ΜΕΛΙΣΣΟΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ : Κόψιμο Παραφυάδων κάτω από το πρίσμα του μελισσοκομικού ενθουσιασμού των νέων μελισσοκόμων και της έλλειψης εμπειρίας τους

Πέμπτη 14 Απριλίου 2016

Κόψιμο Παραφυάδων κάτω από το πρίσμα του μελισσοκομικού ενθουσιασμού των νέων μελισσοκόμων και της έλλειψης εμπειρίας τους

Σήμερα θα παρουσιάσω ένα πολύ ενδιαφέρον ερώτημα από ένα νέο μελισσοκόμο που με εντυπωσίασε σχετικά με τον όγκο εργασίας που έκανε για να μου το παρουσιάσει, καθώς και την πληρότητα του σε γνώσεις, που ωστόσο επειδή δεν είναι δομημένες σωστά καταντά μειονέκτημα αυτός ο όγκος γνώσεων.

Και αυτό γιατί μεθοδολογίες στους χειρισμούς στην μελισσοκομία καθώς και τα συμπεράσματα τους που εμείς οι παλιότεροι τους θεωρούμε ως δεδομένα και αυτονόητα με τίποτα δεν είναι δεδομένα ή αυτονόητα και στους νεότερους μελισσοκόμους (Το πόσα πράγματα θεωρούν αυτονόητα μάλιστα όσοι προέρχονται από μελισσοκομικές οικογένειες μου φαίνεται εκπληκτικό, και κυρίως το ότι δεν μπορούν να αντιληφθούν ότι δεν είναι αυτονόητα και για όσους δεν έρχονται από μελισσοκομικές οικογένειες! Κάτι που μπορούν προφανέστατα να το αντιληφθούν οι παλιότεροι μελισσοκόμοι που δεν προέρχονται από μελισσοκομικές οικογένειες. Το παραπάνω συμπέρασμα το έβγαλα και από συζητήσεις με μελισσοκόμους στο διαδίκτυο, αλλά κυρίως παρακολουθώντας την μελισσοκομική οικογένεια του δασκάλου μου - Ο οποίος είναι γιος μελισσοκόμου καθώς και πατέρας μελισσοκόμου! - Λογικό αυτό! Και εγώ που προέρχομαι από βιοτεχνική οικογένεια μερικά πράγματα τα θεωρώ αυτονόητα όπως θα δείτε παρακάτω -όπως το να κρατάς πάντα τους χειρισμούς σου απλούς γιατί όσο θα αυξάνει ο όγκος εργασίας σου (θα πολλαπλασιαστούν οι κυψέλες σου) και το αντικείμενο που θα δραστηριοποιείσαι θα φαίνεται ολοκάθαρα το πλεονέκτημα αυτής της επιλογής σου-)!

Πάντως πάντα χαίρομαι όταν βλέπω έξυπνα ερωτήματα από νέους μελισσοκόμους ακόμα και αν στηρίζονται σε λάθος βάσεις και υποθέσεις. Είμαι σίγουρος ότι αυτοί οι μελισσοκόμοι θα έχουν λαμπρό μέλλον στην μελισσοκομία (τον συγκεκριμένο μελισσοκόμο τον έχω συναντήσει και face to face και τα είπαμε από κοντά, οπότε έχω και προσωπική άποψη για αυτόν, μην μασάς είμαι πεπεισμένος ότι θα τα πας καλά στην μελισσοκομία!).

Πολύ μπλα μπλά πάμε στο ζουμί!

Καλημέρα Λάζαρε σου στέλνω ένα αρχείο με κάποιους χειρισμούς που σκέφτομαι να κάνω. Όταν μπορέσεις ρίξε μια ματιά και κάνε τις απαραίτητες διορθώσεις σε παρακαλώ. Υ.Γ. Λογικά δεν θα πετύχουν όλες οι παραφυάδες αλλά ας υποθέσουμε ότι τα καταφέρνουν όλες.

Bear’s Nest: Λάθος υπολογισμοί και χειρισμοί λόγου υπερβολικού ενθουσιασμού!

Κόβεις την ίδια μέρα το Α και το Β έτσι:

Στο Α το κόβεις στα 4, το αρχικό μελίσσι μένει στην θέση του με την μάνα μέσα και όλες της συλλέκτριες και με ένα γόνο (αν είσαι ψιλοτρελός δεν του αφήνεις και γόνο και αφήνεις να γεννά η μάνα, αλλά καλύτερα άσε ένα γόνο) και όσα πλαίσια σου απομείνουν από τα 16 αφού αφαιρέσεις τα εξής: σε κάθε παραφυάδα 3 πλαίσια γόνου (η μία θα έχει 2 γόνους), και ένα πλαίσιο τροφής (βάζεις και 2 άχτιστα + 2 χτισμένα αν έχεις). Βάζεις σε όλα από 1 κιλό τροφή (παραπάνω μπορεί να δημιουργήσει σμηνουργία (μην υπερβάλεις στην τροφή!)).

Το Β το κόβεις παρόμοια απλώς σε 2 παραφυάδες θα βάλεις από 2 γόνους και μόνο σε μια από 3 γόνους.

Όλες τις παραφυάδες τις μετακινείς και αφήνεις στην θέση τους τα αρχικά μελίσσια με την μάνες μέσα (οπότε έχοντας τις συλλέκτριες (και ένα γόνο) θα γεννάνε και σε μερικές μέρες θα έχουν πάλι από 2-3 γόνους).

Σε μερικές ημέρες κάνεις έλεγχο και καταστρέφεις τα περισσότερα βασιλικά κελιά.

Και ξεμπέρδεψες χωρίς πολύπλοκους τρόπους.

Ακόμα καλύτερο είναι να βάλεις 2 κιλά τροφή στα 2 μελίσσια σου (που είναι γομάρια για την εποχή και τον βορρά-12/04/2016-) για να δημιουργήσουν βασιλικά κελιά με πλήρη την δύναμη τους (οπότε θα ταϊστούν περισσότερο τα βασιλικά κελιά με πολτό), και κάνεις τον ίδιο χειρισμό που σου είπα αλλά με βασιλικά κελιά (οπότε και δεν περιμένεις 35 ημέρες για την επόμενη γέννα! Και όσο θα ετοιμάζουν τα βασιλικά κελιά η βασίλισσα θα έχει γεννήσει και άλλα πλαίσια γόνου, οπότε μπορεί να έχεις την ευκαιρία να κόψεις παραπάνω παραφυάδες- φυσικά προσέχεις μην σου σμηνουργήσει-!!!).

Έτσι και αλλιώς προσπαθείς να κάνεις ένα μεικτό τρόπο κοψίματος και με βεντάλια και με μετακίνηση. Αφού θα κάνεις που θα κάνεις την μετακίνηση γιατί να κάνεις βεντάλια? Για να αυξήσεις τις πιθανότητες να μπερδευτούν οι νέες βασίλισσες? Το πλεονέκτημα της βεντάλιας είναι να μην μετακινήσεις, το πλεονέκτημα της μετακίνησης παραφυάδων είναι ότι είναι αυξημένες οι πιθανότητες να μην κάνει λάθος η βασίλισσα για να μπει σε άλλη κυψέλη -και να την σκοτώσουν-. Εσύ με αυτή την μέθοδο αναιρείς τα πλεονεκτήματα και από τις δύο μεθόδους!!!

Το ζήτημα είναι να απλοποιείς τους χειρισμούς σου και όχι να τους κάνεις περισσότερο περίπλοκους, όσο θα αυξάνει ο αριθμός των κυψελών σου θα εκτιμήσεις την απλότητα της μεθοδολογίας στους χειρισμούς σου.

Πάμε παρακάτω, με τον τρόπο σου μπορείς να κόψεις 7 παραφυάδες και δεδομένου ότι θα κάνεις 1 βεντάλια έχεις αυξημένες πιθανότητες να πάει μια βασίλισσα σε λάθος κυψέλη (και να την σκοτώσουν) οπότε μπορείς να πέσεις στις 6 ή ακόμα και στις 5 παραφυάδες με βασίλισσα μέσα.

Με τον τρόπο μου θα έχεις 8 παραφυάδες (αν κόψεις χωρίς βασιλικά κελιά) και με αυξημένη την πιθανότητα να μην κάνουν λάθος οι βασίλισσες (και να πάνε στην κυψέλη που πρέπει) οπότε θα μείνεις είτε με 8 παραφυάδες (την μάνα την προπέρσινη θα την αλλάξουν μόνες τους οι εργάτριες, αλλά μην γελιέσαι! Σου έδωσε 9 πλαίσια γόνου στον βορρά αυτή την εποχή, η μάνα είναι πολύ καλή!!!) ή στην χειρότερη περίπτωσή με 7 παραφυάδες με βασίλισσες (αν είσαι πολύ άτυχος!) δηλαδή η χειρότερη περίπτωση με τον τρόπο μου είναι η καλύτερη με τον δικό σου.

Πάμε στις τροφές τώρα, με τον τρόπο μου ταΐζεις 8 κιλά βανίλια ή ζαχαροζύμαρο. Με τον δικό σου? Δεν σχολιάζω καν το πόσο βάζεις σε τροφές γιατί αγνοείς κάτι βασικό, εάν βάλεις πάνω από 1 κιλό τροφή σε παραφυάδα με πάνω από 1 βασιλικό κελί υπάρχει σοβαρή πιθανότητα να σμηνουργήσει και η παραφυάδα!

Οκ δεν μπορείς να το ξέρεις αυτό γιατί έχεις μικρή εμπειρία ακόμα, μην μασάς.

Αυτά αν κόψεις χωρίς βασιλικά κελιά.

Αν πιέσεις τα μελίσσια δίνοντας από 2 κιλά βανίλια ή ζαχαροζύμαρο (αλλά είσαι απίκο μην σου σμηνουργήσουν!) τότε θα κάνουν βασιλικά κελιά και παραπάνω γόνους οπότε μπορείς να κόψεις τα αρχικά μελίσσια με τον ίδιο τρόπο στα 4 ή στα 5 ή αν είσαι και τυχερός στα 6! Οπότε θα έχεις αντίστοιχα 10 παραφυάδες (2 αρχικά + 8 κομμένα) ή 12 παραφυάδες ή και 14 παραφυάδες.

Μου φαίνεται θα χρησιμοποιήσω το παραπάνω τρόπο ως παράδειγμα προς αποφυγή χα χα χα.

Ωραία κόβομαι δηλαδή! Το σκεπτικό ήταν να βγάλουν Β/Κ δυνατά μελίσσια και να έχω απογόνους σε όλες τις παραφυάδες από την βασίλισσα που είναι 2 ετών και είναι καλή και ήρεμη ενώ η άλλη όταν πλησιάζω το μελίσσι με αρχίζουν στα φιλάκια. Bear’s Nest: *******μην μασάς ήταν εντυπωσιακή η δουλειά που έκανες (και αξίζει να την δείξω γιατί κρύβει τρελό ενθουσιασμό πίσω από αυτή) απλώς είναι υπερβολική γιατί προσπαθεί να πάρει τα καλύτερα σημεία από πολλές μεθόδους αλλά στο τέλος αναιρεί όλα τα πλεονεκτήματα των μεθόδων που αναφέρεις.

Πρώτον και βασικότερο είναι μια παραδοχή ότι καλή βασίλισσα είναι η βασίλισσα που έχει ήρεμη συμπεριφορά το μελίσσι και δεν έχει τάσεις σμηνουργίας (ήδη έχω αναπτύξει τα αντεπιχειρήματα για αυτή την άποψη σε ερώτηση της σειράς απαντώ εκεί που δεν με σπέρνουν- ερώτηση 145 στην ανάρτηση αυτού του blog Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol XXIX -), δυστυχώς αυτό είναι λάθος! Το μελίσσι αν δεν ανήκει σε καμία μάο μάο ράτσα (πχ οι αφρικανικές χα χα χα) δεν είναι αναίτια επιθετικό (είτε φταίει η έλλειψη νεκταροέκκρισης, εχθροί μελισσών, ενοχλήσεις από το περιβάλλον, κακοί χειρισμοί του μελισσοκόμου κ.α.).

Τα ίδια τα γονίδια λιγότερο ρόλο παίζουν πάνω στην επιθετικότητα. Και αυτό γιατί όσο και αν όλοι οι μελισσοκόμοι το αγνοούν εσκεμμένα αυτό οι φυλές των μελισσών που χρησιμοποιούμε εδώ για χιλιάδες χρόνια τις κάνουν ευγονική οι μελισσοκόμοι για να αναπτύξουν "ήρεμα" χαρακτηριστικά. Μην ξεχνάς την Μακεδόνικα εισήγαγαν στην Κρήτη και όχι την Ατάμι στην Μακεδονία! Τις επιθετικές φυλές της έχουμε σχεδόν εξαφανίσει.

Αντίθετα καλή βασίλισσα είναι η βασίλισσα που γεννά (γιατί στην πραγματικότητα αυτό είναι το μόνο καθήκον της!) και από ότι βλέπω τα δύο μελίσσια έχουν σχεδόν τους ίδιους γόνους και μάλιστα είναι και πολύς (για την εποχή, και το μέρος) και στα δύο οπότε και οι μάνες κάνουν το καθήκον τους στο έπακρο και αξίζουν να αναπαραχθούν!

Δεύτερο βασικό που όλοι πάλι το αγνοούν σκόπιμα, η βασιλοτροφία και η παραγωγή παραφυάδων χωρίς βασιλοτροφία ελέγχει μόνο το ένα σκέλος των γονιδίων που συμμετέχουν στην αναπαραγωγή.

Τα γονίδια που προέρχονται από την Βασίλισσα (θηλυκό), αντίθετα τα γονίδια που προέρχονται από τους κηφήνες (αρσενικό) είναι κου-του-ρου!!!! Και μάλιστα είναι κου-του-ρου επί 4 ή επί 5 ή επί 6 (γιατί 4 ή 5 ή 6 κηφήνες γονιμοποιούν την βασίλισσα και χρησιμοποιεί το σπέρμα τους ανά παρτίδες τυχαία οπότε και οι εργάτριες που γεννά η βασίλισσα μπορεί να διαφέρουν γονιδιακά από εποχή σε εποχή, άρα και τι βασίλισσες θα βγάλει! Πάνω σε αυτό το γεγονός βασίζουν οι οπαδοί της γονιδιακής καθαρότητας το γεγονός ότι μερικές φορές ένα μελίσσι "ήρεμο" παρουσιάζει ξαφνικά "επιθετική" συμπεριφορά. Σύμφωνα με αυτούς έχουν βγει εργάτριες από το σπέρμα ενός κηφήνα από "επιθετικό" μελίσσι).

Αν δεν κάνεις τεχνίτη σπερματέγχυση στις βασίλισσες (5,000 ευρώ κόστος τα μηχανήματα και άπειρη υπομονή και λεπτοεργασία) από σπέρμα επιλεγμένων κηφήνων το παραπάνω πρόβλημα (ότι ελέγχεις μόνο το ένα σκέλος των γονιδίων της αναπαραγωγής) δεν μπορείς να το λύσεις.

Και για αυτό αυτές οι βασίλισσες κοστολογούνται στα 60 ευρώ και όχι στα 12-15!

Τρίτο πλεόνασμα τροφής. Μερικές φορές είναι δίκοπο μαχαίρι αν δώσεις υπερβολική πάνω σε συνθήκες αυξημένης νεκταροέκκρισης, μπορείς να έχεις σμηνουργίες.

Επίσης και όταν έχεις βασιλικά κελιά μπορείς να έχεις σμηνουργίες ακόμα και σε παραφυάδες (περιγράφω το παραπάνω φαινόμενο στην ανάρτηση μου το παράπονο, όπου περιγράφω ότι είχα 2 σμηνουργίες στο μελισσοκομείο μου, εκείνο που δεν ανέφερα είναι ότι και οι δύο σμηνουργίες είχαν γίνει από παραφυάδες στις οποίες είχα βάλει από 2 κιλά ζαχαροζήμαρο αντί για ένα! Το έκανα μόνο σε αυτές τις δύο για να δω τι θα συμβεί (είχαν από 2 βασιλικά κελιά και οι δύο), και οι δύο σμηνουργησαν! Οι πρώτες βασίλισσες αντί να σκοτώσουν τις δεύτερες μέσα στα κελιά τους σμηνούργησαν (η θεωρία μου είναι ότι λόγου υπερεπάρκειας τροφής δεν τις άφησε το μελίσσι να σκοτώσουν τις άλλες βασίλισσες και τις εξανάγκασε σε σμηνουργία (με την λογική "Πας καλά που θα αφήσουμε να σκοτώσεις την άλλη?!?!?! Έξω γίνεται χαμός από τροφή (2 κιλά τροφή βλέπεις, τις γελάς!) και μπορούν να συντηρηθούν άνετα 2 αποικίες από εμάς!". Όταν το είχα αναφέρει στον δάσκαλο μου το επιβεβαίωσε και αυτός ότι είναι δυνατό να συμβεί)).

Τέταρτο και βασικό είναι να ακολουθήσεις μια παλέτα χειρισμών που θα είναι όσο το δυνατό ποιό απλοί, τώρα μπορείς να έχεις λίγα μελίσσια και να μην σε νοιάζει αν μερικοί χειρισμοί σου είναι πολύπλοκοί ή και περιττοί.

Αλλά όταν θα έχεις εκατοντάδες μελίσσια οτιδήποτε μπορείς να απλοποιήσεις, μειώσεις, παραλήψεις θα δεις ότι είναι τρομερά σημαντικό. Πχ η μέθοδος της βεντάλιας που μου αναφέρεις έχει ακριβώς αυτό τον στόχο, δεν κάνουμε αβέρτα μετακινήσεις όταν κόβουμε παραφυάδες αυξάνοντας φυσικά την πιθανότητα να θανατωθεί η μάνα αν κάνει λάθος και γυρνώντας από το γαμήλιο ταξίδι της μπει σε λάθος κυψέλη (την μέθοδο της βεντάλιας δεν την εφαρμόζω εγώ, θεωρώ το μειονέκτημα αυτό τεράστιο και προτιμώ να μετακινώ αβέρτα για να έχω αυξημένα ποσοστά στο κόψιμο επιτυχημένων παραφυάδων (92-95%), είπαμε το διαρκές δόγμα της κινητικότητας που έχω).

Πέμπτο και βασικό και αυτό επίσης, όσα ποιό πολλά βήματα έχει ένα σχέδιο τόσο αυξάνουν οι πιθανότητες να πάει κάτι λάθος. Πχ εδώ έχεις 1 βεντάλια, οπότε αυξάνουν οι πιθανότητες να πάει κάπου λάθος η βασίλισσα (και να θανατωθεί).

Μεταφέρεις βασιλικά κελιά με αλουμινόχαρτο (μπορείς για μισή ώρα τυλιγμένα σε αλουμινόχαρτο και σε πετσέτα και με την σωστή θέση να τα μεταφέρεις) αλλά αυξάνει η πιθανότητα να τα καταστρέψεις (είτε γιατί δεν τα έκοψες σωστά, είτε γιατί δεν τα έβαλες σωστά και πνίγηκαν οι βασίλισσες από τον βασιλικό πολτό, είτε άργησες να τα τοποθετήσεις, είτε γιατί τα σφήνωσες ανάμεσα στα πλαίσια υπερβολικά σφικτά και πέθανε η βασίλισσα μέσα στο κελί).

Έχεις παραφυάδες με αγονιμοποίητες μάνες κοντά σε δυνατά μελίσσια (άλλο ένα μεγάλο μειονέκτημα της βεντάλιας! Τις παραφυάδες δεν τις φευγατίζουμε μόνο για να έχουν παράλλαξη και να τις βρίσκουν οι μάνες εύκολα, αλλά και για να μην τα ξεσκίσουν στην λεηλασία τα δυνατά μελίσσια του μελισσοκομείου!!!) μπορείς πολύ σωστά να κλείσεις τις πόρτες σε χειμωνιάτική διάταξη αλλά θα τροφοδοτείς επίσης και αυτό είναι σαν να τα βάζεις μια πινακίδα νέον πάνω από κάθε παραφυάδα που να γράφει ανοίξαμε και σας περιμένουμε!!! Χα χα χα.

Και έκτο μετακινείς την βασίλισσα του πρώτου μελισσιού στο πρώτο πρώτο βήμα με αποτέλεσμα να έχεις μια από τις 2 γονιμοποιημένες βασίλισσες που μπορούν να γεννούν σε 35 ημέρες που θα κρατήσει ο χειρισμός σου να περιορίζονται στην γέννα από το μέγεθος της παραφυάδας που θα τα βάλεις (και στον δικό μου τρόπο που κάνουμε κόψιμο χωρίς βασιλικά κελιά ισχύει αυτό!!!).

Είναι σαν να έχεις τον Μέσσι τον παιχταρά που αξίζει να παίζει στην Μπάρτσα και να τον βάζεις να παίζει αμυντικός στην κάτω κωλοπετινίτσα! Τον έσβησες όσο καλός και αν είναι!!!!

Οπότε και η μια από τις δύο βασίλισσες που γεννούν θα περιοριστεί να γεννήσει 2-3 πλαίσια γόνου σε όλο το διάστημα που θα κρατάει όλη η διαδικασία.

Αντίθετα αν το αφήσεις να κάνει το μελίσσι μόνο του βασιλικά κελιά (ή αν το πιέσεις εσύ με τροφή!) μέσα στο διάστημα των 8-10 ημερών που θα είναι η μάνα στο δυνατό μελίσσι μπορεί να γεννήσει άλλα 3-4 πλαίσια γόνου (συν 2-3 πλαίσια που θα γεννήσει όταν κόψεις παραφυάδες θα έχεις 5-7 πλαίσια γόνου!!!) οπότε θα εκμεταλλευτείς στο έπακρό την δυναμικότητα αυτής της βασίλισσας στην γέννα (που θα μεταφραστεί αυτό είτε σε περισσότερες παραφυάδες είτε σε δυνατότερες-βάζεις πιο πολλά πλαίσια γόνου στις παραφυάδες-).

Προφανέστατα καταλαβαίνεις ότι μου άρεσε το όλο θέμα και αξίζει η προσπάθεια σου να δημοσιοποιηθεί γιατί είναι πολύ καλή η σκέψη σου και έχει τον ενθουσιασμό που προκαλεί η έλλειψη εμπειρίας αλλά δυστυχώς και τα μειονεκτήματα εξαιτίας αυτής της έλλειψης.

Σειρά "Απαντώ εκεί που δεν με σπέρνουν".

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol I

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol II

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol III

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol IV

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol V

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VI

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VII

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VIIΙ