ΜΕΛΙΣΣΟΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ : Δεν αποδίδουν πράγματι τα μελίσσια που είχαν τοποθετήσεις στο βελανίδι στο πεύκο?

Τετάρτη 7 Αυγούστου 2019

Δεν αποδίδουν πράγματι τα μελίσσια που είχαν τοποθετήσεις στο βελανίδι στο πεύκο?

Μεγάλο ενδιαφέρον για το Βελανίδομελο βλέπω πλέον ε?

Για τσιμπήστε και αυτό μια που αρχίσατε να γουστάρετε πλέον και το μαύρο μέλι!

Χα χα χα.

Λάζαρε καλησπέρα!

Μιας και έχεις εμπειρία στη βελανιδιά, θα ήθελα να σε ρωτήσω δυο πραματάκια, όταν βρεις χρόνο να μου πεις:

α) Έχω τα μελίσσια κοντά σε βελανιδιά στην ορεινή Χαλκιδική. Παρότι έχει ζέστη (αν και μεγάλο υψόμετρο, κοντά 600 μέτρα) και η θερμοκρασία ξεπερνά τους 30, η βελανιδιά μέχρι και χτες που πέρασα, έδινε και τα μελίσσια ψιλοδούλευαν. Επίσης στην περιοχή έπεσαν και αρκετές βροχές τον τελευταίο μήνα, κάποιες ήταν και δυνατές. Από αυτά που διαβάζω, με τέτοιες καιρικές συνθήκες, η βελανιδιά έπρεπε να είχε κόψει. Πώς γίνεται να δίνει ακόμα;

β) Στην περιοχή επίσης έχει και χέρσα χωράφια, στα οποία φυτρώνουν διάφορα αγκάθια, αγριορίγανες κτλ, τα οποία οι συχνές βροχές τα κρατούν ζωντανά. Γύρη έρχεται, όχι πολύ, υπάρχει γόνος (κλειστός + ανοικτός) 5-6 τελάρα, όχι ξύλο σε ξύλο.

Η ερώτηση είναι: μπορούν αυτά τα μελίσσια να πάνε καπάκι πεύκο ή καλύτερα να πικρίσουν και να ποντάρω στο δεύτερο βάρεμα;

Διαβάζω ότι τα μελίσσια που προέρχονται από βελανιδιά δε τραβάνε στο πεύκο. Γιατί γίνεται αυτό; Επειδή δουλεύουν μελίτωμα που δεν είναι τόσο θρεπτικό όσο το νέκταρ; Γιατί κουράζονται περισσότερο στη συλλογή του και άρα μειώνεται ο χρόνος ζωής των μελισσών; Γιατί δε γονεύουν επειδή υπάρχει έλλειψη γύρης ή/και μπλοκάρει η γέννα από τα μέλια; Αυτό το τελευταίο δε συμβαίνει όμως στη περίπτωσή μου. Ναι μεν έχουν ικανοποιητικούς γόνους, αλλά γύρη όχι σοβαρό απόθεμα (αυτό ίσως λύνεται εν μέρει με παροχή γυρεόπιτας).

Εγώ προσανατολίζομαι προς το δεύτερο βάρεμα, αλλά θα ήθελα και τις πληροφορίες σου.

Bear's Nest: Ωραία ερώτηση μαιμούνι, ή μάλλον καλύτερα να πω ωραία σειρά ερωτήσεων, θα τις ξαναδείς γιατί μου έχουν γίνει πολλές παρεμφερείς ερωτήσεις από άλλους μελισσοκόμους στο ίδιο θέμα, και αξίζουν ανάπτυξης για να υπάρχουν στο αρχείο, μια που βλέπω ότι χρονιά με την χρονιά αυξάνει το ενδιαφέρον για την μελιτωφορία της βελανιδιάς, αλλά δεν αυξάνει αντίστοιχα και ο δημοσιοποιημένος όγκος γνώσεων για αυτή (αντίθετα βλέπω και μεγάλη παραπληροφόρηση από όψιμους opinion makers του κλάδου που έχουν ασχοληθεί με το αντικείμενο τα τελευταία 1-2 χρόνια, και έχουν τραβήξει και το κύριο ρεύμα των διαδικτυακών μελισσοκόμων σε αυτή την μελιτωφορία – βλέπω μάλιστα να γίνεται σιγά, σιγά, και για το βελανίδι ο ίδιος χαμός που γίνονταν παλιά και με τα έλατα, με πρωταγωνιστές μάλιστα τα ίδια άτομα που έστελναν αβέρτα άτομα να χαντακώνουν τριώροφα και τετραώροφα μελίσσια μέσα στα έλατα!-). Μάλιστα θα την εντάξω αυτή την ανάρτηση καθώς και μερικές ακόμα στην κύρια ανάρτηση για την μελιτωφορία του βελανιδιού για να είναι στην διάθεση όλων όσων θα κυνηγήσουν το βελανίδι στο μέλλον.

Πάμε πρώτα από όλα στα δεδομένα. Και εγώ είχα μέχρι πριν από λίγο τον κύριο όγκο των μελισσιών μου στα βελανίδια στα ορεινά. Σε υψόμετρο σχεδόν στα 850-900 μέτρα, σε μέρος που υπάρχουν και βοσκοτόπια όπου μπορούν να βρουν άγριο τριφύλλι, αγριορίγανη, βάτο, φλόμο, γαλαζούλι (κενταυρία) κ.α., τα μελίσσια δεν ψιλοέβρισκαν απλώς στο βελανίδι μέχρι το τέλος του μήνα αλλά έβρισκαν μάλιστα και καλά! Κανονικά θα έπρεπε να σταματήσει το βελανίδι στο τέλος του Ιούνη – αρχές Ιούλη, δεν έγινε αυτό, έκοψε μεν τις μεγάλες ποσότητες που έδινε στην αρχή (είχε φτάσει να δίνει 1-1,5 κιλό κάποιες μέρες) και έπεσε σε ποσότητες στα 300-400 γραμμάρια την ημέρα και από κάποια στιγμή έφτασε να δίνει και περισσότερο από αυτό (τις τελευταίες 1-2 εβδομάδες αυτό), παρόλο που είχαμε διαδοχικά κύματα βροχών αλλά και καύσωνα. Φέτος όλα τα παραπάνω δεν έκοψαν την πορεία του βελανιδιού αλλά φυσικά την επηρέασαν (όπως φυσικά και την πορεία της γυρεοπαραγωγής και του γόνου ως συνεπακόλουθου), έχω μια υποψία ότι αυτό οφείλεται σε μια περιοδικότητα 4 ετών όπου η μελιτωφορία του βελανιδιού είναι τόσο ισχυρή που δεν μπορεί με το πρώτο να την κόψει μια δυνατή βροχή ή καύσωνας.

Προηγούμενες καλές χρονιές για το βελανίδι στην περιοχή που τα πάω ήταν η 2011 και η 2015 (όπου και μπόρεσα και έγραψα την κύρια ανάρτηση για το βελανιδόμελο -βλέπετε ανάρτηση του blog Μαύρο Μέλι: Το Βελανιδόμελο-, μια που μπόρεσα να έχω άφθονο φωτογραφικό υλικό από τις γεμάτες με μέλι βελανιδιές- όπως και φέτος έχω αντίστοιχο υλικό και θα το δημοσιεύσω και αυτό σε επόμενες αναρτήσεις-), οπότε η υποψία μου ότι το 2019 (και το αντίστοιχο ρίσκο που πήρα να ρίξω σχεδόν το σύνολο των παραγωγικών μελισσιών μου σε αυτή την τοποθέτηση) θα ήταν μια καλή χρονιά για το βελανίδι ήταν σωστή.

Για να το έχεις (έχετε) υπόψη και αυτό, υπάρχει κάποιες χρονιές η πιθανότητα το βελανίδι να μην κόψει στα μέσα του καλοκαιριού και να φτάσει μέχρι και τον Σεπτέμβρη να δίνει (λεπτομέρεια κύρια αυτή, μέχρι τον Σεπτέμβρη ή και τον Σεπτέμβρη? Μια γραμματική διαφορά που κρύβει όμως και ακόμα 30 μέρες μελιτωέκκριση από πίσω της!). Υπάρχει μια χρονιά, το 1992, που θυμάται ο δάσκαλος μου ότι δεν είχε κόψει το βελανίδι μέχρι τον Σεπτέμβριο, τα μελίσσια σε αυτή την τοποθέτηση έκαναν διπλούς τρύγους, και πήραν περισσότερα μέλια από τα μελίσσια που είχαν κατεβεί στην Κασσάνδρα για το πρώτο χέρι του Πεύκου, αναπτύχθηκαν πολύ περισσότερο από τα μελίσσια που ήταν στο πρώτο χέρι του πεύκου, και έκαναν παπάδες στο δεύτερο χέρι του πεύκου σε σχέση με τα μελίσσια που ήταν και στο πρώτο χέρι του πεύκου. Η δε μελιτωέκκριση δεν ήταν τόσο έντονη (να παίρνουν 1-1,5 κιλό την ημέρα δηλαδή, αλλά στα 400-500 γραμμάρια, αλλά για πολλούς, πολλούς, μήνες).

Οπότε δεν είναι απίθανο να συνεχίζει να δίνει το βελανίδι ακόμα και αυτή την εποχή (και αυτές ακριβώς οι χρονιές είναι που κάνουν τον δάσκαλο μου να λέει ότι «όταν δίνει το βελανίδι μπορεί να δώσει πολύ περισσότερο από το πεύκο!»).

Εγώ όπως φαίνεται και από την προηγούμενη ανάρτηση του blog ( βλέπετε ανάρτηση του blog Μια δύο πολύτιμες ανάσες πριν τις επόμενες μάχες της χρονιάς ) πήρα το ρίσκο να κατεβάσω μελίσσια στην Χαλκιδική ενώ έδινε καλά το βελανίδι, και θα σου εξηγήσω το γιατί καθώς θα απαντώ και τις ερωτήσεις που μου έθεσες, με ζωντανό παράδειγμα τα μελίσσια μου και την πορεία τους αυτούς τους μήνες.

Το μέρος που τα είχα όπως σου είπα πιο πριν ήταν με ανοιχτούς βοσκότοπους μέσα και υπήρχε άφθονη γύρη στις αρχές Ιούνη που τα ανέβασα τα μελίσσια, εάν ήταν ακριβώς στην καρδιά του βελανοδάσους που δεν υπάρχουν τέτοιοι βοσκότοποι σε ακτίνα πολλών χιλιομέτρων οπότε και η γύρη είναι πολύ λιγότερη (αλλά και το μελίτωμα από το βελανίδι περισσότερο!) εκεί θα υπήρχε το πρώτο πρόβλημα της αποδυνάμωσης των μελισσιών σε τέτοιες τοποθετήσεις. Η έλλειψη γύρης δηλαδή. Αλλά φρόντισα να μην το ρισκάρω τόσο πολύ, και έτσι να αντιμετωπίσω αμέσως το πρόβλημα της έλλειψης γύρης.

Οπότε μελίσσια που τα έφερα από τον κάμπο με 8-9 γόνους συνέχιζαν να γονεύουν με μειωμένους φυσικά ρυθμούς. Στην αρχή άρχισε να δίνει πολύ καλά το βελανίδι, και αμέσως αρχίζει ο δεύτερος παράγοντας αποδυνάμωσης των μελισσιών σε τοποθετήσεις στο βελανίδι, το ότι αρχίζουν να βάζουν μέλια τα μελίσσια στον γόνο που ανοίγει (οπότε και δεν μπορεί να γεννήσει η μάνα σε αυτά πλαίσια και αρχίζει το μελίσσι να μπλοκάρει από μέλια, και παρόλο που μπορεί να υπάρχουν πλαίσια που δεν έχουν μέλια και θα μπορούσε να γεννήσει εκεί η βασίλισσα αυτή δεν πάει εκεί να γονεύει αβέρτα). Και αυτό ακριβώς άρχισα να το παρατηρώ στα τέλη του Ιούνη (ο δάσκαλος μου μάλιστα που τα είχε πιο νωρίς στο βουνό τα μελίσσια του για ακριβώς αυτόν τον λόγο ενώ τάιζε και γυρεόπιτα αποφάσισε να πάρει τα μελίσσια του από εκεί για να τα πάει στην πεδιάδα για να γονεύσουν περισσότερο).

Εγώ δεν έκανα μετακίνηση αυτό το διάστημα γιατί ήμουν αναγκασμένος να κάνω πρώτα τον τρύγο στα μελίσσια (σε αντίθεση με τον δάσκαλο μου εγώ έκανα τον τρύγο μόνος μου, χρησιμοποίησα χτισμένα πλαίσια σε μελίσσια που δεν έκοψα παραφυάδες από αυτά, οπότε και οι ποσότητες μελιού και πλαισίων που πήρα ήταν μεγαλύτερες από αυτές του δασκάλου μου, και για αυτό και η καθυστέρηση). Σε αυτό το διάστημα άρχισαν να πέφτουν καλές βροχές και ναι μεν έκοψε κάπως το βελανίδι (δεν έδινε περισσότερες ποσότητες για τρύγο, αλλά μπορούσες επίσης να τρυγάς τα μελίσσια χωρίς να φοβάσαι για λεηλασίες επειδή δεν έκοψε πλήρως η μελιτωέκκριση) αλλά άρχισε να υπάρχει καλή χορτονομή που έδωσε άφθονη γύρη.

Και έτσι ενώ τα μελίσσια είχαν στα τέλη Ιούνη φτάσει στους 3-4 γόνους (από τους οποίους μόνο το 1 πλαίσιο ήταν αυγά ή ανοιχτός γόνος και τα άλλα 2-3 πλαίσια κόκκινος γόνος) έφτασε στα τέλη Ιούλη τα μελίσσια να έχουν 5-6 γόνους (μερικά είχαν και 8 πλαίσια γόνου!) από τα οποία τα 2,5-3,5 ήταν σε μορφή αυγών και ανοιχτού γόνου. Δηλαδή στην πραγματικότητα τα μελίσσια είχαν «πικραθεί» (δες αντίστοιχη ανάρτηση για τα «πικρά» και «γλυκά» μελίσσια του blog -βλέπετε ανάρτηση του blog Για να μιλήσουμε λίγο σχετικά με το τι είναι τα "γλυκά" και τα "πικρά" μελίσσια ) μέσα στην ίδια τοποθέτηση του βελανιδιού. Εκτός από το πόσοι γόνοι σημασία στο Ισοζύγιο των γόνων έχει και το πόσος από αυτόν είναι σε μορφή αυγών ή ανοιχτού γόνου (θα υπολογίζεις ότι θέλει το αυγό 21 μέρες για να εκκολαφθεί, και άλλες 20 μέρες για να πετάξει η μέλισσα σε καθήκοντα συλλέκτριας, και εάν θα δημιουργηθεί ένα μελλοντικό κενό στο μελίσσι σε συγκεκριμένα καθήκοντα).

Πάμε και στις τελευταίες ερωτήσεις που έθεσες, όχι τα μελίσσια για να συλλέξουν το μελίτωμα δεν κουράζονται περισσότερο από ότι για να συλλέξουν μέλι από άνθη. Το αντίθετο μάλιστα! Είναι πολύ πιο ξεκούραστο για αυτές το να συλλέγουν μελιτώματα από ότι ανθόμελα, και αυτό έχει συνέπεια στην αύξηση της ζωής των συλλεκτριών. Όσο για το εάν δεν είναι θρεπτικά τα μελιτώματα για τα μελίσσια αυτό θα στο απαντήσει στο μέλλον η εμπειρία σου στην μελισσοκομία. Εάν πετύχεις μελιτωφορίες ανοιξιάτικες όπως μελίτωμα στο φύλλο της αμυγδαλιάς, ή μελίτωμα στο φύλλο του βελανιδιού, θα δεις το πόσο γρήγορα μπορούν να μεταμορφώσουν δεκάρια μελίσσια σε πατημένα γομάρια εικοσάρια που θα μασάνε σίδερα! Οπότε το ίδιο το μελίτωμα δεν είναι παράγοντας που δεν είναι θρεπτικός για την μέλισσα, η έλλειψη γύρης ή το μπλοκάρισμα των πλαισίων όμως με μέλια είναι!

Και φτάνουμε στο διαταύτα, γιατί εγώ έκανα την μετακίνηση ενώ έδινε καλά το βελανίδι? Ναι τα μελίσσια εξακολουθούν και γονεύουν καλά λόγου της συνεχής μελιτωέκκρισης, αλλά από πλευράς γύρης και χορτονομής τα πράγματα άρχισαν στο μέρος που είχα τα μελίσσια να μην έχουν άλλες προοπτικές. Το άγριο τριφύλλι έχει τελειώσει πλήρως πλέον, η αγριορίγανη έχει καεί, ο φλόμος είναι στα τελειώματα του, το γαλαζούλι είναι ανοιχτό μόνο μερικές μέρες την εβδομάδα ή ώρες την ημέρα. Έχει να ρίξει καλή βροχή στο μέρος που είχα τα μελίσσια για 15 μέρες, και πλέον έχει στεγώσει πλήρως ο τόπος, έχει μισοκαεί.

Ακόμα και εάν έριχνε τις βροχές που είχαν προβλέψει την προηγούμενη εβδομάδα θα χρειάζονταν αρκετές μέρες για να αναζωογονηθεί ο τόπος. Δεν έβρεξε όμως! Αντίθετα στην ανίχνευση που έκανα στην Χαλκιδική ο τόπος είναι πολύ πιο «βρεγμένος» και το γαλαζούλι είναι πιο ακμαίο, και στα ορεινά δίνει το άγριο σπαράγγι (δεν υπήρχε δυστυχώς αυτή η ανθοφορία στο μέρος που είχα τα μελίσσια), και στα πεδινά κοντά στις τοποθετήσεις που έχω υπάρχει και λίγο βαμβάκι που μπορεί να δώσει πολύ γύρη και να διατηρήσει καλούς γόνους στα μελίσσια.

Οπότε σκεφτόμενος το ισοζύγιο μέλι/γόνο αποφάσισα να θυσιάσω μερικές μέρες καλύτερης μελιτωέκκρισης για μερικές μέρες καλύτερης γυρεοπαραγωγής, να πάρω λιγότερα μέλια για να διατηρήσω πιο ακμαία τα μελίσσια. Και φυσικά ταυτόχρονα να έχω τα μελίσσια μου σε πεύκα και να μην χάσω πολύτιμες μέρες μελιτωέκκρισης του πεύκου όταν θα αρχίσει να δίνει για διαδοχικές μεταφορές των μελισσιών μου σε αυτή την τοποθέτηση. Και να προσαρμοσθούν τα μελίσσια στον τόπο έτσι ώστε εάν αρχίσει να δίνει το πεύκο άμεσα να μπορούν να πάρουν 1-1,5 κιλό την ημέρα. Οπότε οι ποσότητες μελιού που δεν θα πάρουν από το βελανίδι να τις πάρουν από το πεύκο. Φυσικά το ρίσκο είναι το πότε θα δώσει το πεύκο, εάν δεν αργήσει τότε άξιζε, εάν αργήσει ή δεν δώσει δεν άξιζε το ρίσκο. Είδωμεν…..

Ελπίζω να σε βοήθησαν τα παραπάνω (όπως και όσους τα διαβάσουν) και να τα έχεις στα υπόψη σου και για τις αποφάσεις αυτής της χρονιάς, αλλά και για τις επόμενες τοποθετήσεις σου στο βελανίδι (που εσύ δεν είσαι από τους μελισσοκόμους που έχουν «ανακαλύψει» το βελανίδι τα τελευταία 1-2 χρόνια, αλλά έχεις μεγαλύτερο βάθος τοποθετήσεων σε αυτό, μια που μιλάμε εδώ και πόσα χρόνια για τις τοποθετήσεις στο βελανίδι). Σαν γενική πάντως συμβουλή κράτα αυτό. Μελίσσια που πήγαν καλά στο βελανίδι (και βρίσκανε και λίγη γύρη επίσης) πάνε καλύτερα στο πεύκο από μελίσσια που ήταν στις πεδιάδες. Και γιατί δεν έχουν κουραστεί πολύ από την μελιτωέκκριση, αλλά και γιατί θα έχουν τεράστια στεφανώματα με μέλι στον γόνο που δεν τα πήρες στον τρύγο του βελανιδιού, και με λίγο πεύκο μέσα τους θα μπορέσεις να τα πάρεις στον επόμενο τρύγο του πεύκου (γιατί και στο πεύκο θα αρχίσουν τα μελίσσια πρώτα να βάζουν μέλι στους γόνους, και πλαίσια με λίγο κόκκινο γόνο και μεγάλα στεφανώματα με μέλι από βελανίδι θα γεμίσουν στο τάκα τουκα με λίγο σχετικά πευκόμελο – σε σχέση με τα χτισμένα κενά πλαίσια που θέλουν 1,5-2 κιλά μέλι για να γεμίσουν-).

Σειρά Μελισσοκομία και υψηλές προσδοκίες

Μελισσοκομία και υψηλές προσδοκίες: Ο κανόνας του 50%

Μελισσοκομία και υψηλές προσδοκίες: Ανταγωνισμός ή αλλιώς Βρε καλώς τα παιδιά

Σειρά "Απαντώ εκεί που δεν με σπέρνουν".

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol I

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol II

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol III

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol IV

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol V

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VI

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VII

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VIIΙ

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol IX