Και ας παρουσιάσω ακόμη μια ανάρτηση-μελισσοκομικό εργαλείο σε ένα θέμα που με απασχόλησε τα τελευταία χρόνια, και αποφάσισα να κάνω μια έρευνα επάνω σε αυτό, για να δώσω ένα οδηγό-εργαλείο στις μελλοντικές ανιχνεύσεις σας πάνω στον μελισσοκομικό χάρτη μιας περιοχής, μια συγκεκριμένη χρονιά, και ότι αφορά αυτό τον σχεδιασμό των μελλοντικών μελισσοκομικών τοποθετήσεων σας.
Ταυτόχρονα στο τέλος της ανάρτησης θα σας παραθέσω τα μελισσοκομικά εργαλεία που έχω δημιουργήσει για τις ανάγκες αυτού του blog, στην μορφή μιας σειράς αναρτήσεων Μελισσοκομικά Εργαλεία by Αρκούδας, για να είναι όλα στα υπόψη σας, και να είναι ευκολότερη η πρόσβαση σας σε αυτά.
Και όλα τα παραπάνω θα αναπτυχθούν με όσο το λιγότερο μπλά, μπλά, μια που βλέπω ότι ένα χαρακτηριστικό που είχανε οι παλιότεροι μελισσοκόμοι, το ότι ήταν "διαβαστεροί", πλέον τείνει να εκλείψει στις νεότερες γενιές μελισσοκόμων (εμμμμμ! Τα θέλει ο κώλος σας! Λουστείτε τα τώρα! Χα χα χα).
Πάμε γρήγορα να αναπτύξουμε το τι είναι ο παραπάνω πίνακας, που μπορεί να μας βοηθήσει, με ποιες προϋποθέσεις και περιορισμούς.
Επάνω σας έχω δημιουργήσει, έπειτα από δική μου έρευνα, το πότε οργώνονται τα χωράφια για τις ανάγκες της κάθε καλλιέργειας (στην πραγματικότητα το πότε γίνεται η σπορά της κάθε καλλιέργειας! Αλλά επειδή συνήθως οι αγρότες οργώνουν λίγες μέρες πριν την σπορά (συνήθως λίγες μέρες πριν, και λίγες μέρες μετά, από την βροχή που θέλουν για να κάνουν την σπορά που προγραμματίζουν!) σχεδόν ταυτίζονται οι μέρες οργώματος και σποράς. Αλλά όχι απόλυτα! Πολλές φορές κάνουν ( βαθύ ) όργωμα για μερικές καλλιέργειες (πχ ζαχαρότευτλα) μήνες πριν την σπορά τους, ως προετοιμασία του χωραφιού (ακολουθεί και δεύτερο όργωμα λίγο πριν την σπορά)).
Και όταν λέω κάθε καλλιέργειας εννοώ τις κυριότερες καλλιέργειες στην Ελλάδα (τις οποίες τις περισσότερες τις έψαξα για να τις βρω, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι όλες τις κύριες καλλιέργειες τις έχω εντάξει εδώ! Στην περιοχή μου συνήθως οι καλλιέργειες που δουλεύονται είναι η Ελαιοκράμβη, το Σιτάρι, ο Ηλίανθος, η Μηδική, ο Αραβόσιτος, και η Ρίγανη. Στον Νομό Σερρών υπάρχει κυρίως Βαμβάκι και Ζαχαρότευτλο. Χαλκιδική Ηλίανθος και Βαμβάκι. Ανατολική Θεσσαλονίκη Ρύζι, Σιτάρι, Ηλίανθος, Βαμβάκι. Φλώρινα Φασόλια και πάει λέγοντας. Η κάθε περιοχή έχει μερικές μόνο από αυτές τις καλλιέργειες, σε εκτάσεις που έχουν μελισσοκομική αξία, και ο κάθε ένας από εσάς θα πάρει από τον παραπάνω πίνακα μόνο τις πληροφορίες για την περιοχή του, ή την περιοχή που ενδιαφέρεται για τοποθετήσεις, θα αφαιρέσει τις καλλιέργειες που δεν υπάρχουν στα παραπάνω μέρη, και ίσως θα προσθέσει κύριες καλλιέργειες που μπορεί να μην τις έχω εγώ εδώ, γιατί απλούστατα δεν ήξερα ότι πρέπει να προστεθούν και αυτές, μια που δεν είναι μέσα στο γνωστικό μου κεφάλαιο ότι αποτελούν κύριες καλλιέργειες. Και εδώ αναφέρω το "κύριες καλλιέργειες", και όχι το "κύριες μελισσοκομικές καλλιέργειες" γιατί επάνω σε αυτόν τον πίνακα έχω καλλιέργειες και μελισσοκομικές, και μη μελισσοκομικές (πχ Σιτάρι! Αν και το Σιτάρι έχει μελισσοκομικό ενδιαφέρον λόγου ότι σε αυτά τα χωράφια ανθίζει και ο Πολύκομβος, μετά την περίοδο του θερίσματος του Σιταριού, ο οποίος (σε μερικές μόνο περιοχές, και κάτω από ορισμένες καιρικές συνθήκες) έχει μεγάλο μελισσοκομικό ενδιαφέρον, οπότε εδώ πάλι μας ενδιαφέρει το πότε θα οργωθούν τα χωράφια, που αυτή η διαδικασία καταστρέφει τον Πολύκομβο και κόβει την νεκταροέκκριση του). Μη μελισσοκομικές καλλιέργειες που λειτουργούν μερικές φορές ανταγωνιστικά στις μελισσοκομικές (πχ χωράφια που θα φυτευτούν με Σιτάρι, που δεν είναι μελισσοκομικό, δεν μπορούν να φυτευτούν με Ελαιοκράμβη, ή Ηλίανθο, ή Βαμβάκι τα οποία είναι μελισσοκομικά!).
Αν παρατηρήσατε επίσης ο παραπάνω πίνακας δεν έχει κηπευτικά φυτά (Κρεμμύδια, Λάχανα, Μαρούλια κ.α.) γιατί συνήθως οι εκτάσεις αυτών των καλλιεργειών σε μια περιοχή μετριούνται σε δεκάδες στρέμματα, και όχι σε εκατοντάδες, και χιλιάδες (ή δεκάδες χιλιάδες!), οπότε όσο μελισσοκομικό και να είναι το κάθε ένα από αυτά τα φυτά, σε τόσο μικρές καλλιεργήσιμες εκτάσεις είναι ασήμαντα μελισσοκομικά σε τελική ανάλυση. Επίσης σας έχω βάλει και τις πολυετείς δενδροκαλλιέργειες με την γενική κατηγορία των δέντρων, όπως και των αρωματικών φυτών. Εάν δείτε οργώματα σε καλλιέργειες που είναι πολυετείς συνήθως είναι για να τις ξεπατώσουν, και να βάλουν κάτι άλλο (κάτι που γίνεται πλέον στις Ρίγανες της περιοχής μας που τις ξεπατώνουν για να βάλουν Σιτάρι ή Ηλίανθο).
Και για το τέλος δεν είναι μελισσοκομικές επίσης και όλες οι παραπάνω καλλιέργειες (από όσες είναι μελισσοκομικές) σε όλες τις περιοχές, και σε όλες τις χρονιές, πχ σε εμάς συνήθως ο Ηλίανθος και η Μηδική δεν δίνουν τόσο πολύ όσο για να κάνεις τρύγο σε αυτά (είμαστε ορεινοί και ο Ηλίανθος είναι σε εμάς καλλιέργεια ενεργειακή, και όχι για τροφή σαν τον Έβρο (που είναι ταυτόχρονα και πεδινή και ποτιστική!), όπως και στην περίπτωση της Μηδικής (Ήρεμο Τριφύλλι - Γιοντζές) οι αγρότες μας την κόβουν με που ανθίζει, και έτσι δεν έχει κάποιο μελισσοκομικό ενδιαφέρον) και για αυτό δεν τις ξεχώρισα τις παραπάνω καλλιέργειες με πρόσθετο χαρακτηρισμό μελισσοκομικές, ή μη, στα όρια αυτού του πίνακα.
Επίσης τα παραπάνω όρια διαφέρουν από βορρά σε Νότο, και από τα Πεδινά στα Ορεινά. Οι ανοιξιάτικες καλλιέργειες στον Νότο και στα Πεδινά είναι στα όρια του Αρχικού μήνα οργώματος-σποράς, ενώ στον Βορρά και στα Ορεινά είναι στα όρια του Τελικού μήνα οργώματος-σποράς, αντίθετα οι φθινοπωρινές καλλιέργειες στον Βορρά και στα Ορεινά είναι στα όρια του Αρχικού μήνα οργώματος - σποράς, ενώ στον Νοτιά και στα Πεδινά είναι στα όρια του Τελικού μήνα οργώματος - σποράς!
Και αυτό οφείλεται στις διαφορές στις εξωτερικές θερμοκρασίες (και κυρίως θερμοκρασίες εδάφους) και στα διαφορετικά επίπεδα υγρασίας από βορρά προς νότο της χώρας, και η αναστροφή τους κατά τους φθινοπωρινούς μήνες.
Επίσης αυτή είναι μια χονδρική χρονική εικόνα των περιόδων οργώματος-σποράς. Εάν πάτε να κάνετε έρευνα για την κάθε συγκεκριμένη σπορά θα δείτε λεπτομέρειες που καθορίζουν την κάθε σπορά στο επίπεδο πχ η Θερμοκρασία να είναι πάνω από 14 βαθμούς, και οι επόμενες μέρες να έχουν αντίστοιχες θερμοκρασίες, να αναμένονται βροχές το επόμενο χρονικό διάστημα, και να μην υπάρχουν διαστήματα παγετού κ.α.. Όπως σε εμάς εξαρτούνται από πολλά οι νεκταροεκκρίσεις που κυνηγούμε, και κατ΄ επέκταση και οι τοποθετήσεις που σχεδιάζουμε, το ίδιο ισχύει και για τους αγρότες όσο αφορά τον σχεδιασμό των καλλιεργειών τους. Πχ μπορεί να οργώσουν ένα χωράφι γιατί υπήρχε η πρόβλεψη βροχής τις αμέσως επόμενες μέρες (πχ για να βάλουν Ελαιοκράμβη), να μην βρέξει τελικά (οπότε δεν κάνουν εκείνη την στιγμή την σπορά της Ελαιοκράμβης), να συνεχίζει να μην βρέχει για 1-2 μήνες, και στο τέλος να βρέξει μετά από 2 μήνες, οπότε δυστυχώς (για τον μελισσοκόμο! Χα χα χα) σε αυτό το χωράφι να σπείρουν σιτάρι!).
Οπότε έχοντας τα παραπάνω μπορείτε να έχετε έναν οδηγό (μπούσουλα) στις πρώιμες ανιχνεύσεις σας (περίπου την εποχή του δευτέρου χεριού του πεύκου, και έπειτα στις μεταφορές του ξεχειμωνιάσματος), το τι ακριβώς μπορείτε να περιμένετε από την εικόνα που θα έχετε μπροστά σας σε οργωμένες εκτάσεις, και τι δυνατότητες παρουσιάζει μια περιοχή από καλλιέργειες μελισσοκομικές (οι άγριες ανθοφορίες της περιοχής είναι ένα συν ή μείον σε αυτόν τον σχεδιασμό σας εάν κάνετε συμβατική μελισσοκομία, αντίθετα οι παραπάνω πληροφορίες μπορεί να είναι αντιστρόφως μείον ή συν εάν εξασκείτε την βιολογική μελισσοκομία και κύριο μέλημα των μελισσοκομικών τοποθετήσεων σας είναι οι άγριες ανθοφορίες και μελιτωφορίες μιας περιοχής (πχ Σιταροχώραφα με πεύκα και παλιούρι είναι οκ για βιολογική μελισσοκομία, αν όμως αντί για Σιταροχώραφα στην ίδια περιοχή έχουμε την επόμενη χρονιά Βαμβάκι τότε υπάρχει πρόβλημα!).
Για να σας το εξηγήσω το παραπάνω με παράδειγμα, στην περιοχή μου είχε Ελαιοκράμβεις που είναι μελισσοκομικό φυτό, προπέρσι έκανα τις πρώιμες ανιχνεύσεις μου τον Νοέμβρη και είχα δει οργωμένα χωράφια, η υπόθεση που είχα κάνει ήταν ότι είχαν οργωθεί για Ελαιοκράμβη, και ήμουν σίγουρος ότι θα είχε πάρα πολύ Ελαιοκράμβη η περιοχή. Αλλά δεν είχα υπολογίσει ότι δεν έβρεξε καθόλου Οκτώβρη και Νοέμβρη στην περιοχή, τελικά τα σπείρανε όλα με σιτάρι! Φαντάζεστε την έκπληξη μου όταν αρχές Φλεβάρη, στις κανονικές ανιχνεύσεις της περιοχής, είδα ότι δεν υπήρχε τίποτα από Ελαιοκράμβη και τα πάντα ήταν σπαρμένα με σιτάρι? Αναγκάστηκα να αλλάξω πλήρως τον σχεδιασμό των μελισσοκομικών τοποθετήσεων μου τελείως εσπευσμένα!
Φέτος στις πρώιμες ανιχνεύσεις μου με απασχολούσε ακριβώς αυτό το ερώτημα, του "τι ακριβώς βλέπω μπροστά μου όταν βλέπω ένα οργωμένο χωράφι αυτή την εποχή? Τι ακριβώς σχεδιάζει να σπείρει εδώ ο αγρότης (μπορείς και να τον ρωτήσεις φυσικά, εάν έχεις καλές σχέσεις με αυτόν, και ξέρεις τα χωράφια του, και ποια επίσης νοικιάζει! Κάτι που δεν μπορείς να το κάνεις εάν δεν έχεις καλές σχέσεις με αυτόν, εάν δεν ξέρεις το ποιος εκμεταλλεύεται τι από τα χωράφια, ή είσαι τελείως ξένος σε μια περιοχή που θέλεις να κάνεις τοποθέτηση!)?".
Για την ιστορία σε ανίχνευση σε περιοχή πιο μακρινή από μένα είδα και φέτος μόνο Σιταροχώραφα (ακριβώς όπως και στην περιοχή μου) και όταν ρώτησα φίλο μου μελισσοκόμο εάν δεν έχουν πλέον στις περιοχές του οι μελισσοκόμοι συμβόλαια για καλλιέργεια Ελαιοκράμβης και για αυτό έσπειραν σιτάρι, μου είπε "Ήταν να σπείρουν 500 στρέμματα Ελαιοκράμβη, δεν έβρεξε καθόλου Οκτώβρη, Νοέμβρη, τα γύρισαν σε Σιτάρι"! Για δεύτερη (συνεχόμενη) χρονιά το ίδιο! Στα υπόψη σας και αυτό.
Οπότε έχοντας τον παραπάνω οδηγό ο κάθε ένας από εσάς μπορεί να έχει μια πρωταρχική εικόνα του μέλλοντος μιας περιοχής από πολύ νωρίς στις ανιχνεύσεις του, που θα πρέπει φυσικά να την επαληθεύσει και στις μελλοντικές ανιχνεύσεις του!
Κερασμένο και αυτό από μένα τσακαλάκια μου!
Μελισσοκομικά Εργαλεία by Αρκούδας
Adios Amigos Locos
Λάζαρος Μότσανος
Σοχός 23/2/2025
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου