Μελισσοκομώντας μήνα με τον μήνα. Η μάχη του Μάη

Στην πλάτη η κοτσίδα βρεγμένα τα μαλλιά

φοράς στολή μέσα στην βρομιά

τα καπνιστήρια καυτά

το στήθος να πονά  

Σε λένε  η μάχη του Μάη

Και ο μελισσοκόμος στα βουνά μόνος ξεψυχάει

Στο ασημοκόκκινο ξέστρο σου

έχεις γράψει σου γαμώ το στανιό

μα δεν μιλάς ποτέ για τον κίτρινο χρυσό

λες για την μελισσοκομία ότι είναι κουτό

Σε λένε  η μάχη του Μάη

Και ο μελισσοκόμος στα βουνά μόνος ξεψυχάει

Εναλλακτική εκδοχή του "Κορίτσι του Μάη" από τους Olympians χα χα χα.

 Κέφια σήμερα ε? Ναι αύριο αρχίζω τους Μαύρους τρύγους και είμαι μέσα στην τρελή χαρά, αλλά και παγωμένος από δέος για τον όγκο εργασίας που με περιμένει τις επόμενες μέρες για να βγάλω το αγαπημένο μου μέλι. Οπότε ευκαιρία σήμερα να αρχίσω να γράφω την ανάρτηση της σειράς Μελισσοκομώντας μήνα με τον μήνα που αναφέρεται στον Μάη.

 Μελισσοκομικός Μάης! Θεέ μου! Ο μόνος χειρότερος του Μάη μελισσοκομικός μήνας από πλευράς τρεξίματος είναι ο Απρίλης, αλλά όχι με πολύ μεγάλη διαφορά!

 Μια πλειάδα κύριων ανθοφοριών/ μελιτωφορίων και εδώ, ταυτόχρονα και ένας ακόμα μήνας μέγιστης ανάπτυξης, κοψίματος παραφυάδων, και κυρίως ο μήνας των αβέρτα σμηνουργιών!

 Σμηνουργίες, σμηνουργίες, σμηνουργίες! Αβέρτα. Και αυτό είναι πολύ καλό, γιατί μόνο μελίσσια που δεν βρίσκουν αβέρτα νεκταροέκκριση εκεί έξω δεν σμηνουργούν! Καλό είναι να θυμόμαστε τα βασικά στην μελισσοκομία, γιατί κάποιοι από την πολύ «σοφία» έχουν χάσει τον μπούσουλα και τα βασικά αυτής της τέχνης!

 Αλλά ας πάμε από την αρχή το τι καλούδια έχει ο μελισσοκομικός βορράς αυτόν τον μήνα. Ακόμα υπάρχει όψιμη ελαιοκράμβη σε πολλές περιοχές, δίνει η ακακία, δίνει και  το πρώιμο αγριοτρίφυλλο, η μελούρα στο φύλλο του βελανιδιού, το παλιούρι (τα δύο πρώτα μπορούν να δώσουν και τρύγους, τα επόμενα δύο μπορούν και αυτά να δώσουν τρύγους αλλά αποτελούν δύο από τους "τρύγους φαντάσματα" που κυνηγούν διαρκώς οι μελισσοκόμοι), δίνει μελούρα το φύλλο της αμυγδαλιάς, δίνει και η πρώιμη αγριορίγανη. 

 Ω ρε μπερεκέτια! Με τόσες νεκταροεκκρίσεις και μελιτωεκκρίσεις θα τρελαινόμαστε προφανέστατα στους τρύγους στον Βορρά ε? Αμμμμ δε! Μάης γαρ! Ο πλέον ύπουλος μήνας του χρόνου, αβέρτα νεκταροεκκρίσεις και μελιτωεκκρίσεις οι ιδανικές συνθήκες για να πας για τρύγους στον βορρά μια που τα μελίσσια πετάνε σε δυναμικότητα, αλλά υπάρχει πάντα ένα φίδι στο παράδεισο! 

 Ο Μάης είναι επίσης και ο μήνας των καταιγίδων, των αβέρτα βροχών, του χαλαζιού! Στρωμένες νεκταροεκκρίσεις και μελιτωεκκρίσεις τα καπρίτσια του Μάη τις εξαφανίζουν σε 1-2 μόλις μέρες! Για αυτό και δεν είναι και  τόσο συχνό να τρυγάς αυτόν τον μήνα (στον Βορρά, αλλά και μερικές φορές και στον Νότο), μόνο εάν πάει καλά τον προηγούμενο μήνα η ελαιοκράμβη ή το πεύκο και κολλήσεις λίγη ακακία, ή τριφύλλι, και ίσως παλιούρι να κάνεις κάποιον τρύγο, και συνήθως αυτό το μείγμα είναι οι τρύγοι της ακακίας ή του παλιουριού. 

 Αντίθετα εάν είσαι τρομερά τυχερός και χτυπήσει η μελούρα στο φύλλο του βελανιδιού καθώς και αν μέσα σε 7 με 10 μέρες τρελαθεί ο  τόπος στην ξηρασία θα πάρεις έναν αυτούσιο τρύγο μελιτώματος (κόκκινο μέλι αυτό, όχι μαύρο όπως η μελούρα στον καρπό του βελανιδιού!). Αλλά δεν είναι συχνά αυτά τα μπερεκέτια, ίσως να τον πάρετε αυτόν τον τρύγο 3-4 φορές στην μελισσοκομική σας ζωή, εάν βγάλετε 3-4 δεκαετίες ως μελισσοκόμος!

 Τι είχαμε εμείς από μπερεκέτια στην περιοχή μας? Αβέρτα ελαιοκράμβη μέχρι τα μέσα του μήνα, καπάκι αγριοτρίφυλλο να δίνει πολύ καλά, λίγη ακακία, γέφυρα με παλιούρι, αλλά είχαμε μια διακοπή 7-8 ημερών από τις συνεχόμενες βροχές, αλλά ευτυχώς ξανάρχισε να δίνει αβέρτα για άλλες 2 εβδομάδες. Με λίγα λόγια? Μελισσοκομικός παράδεισος!

 Και εγώ τι έκανα όλο αυτόν τον μήνα? Έκοβα αβέρτα παραφυάδες και κατέβαζα αβέρτα αφεσμούς! Σχεδόν υπερδιπλάσια το ζωικό μου κεφάλαιο με τους αφεσμούς και τις παραφυάδες! Και αυτό κόβοντας μόνο 18 διπλά μελίσσια! Αλλά κόψιμο βάρβαρο στα 4-5-6! Ταυτόχρονα επειδή μετακίνησα τα μελίσσια από τις ελαιοκράμβεις πάλι μέσα σε ελαιοκράμβεις ακόμα και οι παραφυάδες σμηνουργούσαν αβέρτα*.

 Αλλά με το να είμαι κάθε μέρα στα μελίσσια αυτή την εποχή μπόρεσα και έπιασα όλους τους αφεσμούς από τα μελίσσια και τις παραφυάδες που σμηνούργισαν (και για αυτό και ήμουν και κάθε μέρα στα μελίσσια! Ο καλύτερος και αποτελεσματικότερος τρόπος καταπολέμησης της σμηνουργίας είναι ο μελισσοκόμος, επίσης ο καλύτερος και αποτελεσματικότερος τρόπος εκμετάλλευσης της σμηνουργίας είναι πάλι ο μελισσοκόμος!). 

 Μάλιστα αναγκάστηκα να ανοίξω τις παραφυάδες που έκοψα τελευταίες όταν βαρέθηκα να κατεβάζω μελίσσια από τα δέντρα στο μελισσοκομείο που είχα τις παραφυάδες (θα ακολουθήσει ανάρτηση σχετικά με τον χαμό με τους αφεσμούς φέτος! Υπομονή και για αυτή) για να ξανακαταστρέψω βασιλικά κελιά που χτίσανε σαν τρελές οι παραφυάδες αφού τις είχα σπάσει (Τα καλά του  να κόβεις παραφυάδες στην ελαιοκράμβη  και να τις πας πάλι στην ελαιοκράμβη, με δύο πλαίσια τροφών, δύο πλαίσια γόνων, δύο άχτιστα πλαίσια, δύο χτισμένα, δύο βασιλικά κελιά, ένα κιλό τροφής και 2-3 ακόμα εβδομάδες ελαιοκράμβης καταλήγεις με 15-20 ακόμα βασιλικά κελιά στο μελίσσι, εάν το προλάβεις αυτό το μελίσσι και καταστρέψεις τα βασιλικά κελιά μέσα Ιούνη του βάζεις και ένα χτισμένο όροφο, αλλιώς ακόμα και εάν σου σμηνουργήσει τέλη Ιούνη θα είναι δεκάρι μελίσσι! Αλλά είπαμε, νεκταροέκκριση! Αυτό είναι το μυστικό!). 

  Έχοντας τόσους αφεσμούς πιασμένους ήδη από τις αρχές του Μάη τέθηκε εκείνη την στιγμή ένα δίλημμα, συνεχίζω να κόβω διπλά μελίσσια για να γεμίσω ακόμα 50 κυψέλες που είχα ή να σταματήσω εκείνη την στιγμή για να μπορέσω στα τέλη του μήνα πάνω από τα μισά μελίσσια μου να είναι πατημένα εικοσάρια (γιατί ταυτόχρονα συνέχιζα να προσθέτω ορόφους στα πιο αδύναμα μελίσσια μου, όπως και κάποιες παραφυάδες που ήταν δυνατότερες θα γίνονταν και αυτές διώροφα μελίσσια, ίσως και πατημένα εικοσάρια και αυτά!) για να μπορέσω να κάνω δυνατούς τρύγους στους πρώτους καλοκαιρινούς μήνες. 

 Η πρώτη επιλογή θα έκανε καλό στον εγωισμό μου (νααααα έχω τόσα μελίσσια!!!!) ή δεύτερη επιλογή θα έκανε καλό στην τσέπη μου! Χα χα χα. Η απόφαση που πήρα ήταν φυσικά η πλέον ορθολογική, έκανα κρατεί στο πόσα μελίσσια θα κόψω, για να πάρω και τρύγους με αξιώσεις (να πάρω τουλάχιστον όσα μέλια και πέρσι στους τρύγους εκτός πεύκων ή και περισσότερο, αλλά να κατέβω στα πεύκα με σχεδόν υπερδιπλάσια μελίσσια και εκεί να πάω για το άνοιγμα πάνω στις ποσότητες μελιού που θα πάρω). Φυσικά να μην ξεχνάμε το βασικότερο, ο τρύγος του Μάη έγινε ήδη! Μια τόσο μεγάλη αύξηση κεφαλαίου αποτελεί από μόνη της έναν τρύγο, και πολύ καλό μάλιστα!

 Άντε πολλά είπαμε και από αύριο με περιμένει αβέρτα εργασία στους τρύγους πάνω στα μελισσοκομεία μου και στο απομέλισμα στο μελισσοκομικό εργαστήρι, ήδη έχω δημιουργήσει ένα μικρό απόθεμα αναρτήσεων για να σας κρατήσει συντροφιά τις επόμενες μέρες (αυτή η ανάρτηση θα δημοσιοποιηθεί όταν θα είμαι ήδη βαθιά στους μαύρους τρύγους, παρόλο που την γράφω ακριβώς πριν την αρχή τους), ώρα να σας αφήσω. Έχω ένα βουνό όγκου εργασίας που προκαλεί δέος και παγωμάρα να το αντιμετωπίσω ψυχολογικά πριν το αντιμετωπίσω και σωματικά! Χα χα χα. 

* Αφεσμός από παραφυάδα, ναι θα είναι υπερβολικά μικρός! Μισό με ένα ή ένα και μισό πλαίσιο μόνο. Έχω φίλο μου (ένας πολύ καλός μελισσοκόμος και χαρακτήρας) που μου είχε πει «Μια σταλιά αφεσμός ο αφεσμός από παραφυάδα, πότε θα γίνει αυτός κανονικό μελίσσι? Απλώς θα σε βασανίζει όλη την χρονιά χωρίς να γίνει παραγωγικό!» για να επιχειρηματολογήσει για τα πλεονεκτήματα της βασιλοτροφίας και της δημιουργίας παραφυάδων με την εισαγωγή έτοιμης μάνας σε κάθε μια παραφυάδα. Δεν έχει τόσο άδικο σε πολλά από αυτά που είπε, αλλά ούτε και τόσο δίκιο όσο νομίζει! 

 Πρώτα από όλα να μην ξεχνάμε τα βασικά. Οι βασίλισσες σμηνουργίας είναι πάντα οι καλύτερες (αυτό το παραδέχεται και ο φίλος μου που κάνει βασιλοτροφία)! Δεύτερο και βασικότερο κάποιοι κάνουν βασιλοτροφία για να αποκτήσουν ένα βασικό συστατικό ενός μελισσιού, την βασίλισσα. Αλλά αυτή από μόνη της δεν είναι κάτι το ιδιαίτερο, χρειάζεται εργατικό πληθυσμό από δίπλα της, χρειάζεται να την αποδεχθεί ο εργατικός πληθυσμούς που θα γίνει η εισαγωγή της, χρειάζεται και να γονιμοποιηθεί, μόνο τότε η παραφυάδα είναι μελίσσι. 

 Αντίθετα ένας αφεσμός όσο μικρός και να είναι αποτελεί πολύ πιο ολοκληρωμένο μελίσσι, υπάρχει μάνα (γονιμοποιημένη ή αγονιμοποίητη), υπάρχει εργατικός πληθυσμός (μικρός μεν, αλλά υπάρχει!), και υπάρχει αποδοχή της μάνας από αυτόν τον εργατικό πληθυσμό εκ ορισμού! 

 Όσο για το εάν θα γίνουν παραγωγικοί αυτοί οι αφεσμοί είναι καθαρά θέμα εξωτερικής νεκταροέκκρισης (ε καλά! Και εάν βοηθήσεις και λίγο εσύ μέσα στα νόμιμα πλαίσια τροφοδοσίας μπορείς να έχεις ακόμα καλύτερα αποτελέσματα). Συγκεκριμένα σε εμένα που είχα κοντά στους 25 αφεσμούς πιασμένους μόνο οι 8-9 αυτή την στιγμή δεν είναι δεκάρια μελίσσια (παραφυάδες και αφεσμοί που έβγαλαν εβδομάδες -και μήνες συνολικά- με αδιάκοπες νεκταροεκκρίσεις ελαιοκράμβης,άγριο τριφύλλι, παλιούρι, και ρίγανη), μέχρι τα τέλη Ιούλη  που θα δώσει η ρίγανη, ο ηλίανθος, και η σκούπα, στα μέρη μας ζήτημα είναι εάν 2-3 αφεσμοί από αυτούς να μην είναι δεκάρια μελίσσια και να μην κατέβουν στο πρώτο χέρι του πεύκου! Και αυτοί οι αφεσμοί μπορούν είτε να κατεβούν σαν δεκάρια στο δεύτερο χέρι του πεύκο ή το πιο πιθανό να τα αφήσω στις σουσούρες για να γίνουν τα καλύτερα μελίσσια μου την επόμενη χρονιά! 

 Όλα είναι ζήτημα νεκταροέκκρισης εκεί έξω! Εάν υπάρχει, ακόμα και αφεσμός μισού πλαισίου τον κάνει δεκάρι μελίσσι τέλη Σεπτέμβρη! Μην υποτιμάτε ποτέ τον κύριο παράγοντα ανάπτυξης στην μελισσοκομία και τον βασικό στόχο στην νομαδική μελισσοκομία (το κυνήγι δηλαδή  της νεκταροέκκρισης)!

Adios Amigos Locos

Σειρά Μελισσοκομώντας μήνα με τον μήνα.

Μελισσοκομώντας μήνα με τον μήνα. Η μάχη του Φλεβάρη

Μελισσοκομώντας μήνα με τον μήνα. Η μάχη του Μάρτη

Μελισσοκομώντας μήνα με τον μήνα. Η μάχη του Απρίλη

 Λάζαρος Μότσανος

 Σοχός 11/7/2020