ΜΕΛΙΣΣΟΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ : Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol LI

Δευτέρα 8 Απριλίου 2019

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol LI

Πεντηκοστό πρώτο μέρος της σειράς απαντώ εκεί που δεν με σπέρνουν και έχω και μια πρόκληση σε αυτό, διαβάστε πρώτα με την σειρά τις ερωτήσεις και τις απαντήσεις, και στο τέλος υπάρχει και το δικό μου ερώτημα που θέλει απάντηση! Χα χα χα.

Και αρχίζουμε με μια ερώτηση που μου έγινε στην ανάρτηση του blog Μελισσών μυστικά κεραλοιφή.

251. Καλησπέρα σας. Θα ήθελα να κάνω μια ερώτηση, όταν κάνω κηραλοιφή και προσθέτω μέλι το τελικό μίγμα δεν ομογενοποιείται και μένει στον πυθμένα το μέλι. Υπάρχει κάποιος τρόπος να λύσω αυτό το πρόβλημα; ευχαριστώ εκ τον προτέρων

Bear's Nest: Δοκίμασε είτε να κάνεις μια μίξη πρώτα καθαρού οινοπνεύματος με μέλι (αναλογία 1 μέρος κερί + 5 μέρη λάδι για την κηραλοιφή, μαζί με ½ μέρος καθαρού οινοπνεύματος + ½ μέρος καθαρού μελιού) ή μια μίξη βάμμα πρόπολης (που έχει και αυτό βάση το καθαρό οινόπνευμα) με μέλι στην ίδια αναλογία με το παραπάνω (δηλαδή αναλογία 1 μέρος κερί + 5 μέρη λάδι για την κηραλοιφή, μαζί με ½ μέρος βάμμα πρόπολης + ½ μέρος καθαρού μελιού). Οπότε πρώτα θα ετοιμάσεις το μείγμα οινοπνεύματος (ή βάμμα πρόπολής) + μελιού ρίχνοντας τα πρώτα στο βαζάκι και ανακατεύοντας τα πολύ καλά μέχρι να ομογενοποιηθούν, και έπειτα ρίξε το καυτό μείγμα από κερί και λάδι και πάλι πολύ καλό ανακάτεμα μέχρι να ομογενοποιηθούν και αυτά. Αφήνεις ανοιχτά τα βάζα για αρκετή ώρα μέχρι να ψυχρανθούν.

Η παρακάτω ερώτηση μου έγινε στις 2/3/2019. Παίδες προσπαθείτε τις θεραπείες να τις κάνετε εγκαίρως! Εάν δεν γίνουν εγκαίρως θα αντιμετωπίσετε τεράστιο πρόβλημα, μην αμελείτε, δεν έχουμε πολλά μέσα για να βοηθήσουμε τα μελίσσια μας σε αυτόν τον τομέα, μέρα με την μέρα και αυτά που έχουμε είτε μειώνονται, είτε χάνουν την αποτελεσματικότητα τους, καλό είναι να κάνετε όμως τις θεραπείες που πρέπει, τον καιρό που πρέπει, γιατί κρίμα είναι και για τα μελίσσια σας που θα υποφέρουν εάν αμελίσετε να τις κάνετε (ή εάν σας πείσουν κάποιοι "ειδήμονες" να μην τις κάνετε!!!) αλλά κυρίως θα υποφέρουν τα μελίσσια όσων θα έχουν την ατυχία να έχουν τοποθετήσεις κοντά σας!

Τα τελευταία χρόνια μου αναφέρουν μελισσοκόμοι που ξέρω τεράστιες απώλειες σε μελίσσια όπως και εγώ έχω υποστεί μεγάλες απώλειες ορισμένες χρονιές, υπάρχει μια έξαρση στις απώλειες τα τελευταία χρόνια και ταυτίζεται αυτή η έξαρση με την αντίστοιχη έξαρση των διαδικτυακών "ειδημόνων" και των διαδικτυακών "διδασκάλων". Δεν νομίζω ότι αυτή η συσχέτιση είναι τυχαία!

Εάν κάποιοι από σας θέλετε να ακολουθήσετε όποια τρελή μέθοδο θεραπειών έχετε σκεφτεί ή σας είπαν κάποιοι εκεί έξω, ακολουθήστε την. Απλώς μην ασχολείστε με την μελισσοκομία! Πάτε κάνετε πρόβατα, γίδια, γελάδια οτιδήποτε άλλο εκτός από μέλισσες! Και εκεί θα δείτε πως θα σας φερθούν οι αντίστοιχες επαγγελματικές κατηγορίες εάν κάνετε του κεφαλιού σας! Εάν δεν σας βρούνε σταυρομένους πάνω στον κορμό καμιάς τεράστιας βελανιδιάς εμένα Αρκούδα να μην με λένε!

252. ******** ********** Λάζαρε με οξαλικό οξύ πως κάνουμε αυτόν τον καιρό θεραπεία έχουν λίγο γόνο ?

Bear's Nest: Ώχ ρε ***** ελπίζω να μην είναι αυτή η πρώτη σου προληπτική θεραπεία στα μελίσσια σου κατά την διάρκεια του χειμώνα και να μου μιλάς για επαναληπτική θεραπεία, γιατί εάν δεν έχεις κάνει θεραπεία μέχρι τώρα έχεις αργήσει υπερβολικά πολύ (εγώ την αντίστοιχη μου προληπτική θεραπεία την είχα κάνει στις 21/12/2018 όταν είχαν μόλις μερικές μέρες που είχαν ξεγονεύσει τα μελίσσια). Και τώρα τα μελίσσια έχουν πλέον γόνους οπότε μπορούν να «κρυφτούν» τα βαρρόα μέσα στον κλειστό γόνο και η αποτελεσματικότητα του οξαλικού οξέως να πέσει από το 98,5% (αποτελεσματικότητα σε εργαστηριακές συνθήκες φυσικά) στο 70%, δηλαδή στο επίπεδο ενός ξελαφρώματος, αλλά κυρίως γιατί εάν είχαν βαρρόα όλο αυτό τον καιρό τα μελίσσια θα τα έχουν εξαντλήσει σε τεράστιο βαθμό σε μια εποχή που δεν ανανέωσαν πληθυσμούς. Εάν τώρα είχες κάνει θεραπεία τον Δεκέμβρη και είδες πάλι βαρρόα στα μελίσσια (μη αποτελεσματική θεραπεία) πάλι δεν θα είναι εύκολα τα πράγματα, και για τους παραπάνω λόγους, αλλά και γιατί δεύτερη χορήγηση οξαλικού μπορεί να επηρεάσει τα μελίσσια – τα κάνει πιο ράθυμα και δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση στις τροφές τους -(φυσικά οι παρατηρήσεις αυτής της συμπεριφοράς δεν διευκρινίζουν το πόσο μεγάλο είναι το διάστημα ανάμεσα στις θεραπείες).

Αλλά εμείς ας υποθέσουμε ότι δεν θα συμβεί αυτό εάν είσαι στην δεύτερη θεραπεία με οξαλικό λόγου χρονικής αποστάσεως των θεραπειών. Θέλεις να κάνεις θεραπεία με οξαλικό, δύο επιλογές, ενστάλαξη και η νεότερη επιλογή ταινίες με οξαλικό. Προτίμησε την πρώτη. Είμαστε στις αρχές τις άνοιξης και στα μέρη μας υπάρχει ακόμα πολύ κρύο, μάλιστα για σήμερα η πρόγνωση του καιρού για την περιοχή μας προβλέπει ακόμα και ελαφρά χιονόπτωση την νύχτα. Δεν είναι καλή επιλογή να έχεις ταινίες οξαλικού με όλη την πρόσθετη υγρασία που θα έχουν αυτές για αρκετές μέρες. Οπότε Ενστάλαξη, η δοσολογία (όταν δεν υπάρχει γόνος για δύενδρο οξαλικό οξύ (το φθηνό) είναι 80 γρ οξαλικό οξύ σε 1 λίτρο νερού + 1 κιλό ζάχαρη (πρώτα κάνεις το μείγμα με χλιαρό νερό, μετά προσθέτεις και διαλύεις μέσα του το οξαλικό) σε περίπτωση που υπάρχει γόνος η κυρία Χατζηνά αναφέρει ότι θα αλλάξει η αναλογία σε 60 γρ οξαλικό οξύ σε 1 λίτρο νερό +1/2 κιλό ζάχαρη (φυσικά και οι δύο αναλογίες είναι για θεραπείες που έγιναν 1 φορά!). Βάζεις 5 ml του μείγματος ανά πλαίσιο που καλύπτει ο πληθυσμός ( σε πλαίσια που δεν καλύπτονται πλήρως με το μάτι βάζεις αναλογικά την αντίστοιχη ποσότητα) σε θερμοκρασίες άνω των 12 βαθμών κελσίου για να είναι απλωμένη η μελισσόσφαιρα, το μείγμα θα μπει ανάμεσα στα πλαίσια και πάνω στις μέλισσες με σύριγγα (πάρε την 60 ml από τα φαρμακεία χωρίς βελόνα, η μέγιστη ποσότητα που θα μπορούσε να μπει σε ένα μελίσσι 10αρι άλλωστε είναι τα 50 ml). Σε περίπτωση που προβλέπεται να χαλάσει ο καιρός στις επόμενες 2-3 ώρες από την στιγμή που θέλεις να κάνεις την θεραπεία μην προχωράς σε αυτή, αστήν για μια άλλη μέρα.

Οι παρακάτω ερωτήσεις μου έγιναν στην ανάρτηση του blog Ακτίνα δράσης μελισσών.

253. a/ Λάζαρε καλησπέρα. Συγχαρητήρια για την αναλυτική και ποιοτική δουλειά στην ακτίνα πτήσης των μελισσιών. Θέλω να σου κάνω μια ερώτηση αναφορικά με αυτό. Υπάρχει δυνατότητα ιδιόκτητου χωραφιού στην ανθοφορία του θυμαριού. Το ζήτημα είναι πως οι εκτάσεις με το θυμάρι απέχουν από 1.7 χλμ έως 2.5 χλμ. Θεωρείς ότι θα δουλέψουν τα μελίσσια και η συλλογή θα είναι καλή; (υποθέτουμε καθόλου ή πολύ μικρό αριθμό υπολοίπων μελισσιών στην περιοχή). Σε ευχαριστώ εκ των προτέρων.

Bear's Nest: Χμμμμ! Ενδιαφέρουσα ερώτηση **** αλλά ξεκινά σε τελείως λάθος βάση. Πρώτα από όλα η υπόθεση ότι δεν θα υπάρχουν άλλα μελίσσια στην περιοχή ή θα είναι πολύ λίγα είναι παντελώς λανθασμένη στην περίπτωση της Ελλάδος των 1,300,000 κυψελών! Πάνω σε αυτό το θέμα έχω ήδη αναφερθεί σε προηγούμενη ανάρτηση του blog Κυψέλες στην Ακτίνα πτήσης Μελισσών όπου έχοντας ως δεδομένα τον αριθμό κυψελών που έχουμε ως χώρα και την έκταση της χώρας μας βρίσκω το πόσες κυψέλες θα υπάρχουν σε μια δεδομένη στιγμή σε κάθε ακτίνα πτήσης των μελισσών μας (βασίζεται η ανάρτηση αυτή στα μαθηματικά της ανάρτησης Ακτίνα πτήσης των μελισσών και σε συνιστώ να την διαβάσεις). Οπότε στάνταρ η πρώτη υπόθεση στο ερώτημα σου είναι λανθασμένη και μάλιστα πολύ.

Πάμε παρακάτω χωρίς να μπούμε σε περαιτέρω μαθηματικά, αλλά θα σου απαντήσω καθαρά εμπειρικά, είναι μακριά το ιδιόκτητο χωράφι από την ανθοφορία που σε ενδιαφέρει, στο λέω σαν μελισσοκόμος αυτό, που δεν τον ενδιαφέρει και τόσο η μαθηματική απόδειξη στην πράξη. Ναι σε περίπτωση που δίνει καλά το θυμάρι λόγο καιρικών συνθηκών (αρκετή υγρασία, όχι τόσο ξηρασία, όχι έντονοι νότιοι άνεμοι) θα πετάξουν σε αυτό (ιδίως εάν δεν υπάρχουν ταυτόχρονα ανταγωνιστικές ανθοφορίες στην περιοχή πχ ευκάλυπτοι, υποθέτω ότι είσαι στον Νότο και δεν υπάρχουν και τόσες πολλές ανταγωνιστικές ανθοφορίες εκείνη την εποχή, μελιτωφορίες φυσικά υπάρχουν εάν δίνει πχ το πεύκο ναι θα ήταν πολύ ανταγωνιστική μελιτωφορία στην νεκταροέκκριση του Θυμαριού –εάν φυσικά δίνουν τις ίδιες ώρες τις ημέρας-) αλλά όσο να είναι ένα μεγάλο μέρος της ποσότητας που θα φέρουν θα χαθεί λόγου της απόστασης που θα είναι αναγκασμένα να διανύσουν για να φτάσουν και να γυρίσουν από τόσο απομακρυσμένη ανθοφορία. Φυσικά θα φέρουν μέλι σε περίπτωση καλής νεκταροέκκρισης αλλά δεν θα είναι τόσο πολύ όσο εάν είχες τοποθέτηση στα 50-100 μέτρα από το θυμάρι. Αντίθετα εάν η νεκταροέκκριση δεν είναι και τόσο καλή αυτό που θα δεις θα είναι απλώς τα μελίσσια να μπορούν να ζήσουν τον εαυτό τους με τις ποσότητες που θα βρουν και τίποτα παραπάνω (φυσικά ακόμα και μελίσσια κοντά στην ανθοφορία του Θυμαριού πάλι οριακά και μόνο σε μέτρια νεκταροέκκριση να μπορέσουν να δώσουν ένα μικρό τρύγο). Φυσικά δεν εξετάζω καν την περίπτωση της κακής νεκταροέκκρισης (εκεί δεν παίρνεις τρύγο με τίποτα).

Επίσης μια παράμετρος που δεν έχει εξεταστεί στην ανάρτηση Ακτίνα πτήσης Μελισσών είναι ότι καλά έχει υπολογιστεί η ενέργεια για την αποτελεσματική πτήση (πτήση που η ποσότητα νέκταρ που φέρνουν οι μέλισσες ξεπερνά την ποσότητα που καταναλώνουν για να φέρουν αυτό το νέκταρ στην κυψέλη) αλλά δεν έχει ταυτόχρονα υπολογιστεί το πόσα δρομολόγια μπορούν να κάνουν στην διάρκεια μιας μέρας ανάλογα με την ακτίνα πτήσης που θα έχουν. Εδώ χρειάζεται το να ξέρουμε την ταχύτητα με την οποία πετούν οι μέλισσες (24-30 χιλιόμετρα) «άδειες» αλλά και «γεμάτες», αλλά κυρίως να ξέρουμε και το πόσο χρειάζεται σε χρόνο για να συλλέξουν το νέκταρ (ή το μελίτωμα) που θα τις κάνει να νιώσουν ότι γέμισαν και πρέπει να γυρίσουν πίσω.

Το τελευταίο δεν το ξέρουμε και μπορεί να διαφέρει τρομερά από ανθοφορία σε ανθοφορία ή από τις υφιστάμενες καιρικές συνθήκες στην ίδια ανθοφορία σε διαφορετικές χρονικές στιγμές ή έτη (πχ στις μελιτωφορίες οι μέλισσες πάνε στο σημείο που υπάρχει μελίτωμα και σε ελάχιστο χρόνο γεμίζουν το στομάχι τους και επιστρέφουν, σε νεκταροεκκρίσεις όμως όπως του θυμαριού που θα πρέπει να πετάξουν από λουλουδάκι σε λουλουδάκι για να πάρουν αρκετό νέκταρ, οπότε και ο χρόνος που χρειάζονται θα είναι πολλαπλάσιος από ότι στην πρώτη περίπτωση). Οπότε δεν αρκεί μόνο να ξέρουμε την ενεργειακή απόδοση της κάθε πτήσης και το κέρδος της αλλά και το πόσες πτήσεις μπορεί μέσα στην μέρα να κάνει μια μέλισσα. Παράδειγμα, έστω ότι σε κάθε πτήση μια μέλισσα έχει κέρδος 0,001 gr σε νέκταρ περισσότερο από όσο καταναλώνει και έστω ότι έχει δύο επιλογές για να πάει να βρει νέκταρ ή μελίτωμα, μια σε θυμάρι όπου θα μπορεί να κάνει 5 πτήσεις στην διάρκεια της ημέρας και μια σε πεύκο όπου θα μπορεί να κάνει 10 πτήσεις σε μια μέρα. Ποίο το κέρδος της κάθε επιλογής? Παρόλο που ενεργειακά και στις δύο περιπτώσεις έχουμε το ίδιο κέρδος (φυσικά αυτό δεν ισχύει, εκ ορισμού θα είναι μεγαλύτερο το κέρδος στο μελίτωμα μια που όπως προείπαμε δεν θα πάει σε δεκάδες με εκατοντάδες μικρά άνθη για να το συλλέξει, μια διαδικασία που σίγουρα αυξάνει το κόστος ενέργειας της πτήσης) ωστόσο όμως επειδή αλλάζει ο αριθμός των πτήσεων στην περίπτωση του θυμαριού θα έχουμε στην διάρκεια της ημέρας κέρδος 0,005 gr στην περίπτωση του πεύκου θα έχουμε κέρδος 0,01 gr δηλαδή διπλάσιο κέρδος. Αυτό μας οδηγεί σε δύο συμπεράσματα που συμφωνούν πλήρως με την εμπειρία μας. Πρώτον το μελίτωμα είναι πολύ πιο επικερδής ως τοποθέτηση στις ποσότητες μελιού που θα πάρουμε σε σχέση με οποιαδήποτε ανθοφορία. Δεύτερον και κυριότερο όσο πιο κοντά στην πηγή του νέκταρος ή του μελιτώματος τα μελίσσια τόσο περισσότερο και το μέλι που θα συλλεχθεί από αυτά.

Συμβουλή μου είναι αυτή, σε περίπτωση που δεν ασκείς σταθερή μελισσοκομία (οπότε είναι μονόδρομος το να έχεις καρφωμένα τα μελίσσια σου στο ιδιόκτητο χωράφι σου) ή δεν υπάρχουν ιδιαίτεροι λόγοι για να τα έχεις τα μελίσσια σου μαντρωμένα σε αυτό (πχ κλοπές, προστριβές με άλλους), κάνε το extra mile που λένε και οι Αμερικάνοι και πάνε πιο κοντά τα μελίσσια σου στην ανθοφορία που σε ενδιαφέρει, είναι άδικο για αυτά και για σένα να βάζεις περιττά εμπόδια στην δυνατότητα τους να προσφέρουν ένα καλό αποτέλεσμα . Είναι σαν να θέλεις να μπεις στο ρινγκ με τον Κόνορ Μακ Γκέργκορ και να δένεις το δεξί σου χέρι πίσω από την πλάτη σου γιατί θέλεις να του «χαρίσεις»» ένα πλεονέκτημα! Δεν του χαρίζεις πλεονέκτημα έτσι, υπογράφεις την θανατική σου καταδίκη απλώς! Χα χα χα.

Πάνε πιο κοντά και άσε την θεωρία και τα μαθηματικά, και στο λέει αυτό αυτός που δημιούργησε αυτά ακριβώς τα μαθηματικά και την θεωρία, αλλά τυγχάνει να είναι επίσης και μελισσοκόμος που ζει μόνο από την μέλισσα και αυτό κάνει όλη την διαφορά του κόσμου (από τους υπόλοιπους θεωρητικούς της μέλισσας).

253.b/ Σε ευχαριστώ πολύ. Χειμαρρώδης ως συνήθως. Για αρχή λέω να βολευτώ στο χωράφι-καθώς δεν ξέρω την περιοχή καλά-και ανάλογα τι ψάρια θα πιάσουμε, θα επαναπροσδιορίσω για τις επόμενες χρονιές. Το ότι δεν υπάρχουν άλλες κυψέλες γύρω γύρω το ανέφερα για να υπάρχει μία βάση αναφοράς (αυτό που θα λέγαμε ιδανικές συνθήκες) και όχι γιατί έτσι θα συμβεί την πραγματικότητα. Αυτό που καταλαβαίνω πάντως είναι αυτά τα 5 χλμ ωφέλιμης ακτίνας δράσης των μελισσιών είναι μόνο αποτέλεσμα μαθηματικού υπολογισμού, ενώ στην πραγματικότητα είναι αρκετά μικρότερη.

Bear's Nest: Στην πραγματικότητα το μαθηματικό μου μοντέλο δημιουργήθηκε πάνω στα συμπεράσματα πειραμάτων που γίνανε από ερευνητές όπου και βρέθηκε η μέγιστη ωφέλιμη ακτίνα πτήσης των μελισσών, καθώς και από δεδομένα πάνω στην νεκταροέκκριση ανθοφοριών, τα οποία δεδομένα υπάρχουν σε χώρες με επιστημονικό υπόβαθρο πολύ μεγαλύτερο από την δική μας. Και έτσι δημιουργήθηκε αυτό το εργαλείο πάνω στην ακτίνα πτήσης των μελισσών.

Και έτσι θα πρέπει να το βλέπουν όλοι, ως απλώς ένα εργαλείο για να καταλάβουν και την σημασία της όσο πιο κοντινής τοποθέτησης εκεί που στοχεύει ο μελισσοκόμος, το πόση από την έκταση που έχει στο μελισσοκομείο του μπορεί να αποτελεί νομή για τα μελίσσια του, πόσες συμπληρωματικές ανθοφορίες μπορούν να υπάρξουν κοντά στα μελίσσια του (κρίσιμη πληροφορία, ιδίως εάν έχουν διαφορετικές ώρες νεκταροέκκρισης η κύρια ανθοφορία που στοχεύει με τις συμπληρωματικές του-εάν έχουν την ίδια ώρα νεκταροέκκριση φυσικά τα μελίσσια του θα διαλέξουν την πιο πλούσια για αυτά-) καθώς και το πόσο θα επηρεάσει η μελισσοχωριτικότητα και ο κορεσμός της τις αποδόσεις του.

Αλλά ότι ο μελισσοκόμος δεν θα πρέπει να βασιστεί μόνο σε αυτό το εργαλείο είναι αυτονόητο, έχει περιορισμούς τους οποίους πρώτος εγώ τους επισημαίνω (εάν το παραπάνω μελισσοκομικό μοντέλο ήταν το απόλυτο μελισσοκομικό εργαλείο προφανέστατα δεν θα σου απαντούσα μέσω του blog μου αυτή την στιγμή. Θα είχε γίνει τρομερός ντόρος με αυτό, θα έρχονταν οι μεγάλες εταιρίες να το πατεντάρουν, εγώ θα είχα κερδίσει το νόμπελ Οικονομικών, και αυτή την ώρα θα ήμουν στην Τζαμάικα να πίνω Μαργαρίτες σε μια παραλία με τις πιπίνες δίπλα μου, και δεν θα έβοσκα σαν κανένας χαζός μελίσσια στα βουνά! Χα χα χα).

Ωραία, αφού σου επισήμανα αυτά που έπρεπε λειτούργησε εσύ με τον σχεδιασμό που έχεις στο κεφάλι σου, αλλά θα σου έκανα μια παράκληση. Βάλε τα μελίσσια σου στο ιδιόκτητο χωράφι σου, αλλά άσε και 1-2 κυψέλες και δίπλα στην ανθοφορία που σε ενδιαφέρει, είτε για να έχεις μια εικόνα απτή του πόσο διαφορά έχει η τοποθέτηση πιο κοντινά στην ανθοφορία που σε ενδιαφέρει για να έχεις αυτή την γνώση για τις επόμενες χρονιές, ή εάν δεις διαφορές στην λαντούρα που έχει το ένα μέρος από το άλλο αμέσως να μετακινήσεις στο καλύτερο μέρος τα μελίσσια σου σε αυτή την χρονιά (εγώ αυτό θα έκανα, η γνώση της νεκταροέκκρισης σε ένα μέρος χρονιά με την χρονιά μπορεί να διαφέρει όσο η μέρα με την νύχτα, πληροφορία για την νεκταροέκκριση φέτος με τις δεδομένες καιρικές συνθήκες μπορεί να είναι τελείως άχρηστη του χρόνου με διαφορετικές καιρικές συνθήκες, όσο αφορά την μελισσοκομία ορισμένες από τις γνώσεις της είναι «Κάλιο πέντε και στο χέρι, παρά δέκα και καρτέρι»).

254.Καλησπέρα κύριε Αρκούδα. Σας διαβάζω συνέχεια και επιστρέφω πάντα να μορφωθώ. Μια ερώτηση . Πώς κάνετε επιθεώρηση τώρα την άνοιξη; Τα κοιτάτε ένα ένα τα πλαίσια; Ψάχνετε για βασιλοκελια; Κοιτάτε για χώρους; Επειδή θα πάω σε πορτοκαλιές και φοβάμαι τις σκηνοθετικές εσείς τι κάνετε στην επιθεώρηση;; Ευχαριστώ εκ των προτέρων για τον πολύτιμο χρόνο σας.

Bear's Nest: Καλησπέρα ************** Χμμμμ επιθεώρηση κυψελών την άνοιξη, και μάλιστα την επικίνδυνη εποχή των σμηνουργίων (υποθέτω με τις «σκηνοθετικές» εννοείς τις σμηνουργίες ε?). Ενώ η εικόνα που έχουμε όλοι μας για τον μελισσοκόμο είναι ένα άτομο που βγάζει πλαίσια με μέλι μέσα από την κυψέλη, και έπειτα τα τρυγά δίπλα σε ένα μελιτοεξαγωγέα με ένα χαμόγελο στα χείλη, στην πραγματικότητα αυτό θα συμβαίνει ελάχιστες μέρες κατά την διάρκεια του χρόνου. Στην πραγματικότητα ο μελισσοκόμος κατά κύριο λόγο είναι κάποιος που κουβαλάει διαρκώς κυψέλες και κάνει συνέχεια επιθεωρήσεις στα μελίσσια του. Οπότε ναι, εάν δεν έχεις κάποιο εξωπραγματικό αριθμό κυψελών (πολύ ψιλά στους τριψήφιους αριθμούς ή τετραψήφιο) την περίοδο της άνοιξης, και ακόμα περισσότερο την περίοδο των σμηνουργιών, θα κάνεις πλήρη επιθεώρηση στις κυψέλες. Και όταν λέμε πλήρη επιθεώρηση εννοούμε επιθεώρηση πλαίσιο με πλαίσιο για να διαπιστώσεις εάν υπάρχουν βασιλικά κελιά (οπότε έχεις τις εξής επιλογές α/ Τα χαλάς β/ κόβεις παραφυάδες αμέσως το μελίσσι που έκανε βασιλικά κελιά μέχρι εξαντλήσεως γ/ κόβεις μόνο τα βασιλικά κελιά και κάνεις με αυτά είτε παραφυάδες με λίγα πλαίσια από την ίδια την κυψέλη που πήρες βασιλικό κελί ή από άλλες κυψέλες, είτε κάνεις αντικατάσταση βασίλισσας με αυτό σε κάποια άλλη κυψέλη (βασιλοτροφία χωρίς βασιλοτροφία. Φυσικά δεν χρειάζεται να σου πω ότι και ιεραρχικά οι παραπάνω λύσεις πάνε σύμφωνα με την εμπειρία σου και την ικανότητα σου ως μελισσοκόμος (με λίγα λόγια ο πολύ καλός μελισσοκόμος ποτέ δεν αφήνει βασιλικά κελιά να πάνε στράφι, πάντα θα βρει κάτι να τα κάνει!)).

Επίσης κοιτάς και να δώσεις χώρους στο μελίσσι καθώς θα σε καθοδηγεί αυτό (βάση του πληθυσμού που έχει, αλλά κυρίως βάση των γόνων που έχει, και του σε ποιο σημείο είναι η εκκόλαψη τους, κόκκινοι γόνοι σημαίνει ότι θα εκκολαφθούν σύντομα), και σύμφωνα με τον κανόνα ένα πλαίσιο γόνου μας δίνει δύο πλαίσια πληθυσμού εύκολα μπορείς να αντιληφθείς το εάν ένα μελίσσι θέλει πλαίσια ή όχι, και μάλιστα όταν φτάσει σε 9-10 πλαίσια πληθυσμού και 6-7 πλαίσια γόνου τότε θέλει και όροφο. Όροφος που θα είναι όλος με χτισμένα πλαίσια εάν θέλεις να πας για παραγωγές μελιού, είτε με άχτιστα πλαίσια (ανεβάζεις επάνω ένα γόνο από την πλευρά που δείχνει προτίμηση το μελίσσι αλλά από εκεί που τελειώνει ο γόνος, βάζεις στην θέση του ένα άχτιστο πλαίσιο στην γονοφωλιά - για αυτό το παίρνεις το πλαίσιο με τον γόνο από το τέλος για να μην βάλεις σφήνα άχτιστο πλαίσιο ανάμεσα στον γόνο και δεν θα πάει η βασίλισσα στην άλλη πλευρά- και δίπλα στον γόνο που ανέβασες στον όροφο βάζεις ένα ή δυο άχτιστα πλαίσια). Φυσικά αυτό προϋποθέτει ότι κάνεις και μια πρόβλεψη για την εξωτερική νεκταροέκκριση, εάν η εξωτερική νεκταροέκκριση της ανθοφορίας που σκοπεύεις να εκμεταλλευτείς είναι στα τελειώματα της αντίστοιχα θα κόψει και η ανάπτυξη του μελισσιού, θα ανοίξουν μεν οι γόνοι, αλλά μπορεί να πέσει η γέννα της βασίλισσας, και να σταματήσει και το μελίσσι να χτίζει άχτιστα πλαίσια.

Αυτά πάνω στο θέμα των επιμέρους χειρισμών, πάμε στο θέμα της μελισσοκομικής τακτικής τώρα. Φυσικά και δεν θα είσαι κάθε μέρα πάνω από τα μελίσσια για να κάνεις πλήρεις επιθεωρήσεις, μια φορά κάθε 5 μέρες αρκεί να κάνεις επιθεώρηση σε κάθε μελίσσι σου τις επικίνδυνες εποχές (βλέπε περισσότερα πάνω σε αυτό το θέμα την ανάρτηση του blog Οδηγίες προς ναυτιλόμενους), φυσικά καλό είναι να έχεις και παγίδες αφεσμών στο μελισσοκομείο σου για να έχεις αυξημένες πιθανότητες να πιάσεις αφεσμούς, που μπορεί ακόμα και παρόλες τις επιθεωρήσεις σου να συμβούν (για τις παγίδες αφεσμών δες την ανάρτηση του blog Σμηνουργίες αφεσμοί πατέντες και μέσα αντιμετώπισης) .

Επίσης όλα τα μελίσσια σε ένα μελισσοκομείο σπάνια να είναι ισάξια (και συνήθως αυτό μπορεί να συμβεί μόνο εάν βάλει το χεράκι του ο μελισσοκόμος και παίρνει πλαίσια από τα δυνατότερα μελίσσια για να τα βάλει στα πιο αδύναμα για να φέρει εξισορρόπηση εάν δουλεύει το μελισσοκομείο του ως ενιαίο σύνολο) οπότε και συνήθως τα ποιο αδύναμα μελίσσια δεν έχουν και τόση ανάγκη για ελέγχους μέχρι να φτάσουν σε ένα κρίσιμο μέγεθος και αυτά (κοντά στο δεκάρι, οπότε και σε αυτά αρχίζει η εντατική παρακολούθηση), οπότε και έτσι θα μειωθεί κάπως ο όγκος εργασίας σου. Η νεκταροέκκριση επίσης είναι μια βασικότατη παράμετρος (η βασικότερη στην πραγματικότητα) εάν δεν υπάρχει ή εάν δεν είναι καλή δύσκολα να δεις εκτεταμένες σμηνουργίες. Και η ηλικία επίσης της βασίλισσας παίζει ρόλο πάνω στις σμηνουργίες. Βασίλισσες που γενούν καλά, είναι νέες σε ηλικία, μπορούν να γεμίσουν την κυψέλη με τις οσμές τους, έχουν λιγότερες πιθανότητες να εξαναγκαστούν σε σμηνουργία από το μελίσσι. Καθώς και χειρισμοί του μελισσοκόμου μπορούν να αυξήσουν τις πιθανότητες για σμηνουργίες (πχ να μην κάνει επαρκείς ελέγχους, να μην δίνει χώρο όταν πρέπει, να βάζει βασιλικό διάφραγμα και να πιέζει το μελίσσι κ.α.).

Και συνεχίζουμε ανεβαίνοντας και στο επίπεδο της μελισσοκομικής σου στρατηγικής (τα επίπεδα στην λειτουργία της μελισσοκομικής σου δραστηριότητας αρχίζουν από το επίπεδο των απλών μελισσοκομικών χειρισμών, ανεβαίνουν στο επίπεδο της μελισσοκομικών τακτικών, για να φτάσουν στο ανώτερο επίπεδο της μελισσοκομικής στρατηγικής).

Μελισσοκομική στρατηγική όπου θα πρέπει να αποφασίσεις ποιος θα είναι ο μελισσοκομικός σου στόχος (να αυξήσεις το ζωικό σου κεφάλαιο? Το γνωστικό σου κεφάλαιο? Να πάρεις μέλι?), ποιες θα είναι ο παραγωγές που θα επιδιώξεις να εκμεταλλευτείς παραγωγικά (πχ πας στο πορτοκάλι για να πάρεις μέλι? Πας σε αυτό για να δυναμώσεις τα μελίσσια σου και θα πας να πάρεις παραγωγή στις επόμενες νότιες ανθοφορίες ή μελιτωφορίες –πχ θυμάρι, έλατο, πεύκο-? Πας εκεί για να κόψεις παραφυάδες?). Ως γενικός κανόνας στην στρατηγική σου θα πρέπει να είναι ο εξής, μακρινές τοποθετήσεις αξίζουν μόνο σε περίπτωση που θα πας για μέλι, σε περίπτωση που θα πας για να δυναμώσεις μελίσσια ή να κόψεις παραφυάδες δεν συμφέρει να κάνεις μακρινές τοποθετήσεις (πάνω από 40 χιλιόμετρα δηλαδή, και φυσικά τοποθετήσεις πάνω από 100 χιλιόμετρα μακριά ούτε να τις σκέφτεσαι καν!). Και είναι μεγάλο το κόστος για το πιο συχνό πάνε έλα που θέλει αυτή η εποχή η μελισσοκομία, και ο κίνδυνος σμηνουργιών είναι μεγάλος (οπότε εάν ο σχεδιασμός σου για μέλι δεν είναι σε αυτή την ανθοφορία το να έχεις αβέρτα σμηνουργίες επειδή έχεις μακριά από σένα τα μελίσσια σου και δεν μπορείς να τα ελέγχεις όταν πρέπει είναι μεγάλο λάθος στρατηγικό).

Εδώ μπαίνει και ως μέρος της μελισσοκομικής σου στρατηγικής του να κόβεις τα δυνατότερα μελίσσια σου μέχρι εξαντλήσεως για να κάνεις παραφυάδες σε ανθοφορίες που δεν πας για παραγωγή ή είναι επικίνδυνες για σμηνουργίες μια που και αυτά είναι που είναι πιθανότερα να σμηνουργίσουν. Οπότε και μειώνεις τον κίνδυνο τα πιο πρώιμα σου μελίσσια να σου σμηνουργίσουν (και να είναι δώρο άδωρο η ικανότητα τους να αναπτυχθούν τόσο πρόωρα!) αλλά επίσης θα κάνεις και μια επιλογή των καλύτερων μελισσιών σου για να τα αναπαράγεις χωρίς να ασχοληθείς ιδιαίτερα με την βασιλοτροφία (γιατί? Μα αφού έχουν αναπτυχθεί πρόωρα είναι πιθανότατα και τα καλύτερα σου μελίσσια ως υλικό, οπότε δεν θέλει και πολύ σκέψη το να αναπαράγεις το υλικό σου ακριβώς από αυτά τα μελίσσια για να το βελτιώσεις). Οπότε κόβεις τα πιο επικίνδυνα για σμηνουργία μελίσσια σου σε μια ανθοφορία που δεν σε νοιάζει και τόσο να πάρεις μέλι (πες πχ γιατί το μέλι της πορτοκαλιάς δεν πιάνει και τόσο καλή τιμή όσο πες του έλατου ή του θυμαριού! Αν και φυσικά μέλι να είναι και ότι να είναι, και κυρίως στην μελισσοκομία ισχύει ιδιαίτερα έντονα το ρητό «κάλιο πέντε και στο χέρι, παρά δέκα και καρτέρι») και δυναμώνεις τα υπόλοιπα μελίσσια σου σε αυτή την ανθοφορία. Οπότε οι επόμενες έντονες ανθοφορίες ή μελιτωφορίες (εάν έρθουν!!!) θα είναι σε μια εποχή στον νότο που η τάση της σμηνουργίας δεν θα είναι τόσο έντονη, και θα έχεις δυνατά μελίσσια αλλά και πρώιμες παραφυάδες για να την εκμεταλλευτείς (τα δυνατά μελίσσια θα σου δώσουν μέλι, οι παραφυάδες θα γίνουν μελίσσια ικανά είτε να δώσουν και αυτά κάποια παραγωγή σε επόμενη δυνατή ανθοφορία/ μελιτωφορία, είτε να κάνουν παπάδες την επόμενη χρονιά).

Φυσικά αυτό σε περίπτωση που θα δώσει το μέρος επαρκή νεκταροέκκριση, εάν δεν δώσει βράσε όριζα. Και εδώ πάμε στο παραπάνω που είπαμε, κοντινή τοποθέτηση εάν θέλεις απλώς να δυναμώσεις μελίσσια, σε περίπτωση μέτριας νεκταροέκκρισης εκεί έξω μπορείς το κόστος του πετρελαίου που θα έδινες για τις συχνές μετακινήσεις που θα έκανες να το δώσεις για τροφοδοσία για να βοηθήσεις τα μελίσσια σου να αναπτυχθούν λίγο περισσότερο (αυτό συμφέρει όταν η εξωτερική νεκταροέκκριση δεν είναι καλή, εάν είναι καλή δύσκολα με τροφοδοσία να αναπτύξεις περισσότερο τα μελίσσια σου, αλλά επίσης σε καλή νεκταροέκκριση αυξάνει ο κίνδυνος των σμηνουργιών και εάν έχεις σε τέτοιες συνθήκες μακριά τα μελίσσια από σένα…..).

Θα πρέπει σιγά, σιγά, καθώς αποκτάς εμπειρία μελισσοκομική και τις αντίστοιχες γνώσεις να ορίσεις την μελισσοκομική στρατηγική που θα έχεις κάθε χρονιά, τις μελισσοκομικές τακτικές που θα ταιριάζουν περισσότερο σε αυτή την μελισσοκομική στρατηγική και για το τέλος την γκάμα των μελισσοκομικών χειρισμών που θα εξυπηρετούν αυτές τις μελισσοκομικές τακτικές που θέλεις να εφαρμόσεις.

Το παρακάτω είναι ένας διάλογος που είχα με έναν νέο μελισσοκόμο στα μηνύματα στο facebook και θεώρησα καλό να σας τον μεταφέρω για να σας δείξω τα όρια της γνώσης όσο αφορά σημαντικά ζητήματα στην μελισσοκομία, διαβάστε τον, καλό θα σας κάνει.

255. Καλησπέρα Λάζαρε, τι κάνεις; Έχεις καθόλου πευκομελο στα δοχεία των 27 κιλών...

Bear's Nest: Γεια σου **** έχω ακόμα μερικά δοχεία μέλι 27κιλά για διάθεση, στα τελειώματα φυσικά είμαστε μια που η χρονιά δεν ήταν και αμάν και αμάν

Ναι καταλαβαίνω...υπάρχει θέμα να κρυσταλλώσει το μέλι λόγο ότι ήδη έχει κάτσει ένα χρόνο;

Bear's Nest: Φυσικά και είναι κρυσταλλωμένο το μέλι γιατί έχει και άνθος μέσα (οπότε και γύρη που βοηθά να κρυσταλλώνει ταχύτερα) σχεδόν πάντα αυτή την εποχή είναι κρυσταλλωμένο και για αυτό έχεις θερμοθάλαμο για να το αποκρυσταλλώνεις. Δεν βιάζεσαι να το βάλεις όλο σε βάζα για να μην είσαι αναγκασμένος να αποκρυσταλλώνεις διαρκώς, αποκρυσταλλώνεις μόνο όσο μέλι έχεις σκοπό με αυτό να ικανοποιήσεις την βραχυπρόθεσμη ζήτηση σου.

Να σε ρωτήσω μόλις το αποκρυσταλλώσω και το βάλω σε βάζο σε πόσο καιρό θα του ξανακρυσταλλώσει;

Bear's Nest: Χμμμμμ δύσκολο ερώτημα, κυρίως έχει σχέση με την αναλογία μελιών μέσα του, όσο περισσότερο άνθος έχει (άρα και γύρη) τόσο ευκολότερα κρυσταλλώνει, τα μέλια με μελιτώματα κρυσταλλώνουν πολύ δυσκολότερα (θεωρητικά το αμιγές ελατόμελο δεν κρυσταλλώνει, το αμιγές πευκόμελο κρυσταλλώνει στα 2 χρόνια, το αμιγές βελανιδόμελο κρυσταλλώνει στο 1 χρόνο, σπάνια όμως είναι αμιγές όμως τα μέλια, πχ θα έχουν μέσα αρκουδόβατό ή σουσούρα τα πευκόμελα, αγριορίγανη τα βελανιδόμελα). Επίσης η θερμοκρασία που τα αποθηκεύεις έχει επίπτωση στην κρυστάλλωση όσο περισσότερο το κρύο τόσο ταχύτερη η κρυστάλλωση, φυσικά αντίστροφα δουλεύει η αποκρυστάλλωση γιατί ένα μέρος από την γύρη όταν αποκρυσταλλώνεις μένει στα τοιχώματα το δοχείου σε μεγαλύτερη αναλογία από ότι στο μέλι που είναι στο κέντρο του κουβά και έτσι κρυσταλλώνει ξανά πιο αργά το μέλι που έχει αποκρυσταλλωθεί.

Εάν έχεις τοποθέτηση σε βαμβάκι αυτό κρυσταλλώνει σε ένα μήνα

Το παλιούρι σε 3 μήνες

Ακακία πάλι σε 3 μήνες

Πολύκομβός σουσούρα 2-3 μήνες

Αλλά είπαμε αμιγές δύσκολα να είναι ένα μέλι όλο και κάτι ακόμα θα έχει και αλλάζει πλήρως η διαδικασία κρυστάλλωσης, στο μέλλον θα σας έχω ανάρτηση σχετική

Για το πευκομελο σου με τις αναλογίες που έχει....πόσο γρήγορα θα ξανακρυσταλλώσει; Πεθαίνω που ξέρεις τα πάντα.!!!!

Bear's Nest: Δεν ξέρω τα πάντα μην μασάς, κανείς δεν ξέρει τα πάντα, πχ δεν ξέρω πότε θα ξανακρυσταλλώσει το πευκόμελο μου χα χα χα. Φέτος είχε πολύ αρκουδόβατο και κρυστάλλωσε πιο γρήγορα από άλλες φορές (πχ άρχισε να κρυσταλλώνει στους 2 μήνες αλλά ο τρύγος έγινε αρχές Νοέμβρη και αμέσως οι θερμοκρασίες στον Σοχό έπεσαν κάτω του μηδενός), αλλά πλέον έχουμε άνοιξη και οι θερμοκρασίες έχουν ανέβει οπότε δεδομένου ότι αλλάζει και η αναλογία της γύρης στο μείγμα όπως σου εξήγησα πιο πάνω είναι λογικό να αργήσει να κρυσταλλώσει από εδώ και πέρα, το πόσο όμως δεν είναι κάτι που μπορεί να απαντηθεί χωρίς να είναι παπάντζα (όπως λένε οι νότιοι), δεν έχουμε ένα μπούσουλα σχετικά με τον ρυθμό κρυστάλλωσης ανάλογα την περιεκτικότητα σε γύρη (και κυρίως ανάλογα στις περιεκτικότητες από διαφορετικά είδη γύρης, πχ στο δεύτερο χέρι υπήρχε σουσούρα, αρκουδόβατος, ακονίζα, κουμαριά και φυσικά πεύκο, υπήρχαν και από πριν πλαίσια με στεφανώματα από μαρούβιο, ρίγανη και ηλίανθο, άντε βγάλε τώρα μια σούμα για βαθμούς κρυστάλλωσης από 7-8 διαφορετικά μέλια (και άνθος και μελιτώματα) και από 6-7 διαφορετικές γύρες μέσα στο μείγμα) όπως και δεν ξέρουμε και τον ρυθμό που το ίδιο μείγμα θα κρυσταλλώσει βάση της εξωτερικής θερμοκρασίας, πολύπαραγοντικό σύστημα εξισώσεων (η μια εξίσωση εάν κάποιος προσπαθήσει να το μελετήσει θα αφορά τον βαθμό κρυστάλλωσης με αγνώστους τις διαφορετικές γύρες και μέλια και η δεύτερη εξίσωση θα αφορά τον βαθμό κρυστάλλωσης με άγνωστό την θερμοκρασία). Πάνε να το γράψεις τώρα αυτό στο blog και μετά θα διαβάζουν ακόμα και τις μελισσοκομικές αναρτήσεις όσοι διαβάζουν και τις αναρτήσεις με τα γκράφιτι (20-30 άτομα!) χα χα χα.

Εμπρός το λοιπόν όσοι είσαστε μαθηματικοί και ταυτόχρονα μελισσοκόμοι! Να ένα ζήτημα που θα μπορούσατε να κάνετε έρευνα και να δώσετε μια λύση. Βρείτε το σύστημα εξισώσεων που θα έλυναν το ζήτημα της κρυστάλλωσης του μελιού και βάση του είδους του μελιού (βάση γυρεόκοκκου αλλά και βάση κατηγορίας ανθόμελο ή μελίτωμα) αλλά και βάση της εξωτερικής θερμοκρασίας! Εδώ σας θέλω να μου το παίζετε επιστήμονες! Το να μου τσαμπουνάτε είμαι μαθηματικός ή είμαι φυσικός ή είμαι χημικός εμένα δεν μου λέει τίποτα. Αποτελέσματα μόνο θέλω! Η πρόκληση ετέθει! Θα το κάνετε εσείς αυτό ή στο τέλος και αυτό εγώ θα πρέπει να το κάνω μόνος μου! Χα χα χα.

Σειρά Μελισσοκομία και υψηλές προσδοκίες

Μελισσοκομία και υψηλές προσδοκίες: Ο κανόνας του 50%

Μελισσοκομία και υψηλές προσδοκίες: Ανταγωνισμός ή αλλιώς Βρε καλώς τα παιδιά

Σειρά "Απαντώ εκεί που δεν με σπέρνουν".

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol I

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol II

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol III

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol IV

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol V

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VI

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VII

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VIIΙ

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol IX