Σήμερα θα έχουμε μια πλήρη ξενάγηση σε ένα από ένα από τα στολίδια Θεσσαλονίκης που ενώ ήταν σε τραγική κατάσταση το αποκατέστησαν και το φέρανε στην παλιά του την δόξα (δεν είμαι σίγουρος για αυτό, γιατί ποτέ δεν το είδα όπως ήταν παλιά, αλλά από αυτό που είδα χθες μπορεί να είναι και σε καλύτερη κατάσταση ακόμα και από παλιά). Οπότε στα πλαίσια αυτής της ανάρτησης θα γνωρίσουμε την Βίλα Γιωσέφ Μοδιάνο καθώς και το Α' Γυμνάσιο Αρρένων Θεσσαλονίκης / Βίλα Χατζημησέφ.
Οπότε χθες (31/3/2016) με την ευκαιρία της παράδοσης του κτιρίου της Βίλας Γιωσέφ Μοδιάνο από την ανάδοχη εταιρία που είχε αναλάβει την αποκατάσταση του στην δευτεροβάθμια διεύθυνση εκπαίδευσης αποφασίστηκε να είναι ελεύθερη η πρόσβαση στο κοινό από τις 9 το πρωί μέχρι τις 7 το απόγευμα. Και εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία αποφάσισα να πάω να κάνω μια επιτόπια έρευνα για το παραπάνω στολίδι και να δημοσιεύσω μια εκτεταμένη ανάρτηση με πολύ φωτογραφικό υλικό από το ανακαινισμένο και επισκευασμένο κτίριο, αλλά επίσης και του Α' Γυμνάσιου Αρρένων Θεσσαλονίκης/Βίλα Χατζημησέφ.
Πριν από όλα όπως πάντα μια ιστορική αναδρομή για τα δύο κτίρια.
Ιστορική Αναδρομή
Βίλα Γιωσέφ Μοδιάνο –Παράρτημα Α’ Γυμνασίου Αρρένων
Θεσσαλονίκης
Το 1899 στην περιοχή Τσάνλικ της Ανατολικής
περιοχής της πόλης της Θεσσαλονίκης ο Γιωσέφ Ισαάκ Μοδιάνο μέλος μια από τις σπουδαιότερες
εβραϊκές εμπορικές οικογένειες της πόλης
(Ιταλοί Εβραίοι που μαζί με τους Αλλατίνη κυριαρχούσαν σε πολλούς τομείς του
εμπορίου και της οικονομίας της πόλης) αγόρασε μια έκταση (Στον Αριθμό 48 της οδού
Αλλατίνη –Allatini Degrimeni-)
όπου έκτισε ένα μεταξουργείο και την οικία του (η οποία έγινε το παράρτημα του
Α΄ Γυμνασίου Αρρένων Θεσσαλονίκης) ανάμεσα στις οδούς Βασιλίσσης Όλγας, Αγίας
Τριάδος, Σπάρτης, Παρασκευοπούλου (Βασιλίσσης Όλγας 5).
Με τον θάνατο του Γιωσέφ Μοδιάνο το ακίνητό περιήλθε
στους πολυπληθείς κληρονόμους του και με τους διωγμούς των Εβραίων από τους ναζί
χάθηκαν και τα ίχνη της κληρονομικής
ιδιοκτησίας (περιήλθε για ένα διάστημα στην οικογένεια Μόλχο). Η διώροφη οικία
είχε 15 δωμάτια και 3 σοφάδες. Από το 1918 λειτούργησε ως παράρτημα του Α΄ Γυμνάσιου
Θεσσαλονίκης. Κατά την περίοδο 1946-1958 φιλοξένησε 15-22 προσφυγικές οικογένειες
αφού είχε δεσμευτεί από το Ελληνικό Δημόσιο ως περιουσία εχθρικού κράτους. Ένα
ποσοστό του (το 33%) δόθηκε μετέπειτα σε διάφορους κληρονόμους της οικογενείας. Αγοράστηκε εκ
νέου από το Δημόσιο και πλέον μόνο ένα ποσοστό 9,25% ανήκει στους Ε. Γιακουέλ,
Μ. Νάαρ, Τ. Μέναχεμ.
Κατά το 1960 το κτίριο του μεταξουργείου και
ένα θερμοκήπιο που ήταν στην πίσω πλευρά του κτιρίου γκρεμίστηκε όπως και ο
τοίχος που υπήρχε ανάμεσα στο κτίριο και στο Α’ Γυμνάσιο Αρρένων Θεσσαλονίκης
/ Βίλα Χατζημησέφ. Μέχρι το 1978 λειτουργεί ως παράρτημα του Α΄ Γυμνασίου Αρρένων
Θεσσαλονίκης όπου λόγου του σεισμού και παρά των εκτεταμένων καταστροφών του χαρακτηρίζεται
από την εφορία μνημείων και αρχαιοτήτων ως «διατηρητέο» και απαγορεύει την κατεδάφιση
του (από το 1977 η βίλα Χατζημησέφ έχει χαρακτηρισθεί ως «Έργο Τέχνης»).
Το 1998 η νομαρχία αποφασίζει την επισκευή του
παραρτήματος του Α΄ Γυμνάσιου Αρρένων Θεσσαλονίκης (Το ίδιο το Α’ Γυμνάσιο Αρρένων Θεσσαλονίκης επισκευάστηκε
και αποκαταστάθηκε κατά τα πλαίσια του θεσμού Θεσσαλονίκη πολιτιστική πρωτεύουσα
1997) και η οριστική έγκριση της αποκατάστασης του γίνεται το 2004 (το 2006
εκδίδεται η οικοδομική άδεια).
Το 2011 ο Δήμος Θεσσαλονίκης εντάσσει την αποκατάσταση του στο ΕΣΠΑ
(2007-2013) και το δημοπρατεί τον Σεπτέμβριο του 2012. Τον Απρίλιο του 2013 αναλαμβάνει
την κατασκευή του έργου η ανάδοχος εταιρία Κοινοπραξία ΜΕΚ Ο.Ε. –ΚΟΥΒΟΥΚΛΙΩΤΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΤΙΚΗ
Ε.Ε. (προϋπολογισμός έργου 2,500,000 ευρώ, Συν. Σύμβαση έργου 1,464,305 ευρώ) και
το αποπερατώνει τον Δεκέμβριο του 2015. Η παράδοση του στις αρμόδιες υπηρεσίες της
δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης γίνεται στις 31/3/2016 (χθες) για να στεγάσει το κτίριο
βοηθητικές και εκπαιδευτικές υπηρεσίες του πρώτου Γυμνασίου Θεσσαλονίκης.
Α΄ Γυμνάσιο Αρρένων Θεσσαλονίκης
/ Βίλα Χατζημησέφ
Το πρώτο Ελληνικό σχολείο στην
Τουρκοκρατούμενη Θεσσαλονίκη λειτούργησε το 1760. Από το 1893 έως το 1918
στεγάστηκε σε οίκημα στην οδό Εγνατίας 132 (αρχιτέκτονας Ε. Τσιλλέρ).
Με την
αύξηση του πληθυσμού της πόλης το 1914 το σχολείο διχοτομήθηκε στα Α΄ και Β΄ Γυμνάσια
Αρρένων και το Α΄ Γυμνάσιο Αρρένων στεγάστηκε από το 1918 στην Βίλα Χατζημησέφ.
Το 1978 υπέστηκε σοβαρές ζημίες με τον σεισμό αλλά χαρακτηρίστηκε ως «έργο τέχνης» και στα
πλαίσια των εργασιών του θεσμού "Θεσσαλονίκη πολιτιστική πρωτεύουσα 1997" επισκευάστηκε πλήρως και
αποκαταστάθηκε).
ΠΗΓΕΣ
Και φυσικά οι πληροφορίες που μας διάθεσαν και τις συλλέξαμε κατά την διαδικασία παράδοσης και ενημέρωσης του κοινού.
Πολλά είπαμε, έχουμε ένα πλουσιότατο φωτογραφικό υλικό σήμερα θα το αφήσουμε να μιλήσει κυρίως αυτό, με ένα ελαφρύ σχολιασμό σε ορισμένα σημεία από τον υποφαινόμενο μια που είχε το πλεονέκτημα της προσωπικής παρουσίας σε αυτή την ιστορική στιγμή του κτιρίου.
Οπότε με ανοιχτές τις θύρες και πρόσβαση παντού μας υποδέχθηκε το κτίριο καθώς και μια ομάδα ατόμων που είχε αναλάβει την παράδοση του κτιρίου στην δευτεροβάθμια, καθώς και την ξενάγηση του κόσμου (που ομολογώ με ξάφνιασε το ότι πολύς κόσμος αποδέχθηκε την πρόσκληση για να περιηγηθεί στους χώρους της Βιλάς Γιωσέφ Μοδιάνο καθώς και στο Α΄Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης -το οποίο όμως ήταν κλειστό στο εσωτερικό του για τον κόσμο-).
Με που μπήκα μέσα έπιασα την (έντονη στον πρώτο όροφο) μυρουδιά από φρέσκια μπογιά. Φωτισμένο όλο, πεντακάθαρο, άδειο φυσικά από έπιπλα (εκτός από ένα δύο προτζέκτορες, οθόνες και υπολογιστές όπου κάνανε την παρουσίαση της αποπεράτωσης του έργου).
Υπέροχο μέσα όσο και από έξω αν και μια παγωμένη αίσθηση υπήρχε. Η ίδια που υπάρχει όταν μπαίνεις σε κάτι ολοκαίνουριο για πρώτη φορά. Μπορεί να φταίει φυσικά και το αβέρτα μάρμαρο! Χα χα χα.
Με που μπήκα μέσα έπιασα την (έντονη στον πρώτο όροφο) μυρουδιά από φρέσκια μπογιά. Φωτισμένο όλο, πεντακάθαρο, άδειο φυσικά από έπιπλα (εκτός από ένα δύο προτζέκτορες, οθόνες και υπολογιστές όπου κάνανε την παρουσίαση της αποπεράτωσης του έργου).
Υπέροχο μέσα όσο και από έξω αν και μια παγωμένη αίσθηση υπήρχε. Η ίδια που υπάρχει όταν μπαίνεις σε κάτι ολοκαίνουριο για πρώτη φορά. Μπορεί να φταίει φυσικά και το αβέρτα μάρμαρο! Χα χα χα.
Μια σειρά από σταντ όπου φαίνεται φωτογραφικό υλικό από το πριν και το μετά του κτιρίου, την ιστορική του αναδρομή, τις επεμβάσεις και τις αποκαταστάσεις που έκανε η εταιρία που ανέλαβε το έργο, καθώς και τα χαρακτηριστικά της ένταξης του στο ΕΣΠΑ.
Πανέμορφο στέκεται διαμπερές για να υποδεχθεί στα σπλάχνα του κόσμο και πάλι.
Ένα από τα δυο εντυπωσιακά κλιμακοστάσια που έχει από τα πλάγια (εκατέρωθεν του κτιρίου) και οδηγούν από το ισόγειο (πρώτος για τους αναγνώστες μας στις ΗΠΑ), είτε στο υπόγειο, είτε στον πρώτο όροφο (δεύτερος όροφος για τους αναγνώστες μας στις ΗΠΑ). Και φυσικά δύο σκάλες (μια από μπροστά, και μια από πίσω), που οδηγούν στο ισόγειο.
Άποψη από την πίσω πλευρά (μπροστά πλευρά είναι η πλευρά που "βλέπει" προς την Βασιλίσσης Όλγας).
Από δίπλα του είναι το Α΄ Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης / Βίλα Χατζημησέφ.
Τελικά η ώχρα πάει τέλεια στα κτίρια! Στα υπόψη αυτό!!! Χα χα χα.
Ράμπα για άτομα με κινητικά προβλήματα για να μπορούν να κατεβαίνουν από το προαύλιο του Α΄ Γυμνασίου Θεσσαλονίκης στην Βίλα Γιωσέφ Μοδιάνο, ή οποία θα ξαναλειτουργήσει ως παράρτημα του Α΄ Γυμνασίου Θεσσαλονίκης.
Η μια από τις δύο πλάγιες πόρτες του.
Πάμε για μια κρυφή ματιά στο υπόγειο του.
Μια μικρή κουζινούλα με βοηθητικούς χώρους
Τουαλέτες σε επίπεδο πεντάστερου ξενοδοχείου!!! Ακόμα και η βασική του υποδομή είναι σε πολύ υψηλό επίπεδο!
Μάρμαρο και ξύλο παντού (αυτή είναι η πόρτα από την άλλη πλευρά).
Κατά την διαδικασία αποκατάστασης βρέθηκε κάτω από τα αλλεπάλληλα στρώματα μπόγιας και ασβέστη οι αρχικές τοιχογραφίες και οροφογραφίας του κτιρίου που έχει διαφορετικό θέμα σε κάθε δωμάτιο και η εκτίμηση είναι ότι ο καλλιτέχνης δεν χρησιμοποίησε πατρόν για την δημιουργία τους!
Απλά υπέροχο!!!
Ο πρώτος όροφος.
Και η φανταστική οροφογραφία του!
Θέα της Οδού Βασιλίσσης Όλγας από το μπαλκόνι της πρόσοψης.
Και η οροφογραφία του.
Εκπληκτικό το αποτέλεσμα με τα διαφορετικά μοτίβα στο ταβάνι!
Αν και η εκτεταμένη χρήση μαρμάρου δίνει όπως είπαμε μια πιο παγωμένη αίσθηση.
Το κατάστημα διαθέτει και ανελκυστήρα!!!
Παλιοσειρές από το Α΄ Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης (ο βλάκας μέσα στον ενθουσιασμό μου δεν τους ρώτησα καν τα ονόματα τους!!! Mea Culpa!). Ο χαμογελαστός ψηλέας από αριστερά ήταν πρωτοετής το 1958, ενώ ο μυστικιοφόρος επίσης χαμογελαστός ήταν πρωτοετής το 1963.
Και οι δύο θυμούνται την βίλα Γιωσέφ Μουδιάνο να είναι σε τραγική κατάσταση από τότε (την ανέφεραν ως "χαλάσματα") σε σχέση με το δίπλα Α΄ Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης που σπουδάζαν (Ωστόσο ανέφεραν ότι και σε αυτό τους πέφταν σοβάδες στο κεφάλι!!! Χα χα χα).
Η γνώμη τους για την ανακαίνιση? Την βλέπετε στα πρόσωπα τους, δεν χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση.
Και οι δύο θυμούνται την βίλα Γιωσέφ Μουδιάνο να είναι σε τραγική κατάσταση από τότε (την ανέφεραν ως "χαλάσματα") σε σχέση με το δίπλα Α΄ Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης που σπουδάζαν (Ωστόσο ανέφεραν ότι και σε αυτό τους πέφταν σοβάδες στο κεφάλι!!! Χα χα χα).
Η γνώμη τους για την ανακαίνιση? Την βλέπετε στα πρόσωπα τους, δεν χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση.
Διαμαντάκιιιιιιιιιι!!!!
Και το εκπληκτικό ήταν ότι ο κόσμος δεν σταματούσε να έρχεται διαρκώς ένας ένας, δύο δύο, υπήρχε διαρκώς μια ροή ατόμων που όπως και εγώ ήρθαν για να δούνε το έργο ολοκληρωμένο από κοντά. Σαν να θέλαμε όλοι να δούμε ότι κάτι μπορεί να κινηθεί, να μας εκπλήξει ευχάριστα, να δημιουργηθεί κάτι νέο μέσα στο τέλμα που είμαστε βυθισμένοι όλοι. Λαμπερές ακτίνες ηλίου στο βαθύτερο αρκτικό σκοτάδι.
Ξανά ένα βλέφαρο από το μπαλκόνι. Κάτσε καλά περασάδα! Για φραπεδιές τον Αύγουστο είναι τέλειο! Χα χα χα.
Και ο μπροστά κήπος, μεγαλείο και αυτός!
Άποψη από το Α΄ Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης / Βίλα Χατζημησέφ από τον πρώτο όροφο της βίλας Γιωσέφ Μοδιάνο.
Ο πίσω κήπος της Βίλας Γιωσέφ Μοδιάνο όπου υπάρχει και πλακόστρωτο με καθίσματα και βρύσες.
Άποψη του Α΄ Γυμνασίου Θεσσαλονίκης από τον αυλόγυρο του (από πίσω υπάρχει ένα υπόστεγο με ένα κλειστό μισό γήπεδο του Μπάσκετ, καθώς και ένα ανοιχτό γήπεδο του μπάσκετ).
Άποψη της Βίλας Γιωσέφ Μοδιάνο από τον αυλόγυρο του Α΄ Γυμνασίου Θεσσαλονίκης.
Πρόσοψη του Α΄ Γυμνασίου Θεσσαλονίκης (από την πλευρά της Οδού Βασιλίσσης Όλγας).
Η κεκλιμένη ράμπα για την πρόσβαση των ατόμων με κινητικά προβλήματα.
Η ράμπα και τα πλάγια παρτέρια ανάμεσα στα δύο κτίρια.
Μπορείς να μην το αγαπήσεις με την πρώτη ματιά?
Άποψη από το Α΄ Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης από τον κήπο της βίλας Μοδιάνο.
Η εξωτερική καγκελόπορτα του Α΄ Γυμνασίου Θεσσαλονίκης. Εντυπωσιακή!
Ένα υπέροχο δίδυμο!
Μετά από ώρες να το θαυμάζω αρχίζει σιγά σιγά να νυχτώνει και ακόμα είμαστε εδώ.
Και ήρθε η νύχτα!
Και η ώρα για να φύγω.
Αφήνοντας για ακόμα μια φορά ένα κομμάτι της καρδιάς μου σε ένα στολίδι της Θεσσαλονίκης. Και συγκεκριμένα του νεότερου στολιδιού της Θεσσαλονίκης. Φεύγω χαρούμενος και ευτυχισμένος, ήμουν και εγώ παρόν σε αυτό το ιστορικό γεγονός. Δεν είναι χαμένα όλα, υπάρχει ακόμα ελπίδα.
Περιήγηση στο Γενί Τζαμί
Θεσσαλονίκης στολίδια: Βίλα Πετρίδη
Θεσσαλονίκης στολίδια: Διοικητήριο
Θεσσαλονίκης στολίδια: Μονή Λαζαριστών
Θεσσαλονίκης στολίδια: ΧΑΝΘ
Θεσσαλονίκης στολίδια: Βίλα Αχμέτ & Γιουσούφ Καπαντζή
Θεσσαλονίκης στολίδια:Βίλα Μεχμέτ Καπαντζή - ΜΙΕΤ
Θεσσαλονίκης στολίδια: Βίλα Μορντώχ (πρώην Δημοτική Πινακοθήκη)
Θεσσαλονίκης στολίδια:Οικία Καλιδοπούλου
Θεσσαλονίκης στολίδια:Κόκκινος Πύργος – Πύργος η Ευτυχία μου (Chateau mon bonheur)
Μότσανος Λάζαρος
Θεσσαλονίκη 1/4/2016
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου