Ώρες Νεκταροέκκρισης

Άντε σήμερα θα γράψω μια σύντομη ανάρτηση μια που βλέπω πόσο πολύ εκτιμάτε τις εκτεταμένες αναρτήσεις! 

Χα χα χα.

Και μάλιστα θα είναι πλήρως πρωτότυπη αυτή γιατί θα βασίζεται στις δικές μου γνώσεις και παρατηρήσεις σε ένα ερώτημα που με απασχολούσε για πολλά χρόνια αλλά τα στοιχεία είναι σχεδόν ανύπαρκτα για αυτό.

Το θέμα μας σήμερα θα είναι οι ώρες νεκταροέκκρισης διαφόρων μελισσοκομικών φυτών (αυτά τουλάχιστο τα οποία έχω εγώ παρατηρήσει, αυτά στα οποία δηλαδή υπάρχουν στις τοποθετήσεις που κάνω στα μελισσοκομεία μου).

Ερώτημα που με βασάνιζε από την πρώτη στιγμή που ασχολήθηκα με την μελισσοκομία (και όπως βλέπω και από τα ερωτήματα που βάζουν οι αναγνώστες του blog μου και οδηγούν σε αυτό, είναι ένα θέμα που απασχολεί και πολλούς άλλους), αλλά οι πληροφορίες που μπορείς να βρεις για αυτό το θέμα είναι πολύ περιορισμένες, τουλάχιστο μέχρι σήμερα και αυτή την ανάρτηση. 

Προτού όμως αρχίσουμε την ανάπτυξη του θέματος ορισμένες διευκρινήσεις, οι παρατηρήσεις μου βασίζονται στην δικιά μου εμπειρία και τοποθετήσεις (τοποθετήσεις σε Νομό Θεσσαλονίκης, Χαλκιδικής, σε ορεινό μέρος) οπότε υπόκεινται στους περιορισμούς και τις συνθήκες των τοποθετήσεων μου. Μέρη πιο νότια ή πεδινά ή παραθαλάσσια μπορεί να έχουν διαφορετικά παράθυρά νεκταροεκκρίσεων ή μελιτοεκκρίσεων (όχι φυσικά ότι θα διαφέρουν και πολύ, πες αντί η μια ανθοφορία να ξεκινά στις 10 να ξεκινά στις 9 ή αντί να τελειώνει στις 6 να τελειώνει στις 4,5, το ότι θα είναι ανθοφορία που θα δίνει το κύριο όγκο της νεκταροέκκρισης της το πρωί ή το απόγευμα δεν είναι κάτι που θα αλλάζει, απλώς θα αλλάζουν τα όρια της). Και αυτό γιατί οι νεκταροεκκρίσεις επηρεάζονται από την υγρασία και την θερμοκρασία, παράμετροι που αλλάζουν από περιοχή σε περιοχή όπως και από χρονιά σε χρονιά (κάτι παρόμοιο με τα παράθυρα ανθοφοριών που αναπτύξαμε στην ανάρτηση Μελισσοκομική χλωρίδα Θεσσαλονίκης ). 

Δεύτερη διευκρίνηση άλλο η νεκταροέκκριση άλλο η γυρεοπαραγωγή, ένα φυτό μπορεί να έχει διαφορετικές ώρες που μπορεί να δίνει το ένα και διαφορετικές για το άλλο. Λόγου χάρη η αμυγδαλιά δίνει νέκταρ όλη την ημέρα (μάλλον όλο το διάστημα που επιτρέπουν οι άστατες θερμοκρασίες που έχουμε αρχές της άνοιξης να πετούν οι μέλισσες) αλλά γύρη δίνει κυρίως τις μεσημεριανές τις ώρες, αντίστοιχά η καστανιά δίνει γύρη όλη την ημέρα και για αυτό πετούν διαρκώς σε αυτή αλλά μελίτωμα δίνει σπάνια (σε μερικές μόνο περιοχές και όχι όλες τις χρονιές) οπότε και δεν θα υπάρχει μέσα στα στοιχεία μας η συμπεριφορά των μελισσών στις καστανιές. Σπάνιο το μέλι της καστανιάς και άσε όλους να τραγουδάνε ότι έχουν καστανόμελο χα χα χα.

Για να μην παρεξηγηθώ εδώ μια στιγμή να πω και κάτι ακόμα πάνω σε αυτό, το πραγματικό καστανόμελο είναι για μένα το καλύτερο μέλι, μέλι με γεύση Jack Daniels είναι ότι καλύτερο μπορεί να παράξει το είδος Apis Mellifera!

Χα χα χα. 

Τρίτη διευκρίνηση για να μην ξεφεύγουμε και από το θέμα μας, τα φυτά και καλλιέργειες που θα παρουσιαστούν είναι κύριες μελισσοκομικές ανθοφορίες (και μελιτωφορίες), ανθοφορίες που αποτελούν τον κύριο στόχο κάθε τοποθέτησης του μελισσοκομείου, γιατί το να μπορείς να παρακολουθήσεις αν υπάρχει η συγκεκριμένη νεκταροέκκριση για την οποία έκανες την τοποθέτηση είναι κύριας σημασίας. Οι δευτερεύουσες νεκταροεκκρίσεις που μπορεί να έχει μια περιοχή ή μια περιοχή που έχει πολλές νομές και οι νεκταροεκκρίσεις από κάθε φυτό μπορεί να αλληλοκαλύπτονται ή να αλληλοσυμπληρώνονται χρονικά δεν είναι ούτε θέμα που να μας ενδιαφέρει (αν δίνει αβέρτα συνεχώς υπέροχα! Αν δεν δίνει καθόλου συνεχώς τι τα κρατάς εκεί? χα χα χα), αλλά ούτε και αντικείμενο που μπορεί να παρατηρηθεί εύκολα και άμεσα (άντε βάλε σε μια πλαγιά με 101 διαφορετικά φυτά που δίνουν νέκταρ σε διαφορετικές ώρες και ποσότητες να βγάλεις νόημα τι δουλεύει το μελίσσι, αυτό το βλέπω και σε αρκετούς που αναφέρουν τα μέλια τους ως μέλι Λυγαριάς, Αγριορίγανης, Βελανιδιών, Λεβάντα, Γαλαζάκι, Παλιουριού, Βίκιας, και, και, και, και........................... χα χα χα, λες και το να πούνε ότι είναι ανθόμελο αγρίων βοτάνων θα το υποτιμήσει στην ψυχολογία του πελάτη χα χα χα, ψυχραιμία συνάδελφοι, τα μέλια όταν υπάρχουν συνήθως είναι 85- 90% από κάποια κύρια μελισσοκομική νομή και το άλλο 10-15% είναι οι δευτερεύουσες νομές, χωρίς την κύρια νομή να χτυπήσει καλά όχι δεν θα μπορέσετε να τρυγήσετε μόνο τις δευτερεύουσες νομές αλλά πιθανό είναι ούτε καν να ταΐζεται το μελίσσι με τις ποσότητες που θα βρίσκει χα χα χα).

Για να δώσουμε και μερικά στοιχεία ακόμα, υπάρχει ένα μέγεθος στην μετεωρολογία που ονομάζεται κανονική κατακόρυφη θερμοβαθμίδα η οποία ορίζει την πτώση της θερμοκρασίας κατά 0,65 βαθμούς Κελσίου ανά 100 μέτρα υψόμετρο, σύμφωνα με αυτό το μέγεθός ο Σοχός (660 μέτρα πάνω από την θάλασσα) θα έπρεπε να είχε 4-4,5 βαθμούς Κελσίου διαφορά  από την Θεσσαλονίκη (0 μέτρα υψόμετρο), στην πραγματικότητα ο Σοχός διαφέρει θερμοκρασιακά από την Θεσσαλονίκη 6-7 βαθμούς Κελσίου (λόγου θερμοχωρητικότητας της θάλασσας δίπλα στην Θεσσαλονίκη, του προσανατολισμού της, των αέριων ρευμάτων, του τσιμέντου κ.α.) αυτή είναι και η πραγματική θερμοβαθμίδα ανάμεσα στα δύο αυτά τα μέρη (η Λάρισα ή η Αθήνα έχουν αντίστοιχα  10-12 βαθμούς διαφορά από τον Σοχό) οπότε μπορείτε να καταλάβετε ότι αλλάζουν αντίστοιχα και οι ώρες που μπορεί να παρουσιάσει νεκταροέκκριση ένα φυτό (πχ το παλιούρι στην περιοχή της Λάρισας σε συνθήκες καύσωνα μπορεί να μην αρχίσει να δίνει από τις 12 η ώρα αλλά πολύ νωρίτερα). Στα υπόψη αυτό.

Επόμενο ενδιαφέρων στοιχείο, το καλοκαίρι το διάστημα ανάμεσα στις βροχοπτώσεις και την νεκταροέκκριση αν ένα μέρος έχει στεγνώσει από βροχές (και ταυτόχρονα οι βροχοπτώσεις που θα πέσουν να είναι ουσιαστικές και όχι ντεμέκ!) είναι περίπου στις 6-9 ημέρες (βρέχει πχ στις 3 Ιουλίου? Αναμένουμε αύξηση της νεκταροέκκρισης στις 9-12 Ιουλίου, αυτά τα καλά τα κάνει συνήθως το τριφύλλι, αλλά και άλλα φυτά). Στα υπόψη και αυτά. 

Βροχές συνήθως ευνοούν τις νεκταροεκκρίσεις (Βάτος, Σουσούρα, Τριφύλλι, Ηλίανθος, Μαρούβιο, Πολύκομβος κ.α.) αλλά μερικές φορές τις καταστρέφουν (Παλιούρι, Βελανίδι, Πεύκο). Συνήθως οι δυνατές καταιγίδες βλάπτουν τις μελούρες (μελιτώματα) με το πεύκο να το στέλνουν 1-2 ημέρες χωρίς να δίνει και το βελανίδι να το ξεπλένει τελείως και να μην ανακάμπτει πια όσες μέρες και να περάσουν. Επίσης μια υπόνοια μου είναι ότι τα μελιτώματα τα δουλεύουν συνήθως οι μέλισσες πρωί και απόγευμα (έχει παρατηρηθεί σε Πεύκο, Βελανίδι, Βαμβάκι, καθώς και σε μελούρες από αφίδες σε Κερασιές- βλέπετε ανάρτηση Μελιτωγόνα έντομα και μελιτωφορίες- οπότε αν στοιχημάτιζα και για τις υπόλοιπες μελιτωεκκρίσεις θα έβαζα και για αυτές τα λεφτά μου στα πρωινά και απογεύματα).   

Αρκετά δεν θα τα μάθετε όλα σήμερα!

Μου άρεσε που είπα ότι θα είναι και μικρή αυτή η ανάρτηση!

Χα χα χα 

Πάμε παρακάτω στα καλά τώρα.

Παραπάνω έχω δημιουργήσει ένα πίνακα που τον έψαχνα πολλά χρόνια και δεν τον βρήκα ποτέ οπότε και ο κλήρος πέφτει για ακόμα μια φορά στον γενναίο για να τον φτιάξει.

Και τι μας λέει ο παραπάνω πίνακας?

Έχει σε αλφαβητική σειρά το κάθε κύριο μελισσοκομικό φυτό (Ελληνικό Λατινικό-επιστημονικό όνομα) και τις ώρες στις οποίες δίνει την κύρια νεκταροέκκριση του ή μελιτωφορία του (χωρισμένη η ωφέλιμη ημέρα σε 5 διαστήματα των 3 ωρών το κάθε ένα, φυσικά οι ανοιξιάτικες ανθοφορίες δεν μπορούν να πιάσουν όλο αυτό το χρονικό διάστημα, μην ξεχνάτε αρχές Μάρτη στις 7 το απόγευμα  είναι νύχτα!).

Καλά αυτά ρε μπάρμπα αλλά που θα χρησιμεύσουν?

Ωραίο ερώτημα, ας έχουμε και ένα παράδειγμα για να δείξουμε την χρήση του, κάνουμε τοποθέτηση για να πάρουμε βελανιδόμελο σε ένα μέρος που υπάρχουν και νομές από τριφύλλια και αγριορίγανες, βλέπουμε σκούρο μέλι στις κερήθρες, ξέρουμε αν χτύπησε η μελούρα του βελανιδιού? Το τριφύλλι δίνει ανοιχτόχρωμο σχεδόν διαφανές μέλι, η αγριορίγανη δίνει όμως σκουρόχρωμο μέλι, το βελανίδι δίνει κατάμαυρο μέλι (όταν είναι πολύ το βελανιδόμελο κάνει μπαμ είναι τελείως μαύρο, αν και αρκετοί μπερδεύουν την αγριορίγανη με το βελανίδι χα χα χα) πως μπορείς να είσαι σίγουρος αν είναι η αρχή της μελούρας το σκούρο μέλι που βλέπεις η είναι μέλι αγριορίγανης? Εκτός από το να παρακολουθήσεις προς τα που πετάνε τα μελίσσια (εάν είναι σε διαφορετικά μέρη τα βελανίδια και η αγριορίγανη!) ο άλλος τρόπος είναι να δεις πότε πετάνε τα μελίσσια, πετάνε πολύ πρωί και απόγευμα? Δίνει το Βελανίδι, πετάνε αντίθετα από τις 10 έως τις 5-6? Δίνει η Αγριορίγανη!

Δεν πετάνε όταν πρέπει όταν είναι για βελανίδι και έχεις κάνει την τοποθέτηση εκεί κυρίως για αυτό? Ίσως πρέπει να σκεφτείς να τα πάρεις από εκεί!

Απλά πράγματα.

Πάμε σε άλλο παράδειγμα, έχεις μια τοποθέτηση τα μελίσσια σου σε πολύκομβους (σκούρο μέλι δίνει) και θέλεις να πας σε ένα μέρος που έχει και πολύκομβο αλλά και σουσούρα (και αυτό δίνει σκούρο μέλι) πως θα καταλάβεις από τους δείκτες σου ότι δίνει η σουσούρα και δεν βλέπεις μόνο πολύκομβο? Απλό, τις σουσούρες τις δουλεύουν τα μελίσσια πρωί και απόγευμα, τον πολύκομβο από το πρωί ως το απόγευμα, ανάλογα το πότε πετάνε είναι και η ανθοφορία που δουλεύουν.

Αρχίσατε να πιάνετε το νόημα?

Τρίτο παράδειγμα έχω δείκτες στα παλιούρια, τι ώρα θα πάω να δω αν τα δουλεύουν? Από το μεσημέρι και μετά τσακαλάκια μου, αν πάω το πρωί δεν θα δω κίνηση καθόλου αν δε δίνει βοηθητικά και κάτι άλλο η περιοχή (φυσικά βλέπεις και το τι παίζει και από το άνοιγμα της κυψέλης).

Οπότε για να δω αν δίνει το πεύκο τι ώρα θα πρέπει να είμαι στο μελισσοκομείο μου?

Χα χα χα.

Μου αρέσει που διαρκώς επικεντρώνω στο σημαντικότερο σημείο στην μελισσοκομία, που φυσικά είναι οι νεκταροεκκρίσεις (και άσε τους προφήτες να λένε παπαριές και μαλακίες χα χα χα) και όμως αυτές είναι οι αναρτήσεις που έχουν την μικρότερη επισκεψιμότητα από όλες χα χα χα.

Δεν ξέρω  τι πλύση εγκεφάλου έχουν υποστεί οι μελισσοκομικοί εγκέφαλοι που έχουν εκτεθεί στο διαδίκτυο και σε διάφορους Bloggers αλλά είναι ανησυχητικά τα σημάδια που διαπιστώνω!

Ευτυχώς όπως έχω επισημάνει και παραπάνω βλέπω ενθαρρυντικές αναζητήσεις που οδηγούν στο Blog μου και λιγάκι έχω μερικές ελπίδες για το Ελληνικό μελισσοκομικό μέλλον χα χα χα.

Ανακεφαλαιώνουμε και αποφωνούμε, σήμερα μαναράκια μου παρουσιάσαμε για πρώτη φορά τις ώρες νεκταροεκκρίσεων, ένα πολύ δυνατό εργαλείο μελισσοκομικό, θέσαμε τους παράγοντες, τους περιορισμούς και τα όρια που καθορίζουν τα όρια των ημερησίων νεκταροεκκρίσεων, το πως μπορούμε να τα χρησιμοποιήσουμε μέσα από ορισμένα παραδείγματα καθώς και γκρινιάξαμε και λίγο για τα χάλια που οδήγησανε κάποιοι την μελισσοκομική σκέψη, κρίση και γνώση, οπότε μια που τα κάναμε ξανά όλα μπουρδέλο μπορούμε να φύγουμε!

Χα χα χα.

Μέχρι την επόμενη ανάρτηση μάλλον μετά τον τρύγο του Πεύκου. 

Εις το επανιδείν Τσακαλάκια μου.

Μότσανος Λάζαρος 

Σοχός 18/08/2014