν χειρωνακτικά- και να μένει και αυτή η αξία στον τόπο σου, και με αυτά τα λεφτά όλο και κάποιος θα αγοράσει από το μέλι σου- αντί να δώσεις μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ για φορτηγό με όλα τα κομφόρ μέσα-που η αντίστοιχη αξία θα πάει σε ένα μακρινό μέρος από σένα, ένα μέρος που δεν θα αγοράζουν το μέλι σου χα χα χα- ). Αν στο μέλλον πάει καλά η επιχείρηση σου και αυξάνεις διαρκώς τις κυψέλες σου κάνεις το αντίθετο. Υποκατάσταση εργασίας με κεφάλαιο, μια επιχείρηση που είναι εντάσεως εργασίας (χειρωνακτική μελισσοκομία) την μετατρέπεις σε εντάσεως κεφαλαίου (μηχανοκίνητη μελισσοκομία), αλλάζεις δηλαδή το μείγμα των συντελεστών παραγωγής (εργασία, κεφάλαιο, γη, τεχνολογία και επιχειρηματικότητα) μέσα στην επιχείριση σου. Αλλά αυτό θα το κάνεις στην ώρα του και όταν οι ανάγκες (τωρινές ή άμεσες μελλοντικές) είναι τέτοιες που θα πιέζουν για αυτή την αλλαγή!

Και φτάνουμε δηλαδή στην ιεράρχηση των αναγκών,οι ανάγκες μιας επιχείρησης (και όχι μόνο) είναι τεράστιες και διαρκώς δημιουργούνται και άλλες, το να τις καλύψεις όλες είναι αδύνατο με τους πόρους που μπορείς να έχεις (και αυτοί πάντα είναι περιορισμένοι!), οπότε θα πρέπει να κάνεις μια επιλογή με ποια σειρά θα καλυφθούν αυτές (ή αν θα τις καλύψεις και όλες!). Και αυτή είναι μια δυναμική διεργασία, καθώς θα αυξάνεται το μέγεθος της επιχείρησης θα αυξάνονται και οι χρηματικοί πόροι της (αν όλα πάνε καλά!) αλλά ταυτόχρονα θα αυξάνονται και οι ανάγκες της επιχείρησης. Οπότε διαρκώς θα πρέπει να γίνεται αυτή η ιεράρχηση των αναγκών! 

Ένα παράδειγμα ιεράρχησης αναγκών είναι και το παρακάτω: πχ το να πάρεις 100-150 πλαστικές κυψέλες μπορεί να σου δώσει και κάποια πλεονεκτήματα (εγώ δεν τα έχω δει! Βλέπετε προηγούμενη ανάρτηση Αποχαιρετισμός στα όπλα ) αλλά ταυτόχρονα θα στερήσει από την μελισσοκομική σας επιχείρηση και 2.500-3.000 ευρώ παραπάνω! Και τι σημάνει αυτό το ποσό? Τα μισά χρήματα για να αγοράσεις ένα μεταχειρισμένο φορτηγό με καρότσα που θα χωρά 60-80 (μονές) κυψέλες!Ένα μεταχειρισμένο ζυμωτήριο (από αυτά που λέγαμε παραπάνω!) μαζί με μύλο για ζάχαρη καθώς και τις πρώτες ύλες για να κάνεις τροφές για μια χρονιά (ίσως και για περισσότερες χρονιές)! Μια γραμμή παραγωγής βασιλοτροφίας με τρικυψελίδια, πενταράκια, συστήματα easy quinn (και όχι μόνο), αντλίες κενού, διαφράγματα, βέργες, ψυγεία και χίλια και δυο ακόμα καλούδια! Έναν πλήρες ψυκτικό θάλαμο για να μπορείς να αποθηκεύεις και να ψύχεις μερικές χιλιάδες πλαίσια κάθε χρονιά! Τα καύσιμα για να κάνεις πολλαπλές μετακινήσεις για 2-3 χρονιές (και με αυτά τα χρήματα να βρίσκεις ανθοφορίες διαρκώς, το οποίο είναι και το σημαντικότερο στην νομαδική μελισσοκομία)! Ή μπορείς να αγοράσεις ακόμα 60-80 ξύλινες κυψέλες για να τις εντάξεις στην παραγωγική σου διαδικασία! 

Παίδες ξέρω το να μπαίνεις στις ιστοσελίδες των προμηθευτών είναι σαν να μπαίνει ένα παιδάκι μέσα σε ζαχαροπλαστείο, το στόμα φτάνει μέχρι εκεί κάτω στο πάτωμα και το μόνο που σκέφτεσαι είναι Θέλω! Θέλω! Θέλω! Ιδίως αν σε έχουν και στο πιπίλισμα από αριστερά και δεξιά κοίτα και αυτό, πάρε και εκείνο, μην αμελήσεις να προμηθευτείς και αυτό! Αλλά το έχω πει και αλλού αυτό (βλέπετε προηγούμενη ανάρτηση Χαμένος στο λαβύρινθο) μην μπερδεύετε τα θέλω των προμηθευτών σας (και των πωλητών τους - διαφημιστών τους) με τα θέλω τα δικά σας! Άλλο το ένα άλλο το άλλο, και συνήθως είναι και αντικρουόμενα αυτά τα δύο! 

Ιεράρχηση αναγκών, αντικατάσταση συντελεστών παραγωγής μεταξύ τους μόνο όταν πρέπει, και προσοχή στην παγίδα κεφαλαίου!  Αυτά να θυμάστε και όλα καλά θα πάνε.

Και με αυτή την ανακεφαλαίωση αποφωνούμε και αυτή την ανάρτηση.

Μέχρι την επόμενη ανάρτηση που μάλλον θα είναι μετά τους τρύγους του πεύκου.

Adios Amigos

Μότσανος Λάζαρος

Σοχός 27/10/2014