ΜΕΛΙΣΣΟΙΣΤΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΑ : Ιουλίου 2016

Σάββατο 30 Ιουλίου 2016

Η διαφορά ανάμεσα στους σκεπτόμενους ανθρώπους και στους «μαλιστανθρώπους», τους «τακουνοκρούστες» και τους «οστεοκάμπτες»

Αυτή η ανάρτηση είναι ένας διάλογος με ένα αναγνώστη του blog μου στα σχόλια της ανάρτησης μου Περί διδασκάλων ο λόγος που με εντυπωσίασε αρκετά με τις απόψεις του και τα επιχειρήματα του και θεώρησα σκόπιμο να τον εκθέσω στα μάτια σας (τον διάλογο! Όχι τον αναγνώστη μου! Καλό είναι να ακριβολογούμε! Χα χα χα).

Όσοι έχετε εύκαιρα μερικά λεπτά της ώρας να "κάψετε" για κάτι εποικοδομητικό σας συνιστώ να τα δαπανήσετε στην ανάγνωση των παρακάτω. Δεν θα βγείτε χαμένοι!

Πάλι πολλά είπαμε, βουρ στον πατσά τώρα!

Χα χα χα

****** ******** Η έννοια του δασκάλου είναι πάντως εξαρτημένη από την έννοια του μαθητή. Διότι δίνουμε πολύ βάρος στην ιδιότητα των ατόμων και ξεχνάμε τη μεταξύ τους σχέση. Εφόσον υπάρχει ένα μέσον και μια διαδικασία μέσω της οποίας μεταφορά πληροφορίας η οποία μετατρέπεται σε γνώση στο κεφάλι του αποδέκτη τότε έχουμε και μια αναπόφευκτη σχέση δασκάλου-μαθητή. Εσύ φαίνεται να στέκεσαι στην ιδιότητα (πχ λες "δεν είμαι δάσκαλος") ή στο μέσο (πχ δάσκαλος δεν είναι αυτός που έχει μπλοκ"), ενώ παραβλέπεις τη σχέση που μπορεί να δημιουργηθεί μεταξύ εσου και των αναγνωστών σου. Δεν είναι καθόλου απίθανο λοιπόν να αποτελείς δάσκαλο για πολλούς και απλά να μην το έχεις καταλάβει επειδή δεν τους ξέρεις καν. Δεν είναι κάτι κακό όλο αυτό. πάρτο πιο χαλαρά το θέμα...

Bear's Nest: Καλημέρα ******* ******** ενδιαφέρον το σχόλιο σου και αντιλαμβάνομαι το επιχείρημα σου σχετικά με την σχέση που δημιουργείται ανάμεσα σε κάποιον που δίνει πληροφορίες (πομπός) και σε κάποιον που τις δέχεται (δέκτης). Δυστυχώς όμως το επιχείρημα σου υποφέρει στο γεγονός ότι αυτή η σχέση θα πρέπει να είναι και αμφίδρομη μεταξύ των δύο αυτών, να υπάρχει μια διαρκή ανατροφοδότηση όπου θα πρέπει ο δέκτης (δάσκαλος) να γνωρίζει τι ακριβώς από όσα έχει πει στον πομπό (μαθητή) έχουν κατανοηθεί ορθά, που υπάρχουν ελλείψεις στην μεταφορά των πληροφοριών, προβλήματα κατανόησης από την πλευρά του δέκτη, αδυναμία εμπέδωσης των πληροφοριών σε γνώσεις, και προσπάθεια να λυθούν όλα τα παραπάνω!

Για αυτό τον λόγο σε μια τάξη που διδάσκεται ένα βιβλίο που το έχει γράψει κάποιος τρίτος στο παρελθόν, δάσκαλος σε αυτή την τάξη δεν είναι αυτός που έγραψε το βιβλίο, αλλά αυτός που βήμα βήμα δίνει τον όγκο αυτών των πληροφοριών να τον καταλάβουν οι μαθητές σε αυτή την τάξη, και αυτός είναι ο Καθηγητής.

Και όλα αυτά ισχύουν σε ένα τελείως θεωρητικό επίπεδο (πχ να διδάσκεις ιστορία που το μεγαλύτερο μέρος της βασίζεται σε κείμενα και πηγές και μόνο ένα μικρό μέρος της βασίζεται σε επιτόπια έρευνα συνήθως). Δυστυχώς όμως η μελισσοκομία είναι ένα αντικείμενο πολύ πιο απτό και προσγειωμένο από τα θεωρητικά αντικείμενα που πραγματεύονται κυρίως οι θεωρητικές επιστήμες και η πρακτική πάνω σε αυτή (δηλαδή στην κυψέλη) έχει τεράστια βαρύτητα (πχ ο αρχαιολόγος που θα ασχοληθεί με ανασκαφές όλη του την ζωή διαφέρει η προσέγγιση του στην επιστήμη του, τα μέσα του, οι μεθοδολογίες του, οι τεχνικές του, ακόμα και η τεκμηρίωση του, τελείως από ένα ιστορικό που αναζητά πηγές -συνήθως γραπτές- για το συγκεκριμένο γεγονός ή περίοδο που εξετάζει!).

Οπότε η αμφίδρομη σχέση μαθητή δασκάλου θα πρέπει να επιτελείται σε τελείως πρακτικό επίπεδο και αυτό προϋποθέτει και την χρήση (ζωντανής!) κυψέλης πάνω στην οποία θα πρέπει να γίνει η εμπέδωση όλων των πληροφοριών που θα δώσει ο δάσκαλος (έτσι ώστε να γίνουν γνώση! Αν πρόσεξες εδώ είναι η πρώτη φορά που μιλώ για γνώση, μέχρι τώρα μιλούσα για πληροφορίες). Πάλι παράδειγμα, ένας μηχανικός αυτοκινήτων δεν χρειάζεται μόνο βιβλία για να μπορεί να κάνει ρεκτιφιέ, θα πρέπει να δουλέψει σε ένα συνεργείο (στην σχολή του , σε ένα γκαράζ που θα τον έχουν σαν μαθητευόμενο, δεν έχει σημασία) πάνω σε μηχανές (μοντέλα, πραγματικές μηχανές, πάλι δεν έχει σημασία) για να εμπεδώσει κάθε πληροφορία που θα βρει σε βιβλία (και φυσικά και το χέρι του δάσκαλου του που θα του έρχεται στο κεφάλι κάθε φορά που θα προσπαθεί να τεντώσει τον ιμάντα χρονισμού όσο ο κινητήρας είναι σε λειτουργία! Χα χα χα).

Στο παραπάνω επιχείρημα όπου έχουμε μια μονόδρομη σχέση ανάμεσα στον πομπό και στον δέκτη (όπως με το βιβλίο, όπως με την εκπαιδευτική τηλεόραση, όπως με τα blog στο διαδίκτυο κ.α.) τον ρόλο της ανατροφοδότησης ανάμεσα στο τι μεταδόθηκε από τον πομπό και τι λήφθηκε από τον δέκτη, τι κατανοήθηκε, πως όλη η πληροφορία εμπεδώθηκε και μετατράπηκε σε γνώση (εάν μετατράπηκε) το αναλαμβάνει ο ίδιος ο δέκτης!

Και αυτή την διαδικασία την ονομάζουμε αυτοδιδασκαλία! Μια έννοια που έχουμε την τάση να την ξεχνούμε εύκολα. Η απόκτηση πληροφοριών από βιβλία, ή από διάφορες πηγές (βίντεο από το Ιντερνέτ, φυλλάδια και ομιλίες από σεμινάρια, σταχυολόγηση πληροφοριών από αριστερά ή δεξιά σε ομάδες μελισσοκομικές ή μη, διαλόγους με άλλους επαγγελματίες του χώρου) οδηγούν σε μάθηση όταν μόνος του αυτός που τις έλαβε όλες αυτές τις πληροφορίες προσπαθεί να τις μετουσιώσει σε γνώσεις (μόνος του έμαθε το κάθε τι, αλλά επίσης δικιά του είναι και η ευθύνη για το τι έμαθε, και πόσο το κατανόησε και εμπέδωσε! Μην ξεχνάμε και που ανήκει επίσης η ευθύνη της μάθησης! Βασικό και αυτό!).

Το πόσο θα μετατραπούν σε γνώσεις ή πόσο σωστές θα είναι αυτές οι γνώσεις εναπόκεινται στις ικανότητες αυτού που τις έλαβε και όχι στις ικανότητες αυτού που τις έδωσε!

Δηλαδή στην κριτική του ικανότητα να καταλαβαίνει το ποια είναι σωστά από όλα όσα μάζευε, ποια είναι σωστά υπό προϋποθέσεις, και ποια είναι λανθασμένα. Από την ικανότητα του της σύνθεσης νέων γνώσεων από τις υφιστάμενες πληροφορίες. Και την ικανότητα του αφαίρεσης των περιττών πληροφοριών και επικέντρωσης μόνο στις κύριες πληροφορίες οι οποίες ορίζουν συνήθως τα φαινόμενα που τον ενδιαφέρουν.

Οπότε, όσο και αν με κολάκευε, δάσκαλος δεν είμαι σε κάποιον που θα διαβάσει το blog μου (αλλά δάσκαλος σε 1-2 άτομα που τα έχω κοντά μου, τους δείχνω πράγματα μέσα στο μελισσοκομείο μου, τους ρωτώ διαρκώς ερωτήσεις πάνω σε ότι τους έμαθα για να δω ακριβώς τι πήραν μέσα στο μυαλό τους από αυτά, μην τολμήσουν να μου πουν κάποτε ότι δεν ήμουν ο δάσκαλος τους! Χα χα χα), θα ακούσει τις απόψεις μου, θα «κλέψει» κάτι από τις τεχνικές μου. Κάποιος που κάνει τα παραπάνω είναι δάσκαλος του εαυτού του και μόνο. Όπως και δάσκαλος του εαυτού του και μόνο είναι κάποιος που θα διαβάσει ακόμα 100 blog σαν το δικό μου, θα διαβάσει επίσης και 10-15 μελισσοκομικά βιβλία, θα δει και 500-1000 συζητήσεις μέσα σε μελισσοκομικές ομάδες, θα μιλήσει και με 10-20 μελισσοκόμους στο τηλέφωνο ή σε συζητήσεις πρόσωπο με πρόσωπο.

Από ότι βλέπεις γνωρίζω καλά τους ορισμούς σε κάθε τι ε?

Χα χα χα.

Αυτό που ίσως δεν γνωρίζεις ******** ******** είναι ότι τα τελευταία χρόνια στον μελισσοκομικό χώρο κάποιοι προσπαθούν να προωθήσουν το εαυτό τους ως Αυθεντίες ή προσπαθούν να πλασάρουν άλλους ως Αυθεντίες (εξυπηρετώντας ταυτόχρονα τα συμφέροντα τους) και το τραγικό είναι ότι βλέπεις αρκετούς νέους μελισσοκόμους να τσιμπούν το δόλωμα χωρίς καμία κριτική σκέψη και να έχουν τάσεις πιστών-ακολούθων προς τον Μεσσία (αυτή την παρατήρηση μου την έκανε νέος μελισσοκόμος «τους ακούς να λένε «δάσκαλε» και «δάσκαλε» σαν να είναι ο Χριστός και αυτοί οι μαθητές του, αλλά καμία σχέση!» Χα χα χα) που διδάσκει το νέο «Ευαγγέλιο» χωρίς να έχουν καν την σκέψη ότι μπορεί πολλά από αυτά που τους κηρύσσει να είναι λάθος (που είναι λάθος!).

Και δυστυχώς εδώ έχουμε σύμφωνα με τον ορισμό μια ακόμα περίπτωση αυτοδιδασκαλίας στην οποία όμως λείπει η βασικότατη κριτική ικανότητα σχετικά με το τι είναι σωστό από όλα όσα θα λάβουν, και η οποία οδηγεί σε μια δραματική υποβάθμιση των γνώσεων που θα αποκτηθούν από αυτή την διαδικασία.

Δυστυχώς είναι γεγονός ότι αυτό το φαινόμενο είναι διαχρονικό (απλώς τα πρόσωπα αλλάζουν (και στους μαθητές και στους Μεσσίες χα χα χα) αλλά επίσης και ο βαθμός δουλικότητας που παρουσιάζουν οι οπαδοί-ακόλουθοι. Δυστυχώς αυτός ο βαθμός δουλικότητας είναι διαρκώς επιταχυνόμενος όσο αυξάνει ο αριθμός των νέων μελισσοκόμων, και όσο προσεγγίζει το σύνολο των διαδικτυακών μελισσοκόμων το σύνολο του γενικού πληθυσμού, δηλαδή όσο γίνεται μαζικότερο αυτό το σύνολο) και αυτό είναι το ανησυχητικό (τουλάχιστο για μένα).

Και αυτό ακριβώς προσπαθώ να επισημάνω σε πλειάδα αναρτήσεων μου όπου τονίζω ότι και «Αυθεντίες δεν Υπάρχουν», αλλά επίσης και ότι το τι γνώσεις και πληροφορίες θα αποκτήσει κάποιος όπως και πως θα τις αποκτήσει είναι ατομική ευθύνη του καθενός.

Ελπίζω να σε ικανοποίησε η απάντηση μου και πιθανότατα να προσδοκούσες σε μια τελείως αναμενόμενη για μένα μακροσκελέστατη απάντηση!

Χα χα χα.

******* ******** Ωραία τα θέτεις. Η απάντησή σου είναι για να γίνει ανάρτηση από μόνη της. Ναι τέτοια απάντηση περίμενα χαχαχα. Βεβαίως όπως το ορίζεις ο ορισμός του δάσκαλου πλησιάζει τον ορισμό του καλού δάσκαλου και όχι του δασκάλου σκέτα (στο παρελθόν πχ η "διάδραση" και η "ανατροφοδότηση" στο σχολείο γινόταν συνήθως με τη χρήση της βίτσας από τον τότε δάσκαλο).

Οπότε δεν πρέπει να είναι λίγες οι φορές που όντως σχηματίζονται διαδραστικές σχέσεις (μέσω διαλόγων σε μπλοκ, email, σεμιναρίων κτλ)και τελικά οι "φωστήρες" και οι "μελισσοπατερες" που περιγράφεις γίνονται δάσκαλοι. Απλά γίνονται κακοί δάσκαλοι διδάσκοντας είτε κακή μελισσοκομία, είτε μελισσοκομικά trends και τσελεμεντέδες είτε μελισσοκομία "άνευ κυψέλης" (όπως αρχικά ανέφερες).

Και κάτι άλλο, Διατηρώ ενστάσεις πιο πολύ για την διατύπωση, παρά στη ουσία αυτών που έγραψες στην αρχή. Είναι επειδή οι προτάσεις σου περιέχουν το "Δεν" μέσα. Και είναι του τύπου "...Δάσκαλος ΔΕΝ είναι αυτός που κάνει Χ...". Αυτό παραπέμπει σε λογικό σφάλμα, διότι ένας δάσκαλος μπορεί να κάλλιστα να κάνει Χ. Καταλαβαίνουμε όλοι τι θέλεις να πεις (εννοείς ότι "το ότι κάνεις Χ δεν σε κάνει δάσκαλο") αλλά ή όλη διατύπωση το κάνει να ακούγεται σαν ρητορεία/σοφιστεία. Αυτά δεν θα τα πρόσεχε και κανένας, είναι καθαρά προσωπικό κόλλημα με την ακριβολογία χαχαχα.

Εσύ μπορεί χτυπιέσαι για το «Αυθεντίες δεν Υπάρχουν». Αλλά ζούμε στο δυτικό κόσμο που είναι μαθημένος να ψάχνει διαρκώς για φόρμουλες, συστήματα και συνταγές. Κάθε νέα γενιά είναι ολοένα και πιο παγιδευμένη στη φορμαλιστική, ή στη γραμμική σκέψη. Πολλοί νέοι λοιπόν θα ψάξουν για τον γκουρού της επιτυχίας. Πιο αμερικανιά δεν γίνεται. Η Κατάσταση στην Ελληνική μελισσοκομία, επειδή ακριβώς εμπλέκει πάρα πολλούς ημι-επαγγελματίες, συμβαδίζει με γενικότερο πνεύμα της εποχής και όχι με τους όρους που ενδέχεται να είχαν μπει, αν ήταν μόνο επαγγελματίες μέσα.

Bear's Nest: Ξέρεις μου αρέσουν οι απόψεις σου, πολύ!

Εύγε!

Απλώς είμαι μαχητικό άτι και η μυρουδιά της μάχης με τρελαίνει με πολεμοχαρή διάθεση διαρκώς χα χα χα.

Είναι μια μάχη διαρκείας που έχω αρχίσει εδώ και χρόνια και με έχει διαμορφώσει επίσης με τα χρόνια.

Δυστυχώς νοιώθω όλο και ποιο συχνά ως "φωνή βοώντος εν τη ερήμω"!

Ας είναι!

Το χρέος μου εγώ το κάνω, και όποιος θέλει με ακούει!

Και βλέπω σε κόλλησα και σεντονίαση και σένα χα χα χα.

******* ******** Τι θα έχεις δει κι εσύ τόσα χρόνια... Αλλά δεν είσαι μόνος σου. Κι άλλοι τα κριτικάρουν όλα αυτά απλά όχι τόσο ευθέως. Η πρώτη επαφή μου με το αντικείμενο έγινε πριν κάνα χρόνο στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Ένα Μεγάλο μέρος του μαθήματος κατέληγε να είναι διάλυση μελισσοκομικών μύθων και παρανοήσεων...

Bear's Nest: Ναι δεν είμαι μόνος μου στον μελισσοκομικό χώρο. Τα παιδιά (οι πραγματικοί δάσκαλοι και επιστήμονες χα χα χα) που κάνουν σεμινάρια ή διδάσκουν σε γεωπονικές σχολές ή γεωργικές σχολές μελισσοκομία (πχ στην Θεσσαλονίκη, που έχω γνώση εγώ, υπάρχουν η Γεωπονική σχολή του Α.Π.Θ. ή η Αμερικανική Γεωργική σχολή) διαρκώς λένε για την χαμηλή ποιότητα των πληροφοριών στο διαδίκτυο (Συγκεκριμένα εγώ θυμάμαι τον κ. Ανδρέα Θρασυβούλου στα σεμινάρια που είχα παρακολουθήσει πριν από χρόνια να λέει χαρακτηριστικά «Μην πιστεύετε ότι ακούτε στο Ιντερνέτ». Μάλιστα ένας από τους Μελισσοπατέρες της διαδικτυακής μελισσοκομίας εξαιτίας αυτής της πρότασης που την έχει πάρει προσωπικά του έχει κηρύξει τον πόλεμο (έ όχι ακριβώς! Του κήρυξε και πόλεμο γιατί τον έκραξε για την συνταγή καραμέλας, για τις μπανάνες στα μελίσσια, για το ότι δεν θεωρούν σκόπιμο να ανεβάζουν τις αναρτήσεις του στην Μελισσοκομική Επιθεώρηση (?!?!), στο ότι δεν τον καλούν ως κεντρικό ομιλητή σε σοβαρές ομιλίες που ημερίδες που διοργανώνουν (?!?!?!?!), στο ότι δεν τον βοηθούν να γίνει πρόεδρος της ΟΜΣΕ (?!?!?!?!?!?!?!?!?!) κ.α. χα χα χα). Αλλά αυτό γίνεται κυρίως από τους επαγγελματίες του χώρου (και της επίσημης μελισσοκομικής εκπαιδευτικής κοινότητας).

Στον χώρο όμως της διαδικτυακής μελισσοκομίας και κυρίως της μελισσοκομικής μπλοκοσφαιράς (όπου δραστηριοποιούμαι και εγώ, και έχω άποψη για αυτή) δυστυχώς τα πράγματα είναι τελείως διαφορετικά. Ελάχιστοι συνάδελφοι είναι πρόθυμοι να καυτηριάζουν την διαδικτυακή μελισσοκομική πραγματικότητα (υπήρχε πριν από μένα ένα blog το «Οι μελισσομπλοκάδες» που σατίριζε την κατάσταση στην διαδικτυακή μελισσοκομία, αλλά πλέον βλέπω ότι έχει χάσει την όρεξη του να συνεχίσει, κρίμα!).

Τώρα δεν ασχολούνται γιατί θεωρούν ότι δεν έχουν τις απαραίτητες ικανότητες και εμπειρία για να κρίνουν το τι είναι σωστό ή λάθος από όσα λένε οι Μελισσοπατέρες, μελισσοπροφήτες, και μελισσοδιδάσκαλους?

Δεν ενδιαφέρονται να ασχοληθούν με τα στραβά της διαδικτυακής μελισσοκομίας?

Φοβούνται να πάνε κόντρα στο ποτάμι και να εκτεθούν στην μήνι των παραπάνω?

Θέλουν να έχουν το ελεύθερο να συμμετέχουν στις ομάδες των παραπάνω και να προβάλλονται μέσω αυτών ή των blog τους για περισσότερα κλικ και για αυτούς?

Θέλουν να γίνουν χαλίφηδες στην θέση του χαλίφη οπότε χρησιμοποιούν και αυτοί τις ίδιες μεθόδους για να γίνουν γνωστοί (δημιουργία μαζί με το blog και μιας μελισσοκομικής ομάδας για να διαφημίζουν και το blog τους μέσο αυτής, εντυπωσιακοί τίτλοι χωρίς καμία σχέση με την ίδια την ανάρτηση πάλι για περισσότερα κλικ, ελάχιστη έρευνα για την ανάρτηση καθώς και αναρτήσεις Cut and Paste από παντού για να υπάρχουν δεκάδες αναρτήσεις κάθε μήνα, διαρκή ανακύκλωση των παλιότερων αναρτήσεων και προβολή τους ως «νέες» κ.α.)?

Δεν ξέρω για τον καθένα ποιος από τους παραπάνω λόγους (ή και περισσότεροι του ενός) τους καθιστά αδρανείς μπροστά σε αυτή την κατάσταση, και στην πραγματικότητα δεν με ενδιαφέρει.

Ο καθένας κρίνεται για τις πράξεις του αλλά και για τις αδράνειες του!

Δεν είμαστε όλοι ίδιοι!

Αλλά όσο και αν δεν με νοιάζει το τι κάνουν οι άλλοι πάνω σε αυτό το θέμα δεν σημαίνει ότι δεν νιώθω και μόνος στον αγώνα μου απέναντι σε όλα τα κακά της διαδικτυακής μελισσοκομίας (που με το πέρασμα του χρόνου γιγαντώνονται δυστυχώς!). Πιθανό είναι να μην στομώσει την θέληση μου για αγώνα, αλλά είναι πολύ πιθανό να μου ενισχύσει την διάθεση μου να αποστασιοποιηθώ και αποξενωθώ από την διαδικτυακή μελισσοκομική πραγματικότητα, όσο αυξάνει ο όγκος της μελισσοκομικής εργασίας μου στο μέλλον και να βοηθήσει στην απόφαση μου να ασχοληθώ (επαγγελματικά ή μη) και με πολλά άλλα αντικείμενα εκτός της μελισσοκομίας.

Δεν πειράζει!

Θα βρεθεί κάποιο άλλο κορόιδο υποθέτω, αν γίνει αυτό, να κάθεται να ισιώνει στραβά αγγούρια τότε!

Χα χα χα.

Μου άρεσε ο διάλογος μας μέσα στα πλαίσια αυτής της ανάρτησης (που αποτέλεσε και το έναυσμα του) και αξίζει να μπει ολόκληρος στα πλαίσια μιας ανάρτησης, μπας και αρκετοί από τους πρόθυμους «υπερασπιστές» των παραπάνω «μελισσοπατέρων», «μελισσοπροφητών», «μελισσοδιδασκάλων» αντιληφθούν ποια είναι η διαφορά ανάμεσα στους σκεπτόμενους ανθρώπους και στους «μαλιστανθρώπους», τους «τακουνοκρούστες» και τους «οστεοκάμπτες» χα χα χα.

Σειρά "Απαντώ εκεί που δεν με σπέρνουν".

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol I

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol II

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol III

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol IV

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol V

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VI

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VII

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol VIIΙ

Δημιουργώντας ένα μελισσοκομικό πλάνο

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol XXXII

Οδηγός για την χρήση των δεικτών και των τοποθετήσεων που θα κάνουμε βάση αυτών

Κόψιμο Παραφυάδων κάτω από το πρίσμα του μελισσοκομικού ενθουσιασμού των νέων μελισσοκόμων και της έλλειψης εμπειρίας τους

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol XXXIII

Μελισσοκομία, παρανοήσεις, μύθοι, μυστικά, και «Μαγικές σφαίρες»

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol XXXIV

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol XXXV

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol XXXVI

Μότσανος Λάζαρος

Σοχός 30/7/2016

Πέμπτη 28 Ιουλίου 2016

Mε των άλλων την σκιά

Μάθατε να περπατάτε γονατιστοί

να βελάζετε μόνο με χαμηλή φωνή

σκουπίδια να σας ταΐζουν βράδυ πρωί

σαν τα νωθρά γουρούνια στο παχνί

Μάθατε να ζείτε με των άλλων την σκιά

να μην ξεκόβετε από το κοπάδι μακριά

τα βήματα σας να τα οδηγούν αυτοί

που ακονίζουν το μαχαίρι για την σφαγή

Γλώσσα για να μιλάτε δεν έχετε πια

μόνο για να γλύφετε κατουρημένα βρακιά

παρατρεχάμενοι, σφουγγοκωλάριοι, αηδιαστικοί

λογισμός και σκέψη από τα σπάργανα κολοβή

Γλοιώδεις γυμνοσάλιαγκοι σέρνεστε από εδώ και εκεί

από πνεύμα και χαρακτήρα παντελώς γυμνοί

με το σάλιο σας πνίγετε κάθε διαφορετική φωνή

που σας θυμίζει πόσο η καυτή περιφρόνηση πονεί

Αφιερωμένο!

Ξέρετε εσείς σε ποιους.

Χα χα χα.

Μότσανος Λάζαρος

Σοχός 28/7/2016

Τετάρτη 27 Ιουλίου 2016

Περι διδασκάλων ο λόγος

Μερικές διευκρινήσεις συνάδελφοι γιατί κοντεύει να χαθεί το μέτρο.

Δάσκαλος στην μελισσοκομία για τον καθένα μας είναι κάποιος που θα του μάθει πράγματα πάνω σε μια κυψέλη και μόνο! Είτε μέσα από σεμινάρια, είτε δουλεύοντας δίπλα του σε ένα μελισσοκομείο! Είτε επίσης εάν είναι σπουδαστής γεωπονικής (ή γεωργικής) σχολής ένας καθηγητής (που συνήθως έχει διδακτορικό, είτε είναι μελισσοκόμος) που θα του διδάξει την απαραίτητη θεωρία και πρακτική μόνος του είτε μαζί με ένα ακόμα σύνολο καθηγητών.

Δάσκαλος δεν είναι κάποιος που γράφει αναρτήσεις σε ένα blog (όπως καλή ώρα ο Αρκούδας με το blog του) που είτε εξιστορούν γεγονότα στην ζωή του (μελισσοκομική ή μη) ή αναπτύσσει θεωρίες και συμπεράσματα καθαρά δικά του.

Δάσκαλος δεν είναι κάποιος που απαντά σε ερωτήσεις άλλων στο blog του (όπως κάνει ο Αρκούδας και άλλοι) ή σε μελισσοκομικές ομάδες (όπως κάνουν πολλοί άλλοι). Απαντήσεις που μπορεί να είναι σωστές ή και όχι (αυτό είναι στο χέρι σας να το κρίνετε).

Δάσκαλος δεν είναι κάποιος που γράφει ωραία και μακροσκελέστατα σχόλια στις μελισσοκομικές ομάδες, ή παρουσιάζει γνώσεις που είναι άγνωστες για σας (αλλά όχι και για όλους!).

Δάσκαλος δεν είναι κάποιος που κάνει μονόλογους σε βιντεάκια στο διαδίκτυο, ή ακόμα και σε τηλεοπτικές εκπομπές.

Δάσκαλος δεν είναι κάποιος που απαντά σε ερωτήσεις ή δίνει συμβουλές μέσου τηλεφώνου.

Δάσκαλος δεν είναι κάποιος που βγάζει θεωρίες από το κεφάλι του και τις παρουσιάζει μπροστά σας χωρίς να υπάρχει από πίσω η επιστημονική μεθοδολογία και τεκμηρίωση και η κάθε παρατήρηση να βασίζεται στο "κύρος" που μπορεί να έχει το παραπάνω άτομο στα μάτια σας (στα δικά σας τα μάτια μόνο, δεν ισχύει αυτό και για τα μάτια των άλλων!).

Δάσκαλος δεν είναι κάποιος που παρουσιάζεται αυτοβούλως ως τέτοιος και αποδέχεται με το πρώτο τον παραπάνω τίτλο από άτομα που δεν έχουν την απαραίτητη αυτοπεποίθηση να βαδίζουν μόνοι τους χωρίς την σκιά των άλλων επάνω τους.

Δάσκαλος δεν είναι κάποιος που χωρίς να έχετε δει στην πράξη το αν κάνει όσα διακηρύσσει ή την αποτελεσματικότητα τους, δέχεστε άκριτα τις απόψεις του, τις θεωρίες του, τα λεγόμενα του.

Δάσκαλος δεν είναι καν κάποιος που έχει γράψει ένα μελισσοκομικό βιβλίο! Υπάρχει άλλη λέξη για αυτόν και αυτή είναι "συγγραφέας"!

Δάσκαλος δεν είναι καν κάποιος που κάνει έρευνες βασισμένες στην επιστημονική μεθοδολογία! Υπάρχουν δύο λέξεις για αυτόν και αυτές είναι "ερευνητής" και "επιστήμονας".

Και για το τέλος για να μην μακρηγορούμε. Δάσκαλος δεν είναι κάποιος που δεν μπορεί να ξεστομίσει ή δεν μπορεί να γράψει την φράση "Αυθεντίες δεν Υπάρχουν"!

Μάθετε να μην είσαστε υποτακτικοί! Μάθετε να μην δέχεστε Αυθεντίες γιατί είτε έτσι σας παρουσιάστηκαν μόνοι τους ή έτσι σας τους παρουσίασαν άλλοι. Μάθετε να μην ψάχνετε για "διδασκάλους" ή "προφήτες" από εδώ και εκεί σε τιμές ευκαιρίας. Μάθετε να ψάχνετε μόνοι σας τις γνώσεις, και τις εύκολες, αλλά και τις δύσκολες. Μάθετε να κρίνετε τους άλλους, αλλά και τον εαυτό σας. Μάθετε να οδηγείτε και όχι μόνο να οδηγείστε.

Μάθετε να είσαστε σκεπτόμενοι άνθρωποι, και όχι οπαδοί και πιστοί! Έχουμε μεγάλη ανάγκη από το πρώτο και καμία ανάγκη από το δεύτερο!

Άντε μετά από αυτή την μπατσιά στον κώλο πάτε να παίξετε μπάλα με τα άλλα τα παιδάκια, και να έρθετε στο σπίτι πριν το μεσημέρι για να φάμε όλοι σαν άνθρωποι!

Χα χα χα.

Αρκούδας ο Επιλοχίας! Η Μάνα του Λόχου!!!!

Χα χα χα.

Μέχρι την επόμενη ανάρτηση..........

Adios Homo Sapiens Sapiens Locos

Μότσανος Λάζαρος

Σοχός 27/7/2016

Τρίτη 26 Ιουλίου 2016

Πόκεμον και εσύ?

Τελικά ο σχολιασμός για τα παιδάκια που παίζουν Πόκεμον είναι μεγαλύτερο ζήτημα παρά τα ίδια τα παιδάκια που παίζουν Πόκεμον!*

Τα ίδια γίνονταν και παλιότερα θα μου πείτε.

Υπήρχαν στο παρελθόν κοντά στους 200-500 ρείβερς σε όλη την Ελλάδα αλλά για μια δεκαετία, όλα τα κανάλια, εφημερίδες, μαϊντανοί σε αυτά, μαϊντανοί και στα καφενεία (δεν υπήρχαν ακόμα οι μαϊντανοί του Facebook μια που δεν υπήρχε Facebook χα χα χα), μιλούσαν για την "Μάστιγα των Ρείβ πάρτι" χα χα χα.

Μια από τα ίδια και εδώ, το τόσο το κάνουμε

τόσοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοοο!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

Χα χα χα.

* Η παραπάνω ανάρτηση γίνεται αποκλειστικά για τους ιστορικούς του μέλλοντος για να ξέρουν και αυτοί ότι κατά την διάρκεια της χειρότερης οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα, τον Ιούλιο του 2016, πρώτο θέμα της επικαιρότητας ήταν το παιχνίδι Pokemon Go! Έτσι, έτσι, για να έχουν μια ιδέα σχετικά με την διάχυτη αίσθηση επαναστατικότητας που υπήρχε στην Ελλάδα σχετικά με τα τόσα χρόνια λιτότητας και οικονομικής ασφυξίας χα χα χα.

Μότσανος Λάζαρος

Σοχός 26/7/2016

Σάββατο 23 Ιουλίου 2016

Πως μπορείς

Πως μπορείς να μου θυμώνεις

και με τις τρέλες μου να κακιώνεις

πώς μπορείς να κοιμάσαι μόνη

όταν η ζωή τόσο σύντομα τελειώνει

Γλυκά να μου χαμογελάς

όταν δίπλα μου ξυπνάς

γλυκά να μου χαμογελάς

όταν τα νεύρα σου σκορπάς

Πως μπορείς μες στην τρέλα να ζεις

την κάθε ανάσα μου να παρεξηγείς

πως μπορείς εσύ να μου θεριεύεις

το καστανό σου βλέμμα να αγριεύεις

Γλυκά να μου χαμογελάς

όταν δίπλα μου ξυπνάς

γλυκά να μου χαμογελάς

όταν τα νεύρα σου σκορπάς

Πώς μπορείς διαρκώς να μου ξεχνάς

ότι ένα βλάκα, ένα τρελό, μόνο αγαπάς

πως μπορείς αυτά τα κερασένια σου τα χείλη

κλειστά να τα κρατάς σαν της φυλακής την πύλη.

Γλυκά να μου χαμογελάς

όταν δίπλα μου ξυπνάς

γλυκά να μου χαμογελάς

όταν τα νεύρα σου σκορπάς

Μότσανος Λάζαρος

Σοχός 23/7/2016

Παίδες ξέρετε εσείς!

Αφιερωμένο αλλού αυτό!

Χα χα χα

Τετάρτη 20 Ιουλίου 2016

Απαντήσεις σε ερωτήσεις που δεν μου έγιναν Vol XXXVI

Τριακοστό έκτο μέρος της σειράς απαντώ εκεί που δεν με σπέρνουν παίδες, και εδώ σας έχω μερικά ερωτήματα και διαλόγους που είχα με νεότερους μελισσοκόμους και τα απόλαυσα υπερβολικά πολύ.

Δυστυχώς όσο αυξάνει η κούραση, η προσπάθεια, οι δυσκολίες, τα προβλήματα στην μελισσοκομική σου εργασία και ζωή τόσο χάνεται ο αρχικός ενθουσιασμός που έχεις με την μελισσοκομία (ο μελισσοκομικός πυρετός δηλαδή). Ευτυχώς μέσα από αυτή την σειρά αναρτήσεων μου δόθηκε η χαρά και το πολύτιμο δικαίωμα να μοιράζομαι τις γνώσεις μου και να αλληλεπιδρώ με πολλούς νεότερους μελισσοκόμους από εμένα που έχουν ακόμα αυτόν τον αρχικό ενθουσιασμό και να τον μεταδίδουν (ή έστω να μου τον θυμίζουν!) και σε μένα. Σας είμαι υπόχρεος για αυτό! Ευχαριστώ!

Επίσης χάρη σε αυτή την σειρά αναρτήσεων έχω γνωρίσει πάρα πολλά ενδιαφέροντα άτομα με ευρύτατα ενδιαφέροντα και γνώσεις που είναι τιμή μου να συνομιλώ μαζί τους, η αλληλεπίδραση με τόσο ενδιαφέρουσες προσωπικότητες μόνο να σε κάνει καλύτερο μπορεί. Όπως μόνο καλύτερη μπορεί να κάνει και την μελισσοκομία όλη αυτή η εισροή νέου αίματος. Αρκεί οι παλιότεροι να τους αφήσουν να μας δείξουν τις δυνατότητες τους και να μην τους έχουν στον διαρκή αρνητισμό και στην καταφρόνηση.

Έι τσακαλοπνίχτες άστε τους νέους μελισσοκόμους να ανθήσουν! Μόνο κέρδος θα έχουμε όλοι από αυτό!

Πολλά και σήμερα είπαμε, πάμε στο παρασύνθημα.

176. Λάζαρε καλημέρα και καλή εβδομάδα. Ήθελα τη γνώμη σου σχετικά με το μέλλον των παραφυάδων που κόπηκαν άνοιξη και δεν πρόλαβαν να πάρουν πάτωμα μέχρι τώρα καθώς και για τα "τσακώσματα" (Νικητιανή διάλεκτος χα χα), τους αφεσμούς δηλαδή που έπιασα την περίοδο των σμηνουργιών. Τα περισσότερα είναι 8-9 πλαίσια πληθυσμό. Αυτή τη στιγμή είναι σε καστανιά (στις πλαγιές του Μπέλλες που σε ρώτησα παλαιότερα). Νεκταροέκκριση υπάρχει καλή (από ανθοφορίες, όχι από καστανιά), οι βασίλισσες γεννάνε καλά και εκτίμησή μου είναι ότι δεκαρίζουν σύντομα. Τα πεθερικά-δάσκαλοι λένε ότι αυτά πάτωμα δε παίρνουν και ότι θα διατηρηθούν για να αποδώσουν του χρόνου. Εσύ τί λες; Να τα πατώσω; Να τα κρατήσω έτσι μέχρι το πεύκο και να τα βάλω να δουλέψουν συναγωνιστικά ή να τα συνενώσω; Να τα κρατήσω ως τράπεζα γόνων για να 20αρίσω όσα πατωμένα δεν συμπλήρωσαν; Να μη κάνω τίποτα και να ακούσω τα πεθερικά; ******** Bear’s Nest: ******* τα πεθερικά σου έχουν δίκιο (η ερώτηση έγινε στις 29/6/2016) πολύ δύσκολα αυτά τα μελίσσια να πάρουν όροφο από εδώ και πέρα μια που οι περισσότερες ανθοφορίες του βορρά πριν το πεύκο έχουν ήδη αρχίσει να δίνουν ή και είναι στα τελειώματα τους (Ηλιόσπορος, Ρίγανη, Βελανίδι, η Λυγαριά μόλις άρχισε) μόνο αν έχεις χτισμένους ορόφους και πέσεις σε καμία εξαιρετική ανθοφορία θα μπορέσουν να αποδώσουν τόσο σε ανάπτυξη που θα μπορούσες να κατεβάσεις στο πεύκο (πρώτο χέρι) ένα αξιοπρεπές 17-18αρι (παρόλο που θα έχουν είκοσι πλαίσια) αλλά αυτό είναι δύσκολο από εδώ και πέρα, μόνο αν πετύχεις κάπου τριφύλλια που δεν θα τα κόψουν όταν ανθήσουν σε εκτεταμένες εκτάσεις.

Τώρα το τι θα κάνεις είναι και θέμα του σχεδιασμού σου καθώς και των οικονομικών σου δυνατοτήτων, καθώς και το αν θα αποδώσουν οι σχεδιασμοί σου είναι συνάρτηση και των νεκταροεκκρίσων από εδώ και πέρα (πεύκο, σουσούρα).

Αν σκοπός σου είναι να αναπτύξεις τον αριθμό των μελισσιών σου μια συνένωση μεταξύ τους δεν στην συνιστώ. Άλλωστε έχει παρατηρηθεί ότι «σφιχτά» δεκάρια πολλές φορές αποδίδουν καλύτερα από εικοσάρια στα πεύκα (όταν δεν έχει και τόσο καλές νεκταροεκκρίσεις φυσικά! Μην λέμε και ότι θέλουμε!) οπότε καλά θα ήταν να μην αποδυναμώσεις τα δεκαράκια σου βοηθώντας μελίσσια που δεν χρειάζονται και τόση βοήθεια (τα εικοσάρια).

Στην θέση σου εγώ θα άφηνα τα μελίσσια όπως είναι και απλώς θα φρόντιζα να μην αποδυναμωθούν μέχρι το πεύκο (δεν είναι τόσο απλό αυτό που μόλις είπα, η χρονιά είναι πρώιμη και ήδη τα Ηλιόσπορα είναι στα τελειώματα τους, το πεύκο μάλλον θα ξεκινήσει κανονικά οπότε σχεδόν ο Ιούλιος θα είναι κενός από κύριες ανθοφορίες –αν δεν πας στο βαμβάκι- και θα χρειασθεί τρέξιμο –ή και τύχη- για να μπορείς να βρεις ικανοποιητικές νεκταροεκκρίσεις μέχρι τις αρχές Αυγούστου τέτοιες που θα κρατήσουν τις γέννες σε ένα τέτοιο επίπεδο που δεν θα ρίξουν τα μελίσσια). Με αυτό τον τρόπο και δεν θα αναγκαστείς να κάνεις συνενώσεις σε δυνατά μελίσσια που είναι αυξημένες οι πιθανότητες να αποτύχουν, όπως και θα κρατήσεις ένα ικανοποιητικό αριθμό από σφιχτά δεκάρια και εικοσάρια για να τα κατεβάσεις στα πεύκα (ιδίως αν αποφασίσεις να ελαχιστοποιήσεις το ρίσκο σου με πολλαπλές τοποθετήσεις ένας αυξημένος αριθμός μελισσιών θα σε βοηθήσει σε αυτό –Τι κάνουν οι νότιοι στα έλατα με τις συνενώσεις και δεν παίρνουν μέλι? Ε ακριβώς το αντίθετο για να αυξήσεις τις πιθανότητες σου να πετύχεις ένα μέρος που θα δώσει -έστω και σε ένα μέρος μόνο από τα μελίσσια σου-).

Επιλογή σου θα ήταν επίσης και να μην κατεβάσεις αυτά τα μελίσσια στα πεύκα και να περιμένεις του χρόνου να σου αποδώσουν σαν τρελά αν υπάρχουν οι απαραίτητες νεκταροεκκρίσεις, φυσικά αυτό δεν στο συνιστώ γιατί τα μελίσσια τα έχουμε για να βγάζουμε μέλι και όχι απλώς για να τα προετοιμάζουμε για του χρόνου (του χρόνου ποιος ζει ποιος πεθαίνει! Στην Ελλάδα είμαστε, την μελισσοκομία ασκούμε, σχεδιασμοί μακροχρόνιοι δεν έχουν νόημα και στις δύο περιπτώσεις).

Επίσης βασικότατο και το παρακάτω, φαντάσου να σου έχουν δώσει μια συμβουλή οι δάσκαλοι – μελισσοκόμοι σου που επίσης είναι και πεθερικά σου, και εσύ να την αγνοήσεις και να κάνεις του κεφαλιού σου, και στο τέλος να αποτύχει ο σχεδιασμός σου και οι χειρισμοί σου, τι νομίζεις θα γίνει?!?!?! Θα έχεις τα πεθερικά σου για όλη την ζωή σου να στο χτυπάνε και να λένε «Καλό παιδί ο ******** αλλά δεν του κόβει πολύ, μας έχει εμάς από δίπλα να του δείχνουμε την τέχνη και αυτός ακούει τους άσχετους στα Ιντερνέτια και πάει από την μία μαλακία στην άλλη!!!!», και άστο αυτό πάει και έρχεται, την κρεβατομουρμούρα από την κερά που θα την έχει μπριζώσει η πεθερά σχετικά με ότι τους έχεις γραμμένους τους γονείς της που την πας? Θα στο θυμίζει διαρκώς μέχρι να κρυώσει η κόλαση χα χα χα.

177. Καλησπέρα Λάζαρε, λέγομαι ******* και ασχολούμαι με τη μελισσοκομία πρακτικά περίπου 3 μήνες και θεωρητικά κανά 3άρι χρόνια. Βλέπω ότι είναι κάτι που μου αρέσει και θα ήθελα να συνεχίσω και να το αναπτύξω με σταθερά βήματα. Ας υποθέσουμε ότι κάποιος έχει 500 μελίσσια. Η προοπτική της μεταφοράς αποτελεί εφιάλτη. Και σκέφτομαι το εξής. Γιατί να μην "σπάσουμε" αυτό το μεγάλο μελισσοκομείο σε 5 κομμάτια των 100 μελισσιών έκαστο, και να τα τοποθετήσουμε μόνιμα σε περιοχές με συγκεκριμένες ανθοφορίες, π.χ. 100 μελίσσια στην πορτοκαλιά, 100 στο πεύκο, 100 στο έλατο, 100 στο θυμάρι και 100 στο ρείκι. Οπότε γλυτώνουμε τις μεταφορές, έχουμε λιγότερο κόπο σε κάθε μελιτοφορία και επιπλέον λιγότερα έξοδα. Την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές μου ήρθε η απάντηση μόνη της, ότι δηλαδή αν έχεις 100 μελίσσια σε μια ανθοφορία θα πρέπει ταυτόχρονα να ταϊζεις 400 μελίσσια για να μη λιμοκτονήσουν, αλλά λέω να μην ακυρώσω την αποστολή του μηνύματος... χαχα. Θα ήθελα και τη δική σου άποψη. Με εκτίμηση, ******* Bear’s Nest: Καλησπέρα ****** και καλώς ήρθες στον χώρο της μελισσοκομίας, ενδιαφέρουσα ερώτηση και η απάντηση που έδωσες μόνος σου σε μεγάλο βαθμό καλύπτει την πραγματικότητα αλλά όχι ακριβώς.

Στην πραγματικότητα δεν θα λιμοκτονούσαν 400 μελίσσια σε κάθε ανθοφορία αλλά θα λιμοκτονούσαν 400-500 μελίσσια στην αρχή, αλλά μετά από μερικούς μήνες θα λιμοκτονούσαν πολύ λιγότερα γιατί κάθε εβδομάδα θα έχανες δεκάδες μελίσσια από πείνα!!!

Δυστυχώς δεν είναι αυτή η επιλογή διαθέσιμη στην μελισσοκομία σε τέτοιους αριθμούς χωρίς να προβείς σε τρελές τροφοδοτήσεις και σε μελισσοκομικά μέρη με πολλαπλές ανθοφορίες (υπάρχουν μερικά μέρη που διαθέτουν πολλές διαφορετικές ανθοφορίες στα όρια τους σε διαφορετικές εποχές, φυσικά αυτά τα μέρη δεν είναι με εκτεταμένες μονοκαλλιέργειες, ή σε εκτεταμένα δάση με πεύκα ή έλατα ή βελανιδιές. Οπότε μπορείς σε τέτοια μέρη να κάνεις σταθερή μελισσοκομία με πολύ περισσότερη τροφοδοσία από ότι στην νομαδική μελισσοκομία, και έχοντας ως στόχο να εκμεταλλευτείς όλα τα προϊόντα της κυψέλης με κύριο βάρος στα δευτερεύοντα (βασιλικό πολτό, γύρη, πρόπολη, κερί) κατά πρώτο λόγο, και κατά δεύτερο το μέλι (που θα έχεις και μικρότερες αποδόσεις σε μέλι, αλλά και θα είσαι αναγκασμένος να αφήνεις περισσότερο μέσα στις κυψέλες για να μπορέσουν να αντέξουν τα μελίσσια ορισμένες τελείως «ξηρές» εποχές όσο αφορά την νεκταροέκκριση).

Δυστυχώς η αριθμητική του μελισσιού είναι αμείλικτη και το στατιστικό που λέει ότι η κάθε κυψέλη χρειάζεται 4 στρέμματα ανθοφοριών για τις ανάγκες της είναι ένα από τα απόλυτα μεγέθη που την ορίζουν (για την μελισσοχωρητικότητα διάβασε την ανάρτηση του blog Μελισσοχωρητικότητα περιοχών). Οπότε μελισσοκομεία 100 κυψελών θέλουν το λιγότερο 400 στρέμματα ανθοφοριών για τις ανάγκες τους (σχεδόν μια πλευρά βουνού είναι αυτή η έκταση) και φυσικά δεν θα υπάρχει σε μία περιοχή μόνο το δικό σου μελισσοκομείο! Οπότε σε περιοχή 5 χιλιομέτρων (που είναι η μέγιστη παραγωγική ακτίνα πτήσης των μελισσών –δες ανάρτηση του blog Ακτίνα πτήσης μελισσών-) μπορούν να υπάρχουν εκατοντάδες με χιλιάδες ακόμα μελίσσια με τον αντίστοιχο κορεσμό της μελισσοχωρητικότητας που μπορεί να φέρουν αυτοί οι αριθμοί.

Επίσης το κρυφό λογικό σφάλμα που κάνεις στον συλλογισμό σου είναι ότι θεωρείς δεδομένο ότι τα μελίσσια σου σε κάθε τοποθέτηση που θα κάνεις με σκοπό να εκμεταλλευτείς αυτή μόνο την τοποθέτηση (100 πορτοκάλι, 100 πεύκο, 100 έλατο, 100 θυμάρι, 100 ρείκι) θα αποδώσει αυτό που προσδοκάς.

Δυστυχώς αυτό δεν ισχύει με τίποτα!

Κάθε ανθοφορία έχει κάποιες πιθανότητες να αποδώσει και κάποιες να μην αποδώσει (φυσικά αλλάζει και ο βαθμός που θα αποδώσει η κάθε ανθοφορία! Αλλά ας μην το εξετάσουμε και αυτό και κάνουμε ακόμα πιο περίπλοκη την απάντηση). Με το πεύκο να είναι το πιο αξιόπιστο, να ακολουθεί το πορτοκάλι και το ρείκι, και στο τέλος να είναι το θυμάρι και το έλατο. Αλλά ακόμα και το πεύκο δεν δίνει κάθε χρονιά!

Οπότε πες ότι η πιθανότητα να δώσει το πεύκο να είναι 66% (Δύο χρονιές στις τρείς), η πιθανότητα να δώσει το πορτοκάλι και το ρείκι 50% (μία χρονιά στις δύο), η πιθανότητα να δώσει το θυμάρι 33% (μία χρονιά στις τρείς), και η πιθανότητα να δώσει το έλατο 25% (μια χρονιά στις τέσσερεις) και σε περίπτωση που δεν δώσει η ανθοφορία/μελιτοφορία σου που έχεις τα σταθερά μελισσοκομεία οι απώλειες των μελισσιών σου θα είναι 50%. Αυτό θα σου δώσει με τις παραπάνω πιθανότητες στο πεύκο να έχεις μέσα σε 3 χρόνια χάσει τα μισά μελίσσια σου, στο πορτοκάλι και στο ρείκι θα χάσεις τα μισά μελίσσια σου μέσα σε 2 χρόνια , στο θυμάρι σε μια διετία να έχεις χάσει τουλάχιστον τα μισά μελίσσια σου αλλά και σε μια τριετία να έχεις χάσει τα τρία τέταρτα από τα μελίσσια σου, και στο έλατο να χάσεις μέσα σε μια τετραετία τα επτά όγδοα των μελισσιών σου!

Θεωρητικό μεν το παράδειγμα αλλά σε μεγάλο βαθμό ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα (αλλάζουν οι πιθανότητες επιτυχίας σε κάθε ανθοφορία/ μελιτοφορία στην πραγματικότητα, όπως και η θνησιμότητα σε κάθε αποτυχημένη ανθοφορία ή μελιτοφορία, αλλά η βασική αριθμητική στον παράδειγμα μας είναι σωστή!).

Το παραπάνω παράδειγμα το βασίζω και σε πείραμα που είχα κάνει στον Σοχό που είναι καλό σχετικά μελισσοκομικό μέρος από άποψη ανθοφοριών/μελιτοφοριών, σε μελίσσι που δεν του έκανα μετακίνηση αλλά ούτε και τροφοδοσία όλη την χρονιά για να διαπιστώσω αν θα κατορθώσει να επιζήσει με αυτά τα δεδομένα. Η απάντηση είναι ότι δεν μπόρεσε να ανταπεξέλθει στις ανάγκες του και πέθανε από πείνα (είχε αποδώσει η ανθοφορία της ελαιοκράμβης αλλά καμία από τις υπόλοιπες που έχει ο Σοχός με αποτέλεσμα να λιμοκτονήσει τον Νοέμβρη το μελίσσι γιατί αυτά που μάζευε τον Απρίλη από την ελαιοκράμβη δεν ήταν αρκετά για να τα καταφέρει). Σκληρό πείραμα αλλά διδακτικότατο, φυσικά τέτοια πειράματα δεν τα κάνεις με πάνω από 1-2 μελίσσια αν δεν είσαι σαδιστής μελισσοκόμος χα χα χα.

Επίσης εκτός από τις απώλειες που θα αντιμετωπίσεις με αυτή την στρατηγική επίσης χάνεις σε αποδόσεις και δεν εκμεταλλεύεσαι την δυναμικότητα του μελισσοκομείου σου στο μέγιστο (σου αφήνω να υπολογίσεις μόνος σου το πόσο θα υπολειτουργεί το σύνολο των μελισσιών σου βάση των παραπάνω πιθανοτήτων σε κάθε ανθοφορία/μελιτωφορία), αλλά αυξάνεις επίσης και σε τεράστιο βαθμό τα λειτουργικά σου έξοδα (το πετρέλαιο είναι πολύ φθηνότερο από την ζάχαρη-δες ανάρτηση του blog τα μελίσσια τρέφονται με πετρέλαιο-) απλώς και μόνο για να συντηρείς μελίσσια σε μέρη που δεν υπάρχει νεκταροέκκριση για μήνες και μήνες τοποθετήσεων. Και μάλιστα για να μπορέσεις αυτά τα μελίσσια όχι μόνο να τα συντηρήσεις αλλά και να τα αναπτύξεις χωρίς νεκταροεκκρίσεις το κόστος τροφοδοσίας θα είναι τελείως απαγορευτικό! Με λίγα λόγια κάνεις παγίδευση κεφαλαίου (δες ανάρτηση του blog Παγίδευση κεφαλαίου) όχι γιατί έχεις κάνει υπερεπένδυση κεφαλαίου αλλά γιατί κάνεις υποαπασχόληση κεφαλαίου (ζωικού κεφαλαίου-τα μελίσσια-, αλλά και παγίου κεφαλαίου –οι κυψέλες-) αλλά και υποαπασχόληση εργασίας (με το να μην δαπανάς χρόνο και προσπάθεια για μετακινήσεις).

Οπότε αν κατορθώσεις να φτάσεις στα 500 μελίσσια δεν νοείται να ρισκάρεις μια τέτοια περιουσία να την παίζεις κορώνα γράμματα κάθε χρονιά μόνο και μόνο για να γλυτώσεις τις μετακινήσεις. Άλλωστε η ίδια η λέξη μελισσοκόμος (αυτός που κομίζει τις μέλισσες = αυτός που μεταφέρει τις μέλισσες* βλέπετε ερώτηση 178) υποδηλώνει την εξ ορισμού νομαδική φύση της μελισσοκομίας.

Οπότε οι επιλογές σου είναι είτε θα είσαι επαγγελματίας μελισσοκόμος και θα μεταφέρεις αβέρτα μελίσσια, είτε θα είσαι χομπίστας μελισσοτρόφος και θα ταΐζεις αβέρτα μελίσσια (παίδες δεν είναι κακό να είσαι μελισσοτρόφος στην μελισσοκομία, η ίδια η διαδικασία της παραγωγής βασιλικού πολτού βασίζεται τελείως στην μελισσοτροφία και όχι στην μελισσοκομία έτσι όπως προκύπτει εννοιολογικά από την λέξη μελισσοκόμος. Καλά είναι να έχουμε επακριβώς στο νου μας σε τι συνίσταται κάθε διαδικασία που αφορά τις μέλισσες, και την μελισσοκομία ή την μελισσοτροφία).

Ενδιαφέρουσα η ερώτηση ****** και αξίζει να δημοσιοποιηθεί καθώς θεωρώ ότι βασίζεται σε ένα σκεπτικό που μπορεί να απασχολήσει την πλειοψηφία των νέων μελισσοκόμων κάποια στιγμή στα πρώτα χρόνια της μελισσοκομικής τους καριέρας (μετά δυστυχώς η πραγματικότητα θα τους δείξει ακριβώς που και πόσο πάσχει αυτός ο συλλογισμός).

178. Επάνω σε αυτό το σημείο σε μετέπειτα διάλογο (μέσω μηνυμάτων) μου επισήμανε ο φίλος μου ότι: Το β' συνθετικό "-κόμος" δεν προέρχεται από το κομίζω (μεταφέρω) αλλά από το κομέω-κομώ που σημαίνει φροντίζω. Εξ'ού και δασοκόμος, βρεφοκόμος, τραπεζοκόμος, ιπποκόμος κτλ Για να του ανταπαντήσω το παρακάτω. Bear’s Nest: Σωστά ****** αλλά η αρχική ρίζα του ρήματος κομίζω (μεταφέρω) είναι το ρήμα κομώ (φροντίζω), βλέπε και τους παρακάτω συνδέσμους κομίζω αλλά και κομίζω , οπότε δεν είναι ξεκάθαρο με ποια ακριβώς σημασία έχει ορισθεί η λέξη μελισσοκόμος από τους αρχαίους Έλληνες (δεδομένου ότι την γραμματική της νεοελληνικής την έχουν γράψει νεοέλληνες και όχι οι αρχαίοι που μιλούσαν και την αρχαία γλώσσα) οπότε στην συγκεκριμένη λέξη όπου ο ορισμός της ταιρίαζει πλήρως εννοιολογικά με την λέξη κομίζω = μεταφέρω μπορεί να έχει λαθεμένα να έχει ταυτιστεί με την λέξη κομώ = φροντίζω (μια που όπως είπαμε είναι και η αρχική ρίζα και του ρήματος κομίζω) από τους μεταγενέστερους ερμηνευτές της γλώσσας μας.

Πολύ σωστή κατά τα άλλα η διαπίστωση σου, αλλά θεωρώ ότι στην προκειμένη περίπτωση έχουμε μια από τις πάραπολλές "γκρίζες" ζώνες της Ελληνικής γραμματικής (για αυτόν τον λόγο υπάρχουν και τόσα πολλά εγχειρίδια της Ελληνικής Γραμματικής που μερικές φορές αναιρεί το ένα το άλλο χα χα χα) που δίνει μια μεγάλη ελευθερία ερμηνείας πάνω στο εννοιολογικό υπόβαθρο της συγκεκριμένης λέξης.

Με λίγα λόγια Αυθεντίες δεν υπάρχουν στην μελισσοκομία, αλλά επίσης Αυθεντίες δεν υπάρχουν ούτε και σε όσους γράφουν εγχειρίδια Ελληνικής γραμματικής. Κάτι τέτοια έλεγα στο γυμνάσιο και στο λύκειο και ήμουν στο μαύρο βιβλίο κάθε φιλόλογου που είχε την ατυχία να με έχει στην τάξη του χα χα χα.

179. Γεια σου Λάζαρε, ενδιαφέρουσα η συζήτησή μας αλλά όπως λες κι εσύ η ελληνική γραμματική είναι ένας λαβύρινθος που ούτε ένας ειδικός μάλλον δεν μπορεί να διαβεί. Πολύ πιθανόν κατά την αρχαιότητα η έννοια της μελισσοκομίας να αφορούσε τις μεταφορές και όχι την "οργανωμένη" όπως την ξέρουμε σήμερα φροντίδα των μελισσών. Άλλωστε τί είδους φροντίδα και τεχνικές να χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι; Τροφοδότηση; Χλωμό.. χωρίς όμως να αποκλείεται, ίσως να τροφοδοτούσαν με μούστο; Να είχαν τη δυνατότητα αναδιάταξης πλαισίων κτλ; Δεν μπορούμε να το απαντήσουμε αυτό αν δεν γνωρίζουμε την ακριβή μορφή που είχαν οι τότε κυψέλες, οι "σίμβλοι". Τους Σίμβλους τους αναφέρει ο Ησίοδος αλλά δεν γνωρίζουμε τη μορφή τους. Εφόσον όμως κατασκεύαζαν εξειδικευμένες κυψέλες, λογικό είναι να υποθέσουμε ότι θα ήταν σε "compact" μορφή και άρα σχεδιασμένοι από την αρχή ώστε να παρέχεται η δυνατότητα για εύκολη ή έστω εφικτή μεταφορά; Βέβαια δεν γνωρίζουμε πολλά ούτε και για το κλίμα, τη βλάστηση και τις ανθοφορίες εκείνων των εποχών. Ίσως τότε οι εκάστοτε περιοχές να ήταν περισσότερο πλούσιες σε ανθοφορίες κατά τη διάρκεια του χρόνου; Στη σύγχρονη όμως εποχή η μελισσοκομία νομίζω πως ορίζεται ως η φροντίδα των μελισσών. Ετυμολογικά αν το πάρουμε και πάλι θα δούμε ότι η λέξη μελισσοκομείο η οποία εννοιολογικά είναι στατική είναι ο χώρος όπου λαμβάνει χώρα η φροντίδα των μελισσών. Αλλά στη νεοελληνική, οι διάρθρωση των λέξεων γίνεται περισσότερο με πρακτικούς όρους παρά με όρους εννοιολογικού περιεχομένου. ******* Bear’s Nest: Μου αρέσει ****** που επικεντρώνεις τόσο σε δευτερεύοντα ζητήματα της μελισσοκομίας με πάθος και είμαι σίγουρος ότι αν ασχοληθείς με το ίδιο πάθος και με την πρακτική της θα μεγαλουργήσεις.

Τώρα σχετικά με την μεταφορά των αρχαίων μελισσιών υπάρχουν αναφορές ότι οι αρχαίοι Έλληνες μετακινούσαν τα μελίσσια τους με πλοία στην Αίγυπτο (οπότε μπορούσαν να κάνουν πολυήμερες μεταφορές μέσα στην θάλασσα, κάτι που είναι δύσκολο για τους σημερινούς μελισσοκόμους, οπότε μην υποτιμάς τις ικανότητες και τις τεχνικές των αρχαίων μελισσοκόμων).

Δεύτερο στοιχείο είναι ότι μέχρι τις αρχές του 20 αιώνα η Ελλάδα ήταν καλυμμένη με δάση σε ποσοστό 90% και οι μονοκαλλιέργειες είτε οι βοσκότοποι δεν ήταν τόσο διαδεδομένες/οι (και φυσικά στα αρχαία χρόνια το ποσοστό κάλυψης με δάση έφτανε στο 99%) οπότε ήταν τελείως διαφορετική η μελισσοκομία τότε (άρα και η στατική μελισσοκομία να ήταν λιγότερο διαδεδομένη τότε).

Τρίτο δεδομένο ήταν ότι δεν κατανάλωναν βασιλικό πολτό, και γύρη σε βαθμό παρόμοιο με την σύγχρονη εποχή (αν κατανάλωναν καν!), αλλά επίσης το κρασί τους γινόταν από μέλι (το υδρόμελι) και όχι από αμπέλια (που ήρθαν στην Ελλάδα με την θρησκεία του Διονύσου από την Ασία) οπότε και η ζήτηση για μέλι ήταν ακόμα μεγαλύτερη (φυσικά αναλογικά σε μια κοινωνία με μικρότερο εμπόριο και καταμερισμό εργασίας από την δική μας, και με λιγότερη εγχρήματη οικονομία ) μια που είχε περισσότερες χρήσεις το μέλι. Άρα πάλι η στατική μελισσοκομία δεν μπορούσε να τους προσφέρει αυτό που πράγματι ζητούσαν από την μελισσοκομία (μια πηγή μελιού και κεριού).

Επίσης μπορούσαν να τροφοδοτούν με φρούτα αποξηραμένα όπως κάνουν αρκετοί ακόμα και τώρα (σταφίδες, αποξηραμένα σύκα κ.α.) οπότε μην αποκλείεις και την τροφοδοσία.

Από ότι βλέπεις είναι απελπιστικά πολλά αυτά που δεν ξέρουμε για την ίδια την αρχαία μελισσοκομία και όχι μόνο από πού προέρχεται εννοιολογικά ο ορισμός της μελισσοκομίας χα χα χα.

Όσο για τον νεοελληνικό ορισμό του μελισσοκόμου αυτός είναι τελείως περιγραφικός και απλώς περιγράφει ένα άτομο που εκτρέφει μέλισσες και εμπορεύεται τα προϊόντα τους.

Μου αρέσει που ψάχνεσαι πολύ σε ότι ασχολείσαι αλλά κάπου χάνεις τον στόχο σου που είναι η πρακτική στην μελισσοκομία και όχι η εννοιολογική κατηγοριοποίηση σε κάθε τι πάνω σε αυτή (γιατί υποθέτω ότι θέλεις να δημιουργήσεις ένα μελισσοκομείο και όχι να γράψεις ένα βιβλίο πάνω σε αυτή).

Και σκοπός σου ιδίως στην αρχή είναι να επικεντρωθείς πάνω σε αυτό (το να εμπεδώσεις πλήρως την πρακτική της μελισσοκομίας ώστε με μεταφορές να μπορείς να μεγιστοποιήσεις τα αποτελέσματα από αυτήν την δραστηριότητα σου).

Είμαι τελείως σίγουρος ότι αν εστιάσεις σωστά και αποτελεσματικά σε αυτόν τον στόχο θα κατορθώσεις να μάθεις να συντηρείς το ζωικό σου κεφάλαιο και να το αυξάνεις σε πολύ μεγάλο βαθμό (σε τέτοιο βαθμό που όταν θα έχεις 200-300 μελίσσια ούτε θα σου περνά από το μυαλό να χάνεις χρόνο με την ρίζα κάθε λέξης σχετικά με την μελισσοκομία χα χα χα).

Φυσικά και καταλαβαίνω την τάση σου να εμβαθύνεις σε κάθε τι πάνω σε αυτή. Την είχα και εγώ (και εγώ μάλιστα είχα ασχοληθεί θεωρητικά με την μελισσοκομία για πολύ περισσότερο χρόνο από ότι εσύ πριν ασχοληθώ με την πρακτική της, και πραγματικά είχα ξεκοκαλίσει οτιδήποτε είχε σχέση με αυτή).

Το ζήτημα είναι όμως ότι όσο θα εμβαθύνεις στην πρακτική της μελισσοκομίας τόσο θα σου φαίνεται ως χαμένος ο χρόνος που δαπάνησες για την κάθε μια δευτερεύουσα γνώση και πληροφορία πάνω στην μελισσοκομία και όχι μόνο σε ότι έχει πραγματικά σημασία σε αυτή. Αυτή ήταν μια πικρή συνειδητοποίηση δικιά μου όταν κατάλαβα ότι αν είχα αρχίσει την μελισσοκομία αμέσως στην πρακτική της μορφή τώρα η μελισσοκομική μου επιχείρηση θα ήταν 2 ή 3 επίπεδα παραπάνω από αυτή που είναι τώρα. Και ναι μεν με ικανοποιεί το γεγονός ότι πχ μπορώ να αποδείξω τα μεγέθη της μελισσοχωριτικότητας με μαθηματικά, αλλά το γεγονός ότι πχ δεν έχω μια 500άδα μελίσσια εδώ και 5-7 χρόνια ή δεν κάνω εξαγωγή του κυρίου όγκου του μελιού μου στο εξωτερικό με λυπεί αφάνταστα και με θυμώνει γιατί άφησα την δίψα μου για γνώση να επισκιάσει την ανάγκη μου για δράση.

Επικεντρώσου εκεί μόνο που έχει σημασία, κάνε το αυτό και θα με ευχαριστείς στο μέλλον, μην το κάνεις και θα έχεις ένα λόγο για να είσαι θυμωμένος με τον εαυτό σου.

180. Γεια σου Λάζαρε, με συγχωρείς για την καθυστέρηση στην απάντηση αλλά είχα μπλέξει με τις δουλειές και σήμερα Παρασκευή ανασαίνω λίγο... Το χαρακτηριστικό μου (και μάλλον ελάττωμα το θεωρώ) είναι ότι διψάω για γνώση πάνω σε κάτι που αποτελεί για μένα εντελώς καινούργιο. Το αρνητικό είναι ότι μόλις φτάσω σε ένα επίπεδο γνώσεων βαριέμαι εύκολα και ψάχνω πάλι κάτι καινούργιο να καταπιαστώ.. Βέβαια ποτέ δε με απασχόλησε η ετυμολογία της λέξης μελισσοκόμος για να είμαι ειλικρινής... δεν έχω φτάσει και σε αυτό το σημείο.. χαχαχα Λοιπόν, θα σου κάνω μια σύντομη και εντελώς πρακτική ερώτηση την οποία πρέπει μέσα στις επόμενες ημέρες να απαντήσω στον εαυτό μου. Φέτος τέλη Απριλίου (αργά δηλαδή) αγόρασα τις 2 πρώτες μου παραφυάδες. Αυτή τη στιγμή (2μιση μήνες σχεδόν μετά) έχουν γίνει και οι 2 σχεδόν 20άρες σε πληθυσμούς, η μία έχει ακόμα πολύ γόνο, η άλλη έχει κόψει αρκετά. Αυτή που έχει πολύ γόνο πρέπει να την κόψω ώστε να αυξήσω για του χρόνου. Έμπειρος μελισσοκόμος που είπε να την κόψω στα 2, δηλαδή 2 10άρια.Πιστεύεις ότι τέτοια εποχή είναι μεγάλο ρίσκο να κόψω περισσότερες παραφυάδες; Εξαρτάται θα μου πεις και από την περιοχή και από τί φέρνουν μέσα οι μέλισσες. Μελάκι έχουν αρκετό, φέρνουν και λίγη γύρη αλλά αν χρειαστεί μπορώ να τροφοδοτήσω. Σκεφτόμουν ιδανικά από το δυνατό μελίσσι να κόψω 3 παραφυάδες, άρα να έχω 4 μαζί με τη μητρική. Η βασίλισσα γεννάει ικανοποιητικά για την εποχή. Έχω την αίσθηση ότι θα τα πάει καλά. Αλλά η δική σου εμπειρία είμαι σίγουρος ότι θα με βοηθήσει. Να είσαι καλά, ******* Bear’s Nest: ****** δεν είναι αργά για να κόψεις παραφυάδες, ιδίως αν είσαι στον νότο που δεν ξεγονεύουν τα μελίσσια (τον χειμώνα! Το καλοκαίρι μπορεί για ένα εικοσαήμερο να ξεγονεύσουν!). Και καλά θα ήταν να κόψεις το ένα μελίσσι για να δουλέψεις και με μικρότερα μελίσσια εκτός από τα μεγάλα (η γνώμη μου είναι κάποιος να ξεκινά με ένα δεκάρι και με ένα πεντάρι στην αρχή για να βλέπει το πώς εξελίσσεται το κάθε ένα σε κάθε εποχή και συγκριτικά να μαθαίνει πολύ περισσότερα από αν είχε 2 ισάξια μελίσσια –όπως είχες εσύ-).

Επίσης σύμφωνα με τον δικό μου ορισμό μελισσοκόμος είναι αυτός που μπορεί να αναπαράγει μόνος του το ζωικό του κεφάλαιο ανεξάρτητα με το πόσες κυψέλες έχει (είτε 100 είτε 2 αυτός που αναπαράγει τα μελίσσια του μόνος του είναι μελισσοκόμος χα χα χα. Ο απλούστερος από τους ορισμούς χα χα χα). Οπότε ναι καλά θα ήταν να κόψεις τις πρώτες σου παραφυάδες και να παρατηρείς το πώς θα πάνε μέσα στην χρονιά μια μάλλον που δύσκολα θα πάς πλέον για τρύγους (μεγάλες νεκταροεκκρίσεις πλέον υπάρχουν στα βαμβάκια και στα πεύκα, δεν θα στο συνιστούσα ούτε το ένα ούτε το άλλο από την πρώτη σου χρονιά, από του χρόνου φυσικά θα τα βάλεις στον προγραμματισμό σου).

Τώρα το πώς θα κόψεις τα μελίσσια σου μπορείς να το δεις στην ανάρτηση μου οδηγίες για ναυτιλλόμενους όπου έχω τον γενικό τρόπο κοψίματος παραφυάδων, πάντως γνώμη μου είναι να μην κόβεται μια παραφυάδα δυνατή (δηλαδή να κόψεις ένα εικοσάρι σε 2 δεκάρια) γιατί αν αφήσεις 2 βασιλικά κελιά σε μια τόσο δυνατή παραφυάδα ο κίνδυνος σμηνουργίας είναι πολύ υψηλός! Για αυτό καλύτερα είναι να κόβεις τα μελίσσια σου μέχρι εξαντλήσεως (ένα δεκάρι σε 2 πεντάρια ή σε 3 τριάρια, ένα εικοσάρι σε 4 ή 6 παραφυάδες) για να μειώσεις τον κίνδυνο σμηνουργίας στο ελάχιστο.

Είσαι στην ωραιότερη εποχή για ένα μελισσοκόμο όπου τα πάντα είναι νέα, η γνώση έρχεται με κατακλυσμιαίους ρυθμούς, και τα πειράματα εκτός από συναρπαστικά έχουν και μικρό κόστος (γιατί τα μελίσσια είναι λίγα), και φυσικά επιβάλλεται κάθε δοκιμή που θα σου δώσει πολύτιμα μαθήματα. Και κυρίως ακόμα και τα λάθη επιτρέπονται! Αρκεί να μαθαίνεις από αυτά! Οπότε ναι καλά θα ήταν να δοκιμάσεις να αναπαράγεις το ζωικό σου κεφάλαιο ακόμα και αν είναι νωρίς, καλύτερα να πέφτεις με το πρώτο στην θάλασσα για να κολυμπήσεις, πάρα να στέκεσαι έξω στην ακτή και να ζυγίζεις εάν πρέπει να ρίχτεις άμεσα σε αυτή ή όχι.