“Μετά από ένα τετραήμερο εντατικής
ενασχόλησης κοψίματος αβέρτα παραφυάδων οι μεγαλύτερες μέρες του πολέμου
πέρασαν.
Διαλυμένος πλήρως μεν,
ικανοποιημένος στο έπακρο δε
Θα ακολουθήσει
σχετική ανάρτηση αλλά μετά από μερικές μέρες όταν θα μπορέσω να αναστηθώ γιατί
αυτή την στιγμή είναι τελείως νεκρός χα χα χα.”
Αυτή την δήλωση είχα αναρτήσει στο προσωπικό
μου προφίλ στο Facebook στις
25/04/2016 και σήμερα ήρθε η ώρα να παρουσιάσω την σχετική ανάρτηση.
Οπότε για να πάμε από την αρχή για να δούμε τι
κρύβεται πίσω από την παραπάνω δήλωση, να εξηγήσουμε το σκεπτικό της απόφασης
που πάρθηκε, και να διευκρινίσουμε μερικά πράγματα πάνω στις διαδικασίες που θα
περιγραφούν.
Μετά από μια γρήγορη απόφαση (που ωστόσο όμως κρύβει
πολύ σκέψη και γνώση από πίσω της) αποφάσισα να κόψω εσπευσμένα 70 παραφυάδες
μέσα σε λιγότερο από μια εβδομάδα (οι 6 πρώτες από μερικά βασιλικά κελιά που βρήκα
στην αρχή της εβδομάδας, και οι 64 τελευταίες τις 4 τελευταίες ημέρες της
εβδομάδας) χωρίς να έχουν βασιλικά κελιά. Θα μου πείτε «Εσύ ρε μάγκα δεν είσαι
που λες να κόβουμε πάντα με βασιλικά κελιά? Τι έγινε τώρα και εσύ δεν τηρείς
αυτά που μας λες τόσα χρόνια?».
Απλούστατα μαγκίτες ξέροντας την συμπεριφορά
της νεκταροέκκρισης στην περιοχή μου γνωρίζω ότι μετά το πέρας της
νεκταροέκκρισης της ελαιοκράμβης υπάρχει μια «γούβα» στην νεκταροέκκριση
περίπου 2-3 εβδομάδων μέχρι την επόμενη.
Μέχρι να ξαναρχίσει η νεκταροέκκριση η
πιθανότητα να δημιουργήσουν τα μελίσσια βασιλικά κελιά είναι πολύ μικρή και αυτό
θα οδηγούσε αν περίμενα για να κόψω παραφυάδες την ύπαρξη βασιλικών κελιών να
φτάσουμε στο πρώτο δεκαήμερο του Μάη, οπότε δεδομένου ότι μέχρι να αρχίσει να
γεννά η βασίλισσα το μελίσσι υπολειτουργεί θα είχα την ανθοφορία του παλιουριού
(Εάν! Εάν δώσει!) «χαμένη» για τις παραφυάδες μου.
Οπότε αποφάσισα αντί να περιμένω σε μια
περίοδο που δεν υπάρχει αυξημένη νεκτραροέκκριση (σε μια μάλιστα ξερή και
δύσκολη χρονιά) την ύπαρξη βασιλικών κελιών, να δαπανήσω ένα τετραήμερο
(Παρασκευή 22/4, Σαββάτο του Λαζάρου 23/4, Κυριακή των Βαΐων 24/4, Μεγάλη
Δευτέρα 25/4) εντατικότατης μελισσοκομικής εργασίας στο κόψιμο παραφυάδων έτσι
ώστε να προλάβω την ανθοφορία του παλιουριού (που υπολογίζω ότι θα συμβεί –εάν
συμβεί βέβαια και νεκταροέκκριση- μετά τις 15 Μάη στην περιοχή μας), με τις
μάνες στις παραφυάδες να είναι σε κατάσταση γέννας και στο δεκαπενθήμερο που θα
ακολουθήσει να μεταβληθούν τάχιστα οι παραφυάδες μου σε κανονικά μελίσσια
(δηλαδή με τους γόνους που μπορεί να καλύψει πλήρως ο πληθυσμός τους, και με
αποθέματα σε μέλι ικανά να συντηρήσουν ακόμα μεγαλύτερους πληθυσμούς και
γόνους).
Δυστυχώς, ευτυχώς, η μελισσοκομία δεν είναι
απλώς ένας τυφλοσούρτης κανόνων και χειρισμών που τους ακολουθείς τυφλά (και
είναι κάτι που έχω παρατηρήσει συχνά στους νεώτερους μελισσοκόμους και στις
ερωτήσεις τους, ότι προσπαθούν να δημιουργήσουν από τις απαντήσεις μου τον
αντίστοιχο «τυφλοσούρτη» περιορίζοντας στο μυαλό τους το κάθε τι που τους λέω μόνο σε ότι θα συμφωνεί με τον παραπάνω
τυφλοσούρτη! Λάθος τεράστιο!!!) το κάθε τι είναι διαφορετικό από χρονιά σε
χρονιά, χειρισμοί και επιλογές που είναι οι ορθοί στην μία χρονιά μπορεί να μην
είναι ορθοί για μια άλλη.
Δυστυχώς η φετινή χρόνιά θα είναι από τις πολύ
δύσκολες και θα πρέπει η κάθε διαθέσιμη (δυνητική) νεκταροέκκριση να εκμεταλλευτεί
στο έπακρο για να μείνουν απλώς τα μελίσσια σε μια αξιόλογη δυναμικότητα. Οπότε
αν χρειασθεί να «πιέσεις» πράγματα και καταστάσεις για να το πετύχεις αυτό
παραβαίνοντας ορισμένες από τις «ορθές» μελισσοκομικές πρακτικές θα το κάνεις!
Οπότε κάθε ημέρα έκοβα από τα διπλά μου
μελίσσια 2 παραφυάδες, αφήνοντας στην θέση του το αρχικό μελίσσι μαζί με την
μάνα του. Ναι! Για κάθε μελίσσι έβρισκα την μάνα και την άφηνα στο αρχικό
μελίσσι. Γιατί? Πρώτα από όλα γιατί έτσι δεν θα χρειαζόταν να βγει για γαμήλιο
ταξίδι αν άφηνα μόνο βασιλικά κελιά, οπότε δεδομένου ότι τα μελίσσια μου είναι
σε σειρά και σε πυκνή διάταξη το να μπερδευτεί η βασίλισσα και να πάει σε λάθος
κυψέλη –και να την σκοτώσουν αμέσως- θα ήταν ιδιαίτερα υψηλή. Επίσης αφήνω την βασίλισσα ζωντανή και δεν την
θανατώνω ανεξαρτήτως της ηλικίας της (όπως μου είπαν τώρα τελευταία μερικοί
παλιοί μελισσοκόμοι και τους επισήμανα το λάθος τους χωρίς να τους πείσω για
αυτό), έτσι ώστε μέχρι να την αντικαταστήσουν να έχει ξανακάνει το μελίσσι
διπλό (παίδες αφήνοντας την μάνα μέσα στο αρχικό μελίσσι με 2-3 πλαίσια
«ψημένου» γόνου -και όλες τις
συλλέκτριες- και 5-6 πλαίσια πληθυσμού σημαίνει ότι σε 7 το πολύ ημέρες που θα
χρειασθούν να ανοίξουν αυτοί οι γόνοι και να φτάσει το μελίσσι σε 9-10 πλαίσια
πληθυσμό να εξακολουθεί να γεννά η βασίλισσα, οπότε όταν στις παραφυάδες σε 25
ημέρες περίπου θα αρχίσουν να γεννάν οι βασίλισσες το αρχικό μελίσσι θα έχει
9-10 πλαίσια πληθυσμό, 4-6 πλαίσια γόνου ψημένου, και θα είναι ζήτημα ημερών
μέχρι να ξαναπάρει όροφο όταν στις παραφυάδες δεν θα υπάρχει καν ένα νέο αυγό!).
Έπειτα βασίλισσα που έκανε ένα μελίσσι διπλό είναι μια βασίλισσα που αξίζει να
ζει μέχρι να αποφασίσει αυτός που ξέρει καλύτερα το μελίσσι (που φυσικά αυτός
είναι το ίδιο το μελίσσι χα χα χα) να την αντικαταστήσει.
Και η
αντικατάσταση είναι μια από τις μεγάλες (και χρήσιμες !) ικανότητες του
μελισσιού, κρίμα είναι να μην την εκμεταλλευόμαστε ως μελισσοκόμοι ιδίως όταν η
αριθμητική της μας συμφέρει. Πχ ένα παράδειγμα από τον πραγματικό κόσμο για να
αντιληφθείτε το παραπάνω. Έστω ότι έχουμε ένα παλιό εργοστάσιο που μας δίνει
κάθε μήνα ένα κέρδος 1000 ευρώ, θέλουμε να δημιουργήσουμε ένα νέο εργοστάσιο
που θα μας δίνει κάθε μήνα ένα κέρδος 1500 ευρώ αλλά για να γίνει θα χρειαστούν
6 μήνες κατασκευής. Τι ακριβώς θα κάνουμε? Θα κλείσουμε το παλιό εργοστάσιο
μέχρι να γίνει το νέο? Και θα έχουμε ένα μηδενικό κέρδος για 6 μήνες? Ή θα
αφήσουμε το παλιό εργοστάσιο να δουλεύει όσο κατασκευάζεται το νέο εργοστάσιο
και μέσα στο εξάμηνο να έχουμε ένα κέρδος 6.000 ευρώ? Οι καπιταλιστές όπως και
οι μέλισσες αν τις αφήσουμε ελεύθερες προτιμούν την δεύτερη λύση! Αλλά που
ξέρουν αυτοί ε? Χα χα χα.
Πόσες παραφυάδες έκοβα κάθε ημέρα?
Δεκαέξι!
Γιατί δεκαέξι θα με ρωτήσετε?
Γιατί τόσες χωρούσε το τρέιλερ θα απαντήσω!
Οπότε δεκαέξι παραφυάδες κομμένες κάθε ημέρα
και μεταφορά τους 30 χιλιόμετρα από το κύριο μελισσοκομείο μου (και εικοσιπέντε
από το δευτερεύον μελισσοκομείο μου) μακριά σε μια περιοχή που δίνει πιο
αξιόπιστα το παλιούρι. Οπότε μέσα στο τετραήμερο υπήρχαν περίπου 250 χιλιόμετρα
μόνο για τις μετακινήσεις των παραφυάδων. Επίσης άλλα 50 χιλιόμετρα για να
προσθέσω το απόγευμα μελωμένα πλαίσια στα αρχικά μου μελίσσια –για να μην έχω
λεηλασίες- (το κόψιμο στα 3 έγινε ως εξής: 6 πλαίσια στο αρχικό μελίσσι, 7 στις
παραφυάδες, όπου είχα και 3 πλαίσια χτισμένα αλλά όχι μελωμένα) ώστε όλα τα
μελίσσια (αρχικά και παραφυάδες) να έχουν από 10 χτισμένα πλαίσια για να έχουν
χώρους να μην έχουμε κανένα τρελό και έχουμε σμηνουργίες (φυσικά σε μερικές
ημέρες θα πάω στις παραφυάδες και θα καταστρέψω όλα τα βασιλικά κελιά εκτός από
τα δύο καλύτερα για τον ίδιο ακριβώς λόγο, γιατί οι παραφυάδες έχουν πολύ
πληθυσμό –και μερικές πολύ γόνο, 3 πλαίσια- και αποθέματα τροφής –η ελαιοκράμβη
έδωσε καλά- και με περισσότερα από 2 βασιλικά κελιά αυξάνει εκθετικά η
πιθανότητα σμηνουργίας για κάθε παραπάνω βασιλικό κελί).
Επίσης έβαζα 1 κιλό ζαχαροζήμαρο σε κάθε
αρχικό μελίσσι (για να συνεχίζει να γεννά εντατικά η βασίλισσα στα πλαίσια που
θα ξεγονεύουν έτσι ώστε να ξαναγίνει δεκαράκι σε σύντομο χρονικό διάστημα –όπου
και θα πάρει αμέσως ένα όροφο με χτισμένα πλαίσια- ) και ένα κιλό ζαχαροζήμαρο στις παραφυάδες
(το μισό περίπου θα πάει για την δημιουργία βασικού πολτού για τα βασιλικά
κελιά, και το υπόλοιπο για τις ανάγκες της παραφυάδας όσο θα υπολειτουργεί
μέχρι να αρχίσει να γεννά η βασίλισσα).
Οπότε μέσα στο τετραήμερο κόπηκαν οι
παραφυάδες που θα αναπλήρωναν τις απώλειες του χειμώνα (από συνενώσεις, και τις
απώλειες λόγου μη ανανέωσης των πληθυσμών στα πεύκα αλλά και των λεηλασιών
λόγου της λάθος τοποθέτησης στα πεύκα ενός «γείτονα» μελισσοκόμου), αλλά θα μου
δίνανε και την δυνατότητα να κατέβω στα πεύκα με περισσότερα μελίσσια.
Θα μείνουν ανενεργά τα μελίσσια (γιατί δεν
έχουν μάνες) σε μια περίοδο που θα ήταν έτσι και αλλιώς ανενεργά λόγου παύσης
της νεκταροέκκρισης.
Τροφοδοτήθηκαν με ζαχαροζήμαρο μέσα σε μια
δραματική πτώση της νεκταροέκκρισης.
Πήραν χτισμένα πλαίσια, αφαιρώντας τα
ταυτοχρόνως από την αποθήκη σε μια εποχή που αυξάνει ο κίνδυνος να τα χτυπήσει
ο κηρόσκορος.
Και ένα ικανοποιητικό μέρος από το
μελισσοκομείο μου ήδη βρίσκεται σε ένα μέρος που ευελπιστώ να δώσει στις
επόμενες εβδομάδες μια ικανοποιητική νεκταροέκκριση.
Οπότε βεβιασμένη μεν η απόφαση αλλά όπως
προείπα και είδατε μόλις τώρα υπάρχει πολύ σκέψη από πίσω της!
Δεν
υπήρχε άλλη επιλογή κοψίματος θα μου πείτε?
Ναι υπήρχε αυτή που μου είχε προτείνει ο
δάσκαλος μου!
Με το να βρω τις βασίλισσες σε κάθε διπλό μου
μελίσσι και να τις απομακρύνω μαζί με 2-3 πλαίσια γόνου και 1-2 πλαίσια τροφής
και σε μια εβδομάδα θα έβρισκα αβέρτα βασιλικά κελιά στο αρχικό μου μελίσσι για
να κόψω τις παραφυάδες που ήθελα.
Πανέξυπνο!
Γιατί δεν το εφάρμοσα?
Γιατί το αρχικό μελίσσι θα εξακολουθούσε να
είναι σε σειρά και πυκνή διάταξη μέσα στο μελισσοκομείο!
Οπότε αν άφηνα μια κομμένη παραφυάδα στην θέση
του οι πιθανότητα να θανατωθεί από λάθος η βασίλισσα θα ήταν πολύ αυξημένη!
Οπότε θα έπρεπε να κάνω ακόμα 2 μετακινήσεις των αρχικών μελισσιών στο νέο
μέρος (2 μετακινήσεις, 16 κυψελών η κάθε μια, την πρώτη εβδομάδα τα μελίσσια με
τις μάνες + 4 μετακινήσεις των 16 παραφυάδων την δεύτερη εβδομάδα. 32 οι
κομμένες παραφυάδες + 32 παραφυάδες που είναι στα αρχικά μελίσσια + 32
παραφυάδες με τις παλιές βασίλισσες μέσα!).
Δεύτερο μειονέκτημα?
Θα είχα 32 μελίσσια με γονιμοποιημένες μάνες
στα 30 χιλιόμετρα μακριά μου, οπότε για έλεγχο θα έκανα 60 χιλιόμετρα πάνε έλα
κάθε 5 ημέρες (αντίθετα τις παραφυάδες χωρίς μάνες τις ξεχνάς για τουλάχιστο 4
εβδομάδες από ελέγχους!) με το αντίστοιχο κόστος μέσα σε ένα μήνα (300
χιλιόμετρα = 45-50 ευρώ σε καύσιμα).
Δυστυχώς οι πόροι και τα χρηματικά διαθέσιμα
δεν είναι άπειρα μαγκίτες μου, όσο και αν μερικοί που διαμορφώνουν την
διαδικτυακή μελισσοκομική πραγματικότητα και θεματολογία έχουν απόψεις που το
παραπάνω δείχνουν να το αγνοούν χα χα χα.
Ποίο ήταν το χρηματικό κόστος όλης αυτής της
διαδικασίας?
Κοντά στα 150 ευρώ (100 ζαχαροζήμαρο + 50 ευρώ
σε καύσιμα).
Σε εργατοώρες?
Κοντά σε 12 ώρες την ημέρα.
Για να πάρεις χτισμένα πλαίσια (48 χτισμένα
πλαίσια, 3 σε κάθε παραφυάδα) που δεν είναι μελωμένα, να τα βάλεις σε 5
κυψέλες, να φορτώσεις αυτές τις κυψέλες μαζί με άλλες 11 άδειες κυψέλες στο
τρέιλερ, να πας στο μελισσοκομείο να τις ξεφορτώσεις, να βάζεις από 3 χτισμένα
πλαίσια σε κάθε κυψέλη, να βρίσκεις τις μάνες στα αρχικά μελίσσια ταυτόχρονα με
το να τροφοδοτείς περίπου δίκαια τις παραφυάδες με γόνους, πληθυσμούς και
τροφές, να βάζεις ζαχαροζήμαρο σε κάθε μελίσσι, να απομακρύνεις τις κομμένες
παραφυάδες σε μέρος με σκιά (γιατί η όλη διαδικασία κρατά 4-5 ώρες!), στο τέλος
να φορτώνεις τις παραφυάδες στο τρέιλερ και να τις μεταφέρεις 30 χιλιόμετρα μακριά,
να τις ξεφορτώσεις φροντίζοντας να είναι με έντονη παράλλαξη (η μια μακριά από
την άλλη, να κοιτούν σε διαφορετικές διευθύνσεις, και να μην είναι κοντινές
όσες κυψέλες έχουν ίδια χρώματα), να τις ανοίγεις αφού τις καπνίσεις, να
επιστρέφεις πίσω για να πάρεις από το μελισσοκομείο τους 8 ορόφους από τα πρώην
διπλά μελίσσια, να τα πας στο σπίτι σου, και να τους αποθηκεύσεις στην αποθήκη,
να περιμένεις λίγο να σκοτεινιάσει (και ίσως προλάβεις να φας και κάτι!) για να
πάρεις 4 κυψέλες με 32 μελωμένα πλαίσια, έτσι ώστε να τα βάλεις στα αρχικά
μελίσσια σου χωρίς να σκοτωθούν μεταξύ τους τα μελίσσια στο κύριο (και το
δευτερεύων) μελισσοκομείο σου.
Ποίο είναι το προσωπικό σου κόστος?
Ένα τετραήμερο ο κόσμος με έχασε πλήρως, και
μέσα σε αυτό το τετραήμερο ήταν και η ημέρα της ονομαστικής μου γιορτής που την
πέρασα μέσα στο μελισσοκομείο και όχι με τους ανθρώπους που αγαπώ και με
αγαπούν (καλά ρε μαλάκα!!!! Στην γιορτή σου εσύ ήσουν ένα δωδεκάωρο στα
μελίσσια? Ναι ήμουν γιατί οι μέρες δεν έβγαιναν! Δυστυχώς ο χρόνος είναι αδυσώπητος
και δεν συγχωρεί καθυστερήσεις.)!
Αναγκάστηκα να βάζω μελωμένα πλαίσια με βροχή με
το αντίστοιχο ξύλο που αυτό συνεπάγεται (το Σαββάτο του Λαζάρου με που πήγα
ξανά το απόγευμα να βάλω μελωμένα πλαίσια με που άνοιξα την πρώτη κυψέλη άρχισε
να βρέχει, και συνέχισε να βρέχει μέχρι που έβαλα και το τελευταίο πλαίσιο στην
τελευταία κυψέλη, με που έκλεισα το καπάκι της τελευταίας κυψέλης σταμάτησε να
βρέχει!!! Κάποιος εκεί πάνω μου κάνει πλάκα σκέφτηκα! Χα χα χα)
Αναγκάστηκα επίσης να κόβω παραφυάδες την Κυριακή των
Βαΐων με βροχή (διαρκώς συννεφιά, έκοβα ένα μελίσσι, άρχιζε να βρέχει,
σταματούσα για μισή ώρα, σταματούσε, προλάβαινα έκοβα ακόμα ένα μελίσσι, ξανά έβρεχε,
σταματούσα. Αυτό έγινε 4-5 φορές! Χα χα χα).
Και στο τέλος κάθε ημέρας να παραπατώ και να
τρεκλίζω από τον μυϊκό πόνο και την κούραση!!!
Και όπως λέει η διαφήμιση «Αξία για όλα τα
παραπάνω?»
«Ανεκτίμητη!»
Χα χα χα.
Αυτή λοιπόν ήταν παίδες μια ακόμα
μελισσοιστορία που ρίχνει μια κλεφτή ματιά στην ζωή μου, την εργασία μου, και
την σκέψη μου. Μια από τις πολλές μελισσοιστορίες που χτίζουν σιγά σιγά το
γνωστικό μου κεφάλαιο και θεώρησα σωστό να την μοιρασθώ και αυτή μαζί σας για
να την έχετε υπόψη σας όταν θα έρθετε και εσείς σε μια αντίστοιχη κατάσταση και
θα αντιμετωπίσετε ένα παρόμοιο προβληματισμό.
Για να μην λέτε ότι δεν σας κέρασα και τίποτα
για την ονομαστική μου γιορτή!
Χα χα χα.
Μέχρι την επόμενη ανάρτηση.
Adios Amigos Locos.
Μότσανος Λάζαρος
Σοχός 28/04/2016